صنعت حمل و نقل آنلاین: حمل و نقل سینا ریل پارس از حدود پنج سال قبل و با هدف تفکیک رشته فعالیت حمل و نقل ریلی به دو بخش باری و مسافری در بنیاد مستضعفان تشکیل شد. پیش­تر متولی انجام عملیات این دویکی بودکه بعدازتفکیک  ریل پارس موجودیت یافت و هم­اکنون با ارائه سبد متنوعی از خدمات در حوزه حمل و نقل ریلی نقش موثری در این بخش ایفا می­کند. برای آشنایی بیشتر با محصولات، خدمات و فناوری­های شرکت سیناریل با دکتر حامد نوروزی، دانش­آموخته رشته مهندسی راه­آهن با گرایش ماشین­های ریلی و نائب رئیس هیأت مدیره شرکت سینا ریل پارس در غرفه این شرکت در ششمین نمایشگاه بین­المللی صنعت ریلی به گفت­وگو نشستیم.

محصولات، خدمات و فناوری­هایی که شرکت شما ارائه می­دهد، در چه زمینه­ای است؟

ما از همان ابتدا شرکتی بوده­ایم که سبد متنوعی از خدمات را در حوزه حمل و نقل ریلی بار ارائه می­کردیم. هم تنوع خدمات در حوزه حمل و نقل با واگن­های مخزن­دار را داریم و هم تعدادی واگن لبه­بلند در اختیار مجموعه های فولادسازی کشور و به طور مشخص فولاد کاوه جنوب کیش داریم و در حال حاضر هنوز این ارتباط وجود دارد. وجه تمایز شرکت ما با سایر شرکت­ها در این است که در حمل یک سری محموله­ها به عنوان نمونه حمل سود کاستیک یا سود سودآور یک شرکت حمل­کننده انحصاری هستیم و با در اختیار داشتن ناوگان منحصر به فرد و مختص این نوع محموله، کار حمل آن را انجام می­دهیم. اتفاقات خوبی برای شرکت در سال­های اخیر افتاده است؛ ما در سال گذشته در چندین ماه متوالی و غیرمتوالی رکورد شاخص حمل شرکت را جابه­جا کردیم که این اتفاق برای اولین بار در تاریخ شرکت به وقوع می پیوست و در چند نوبت این رکورد شکسته شد؛ امسال هم خوشبختانه ماه به ماه رکورد ماهیانه را نسبت به ماه­های سال گذشته ارتقاء داده ایم و این اتفاق میسر نمی­شد مگر با افزایش بهره­وری و زمینه­سازی برای شکوفایی همه استعدادهای بالقوه شرکت.

امروز در غرفه شما چه خبر بود؟ ظاهرا قراردادهایی منعقد شده است؟

امروز در نمایشگاه اتفاق خوبی افتاد و قرارداد خرید 100 دستگاه واگن لبه­بلند از کنسرسیوم واگن پارس-آروین منعقد و مبادله شد. این اتفاق از چند نظر قابل اهمیت و توجه است. اول اینکه سال­های گذشته شرکت­های حمل و نقل ریلی در حوزه باری به جهت اعتباری که از سایر کشورها ایجاد شده بود در پی خرید واگن از شرکت­های خارجی بودند و هم­اکنون نیز این اراده وجود دارد. اما در سالی که سال حمایت از کالای داخلی و ایرانی است؛ بسیار متعصبانه دنبال این هستیم که از واگن­سازی های داخل کشور واگن­های مورد نیاز را تامین کنیم. لذا همه تحرک­ها و اقدامات قبلی برای تامین و تهیه واگن­ها از خارج کشور را تقریبا به حالت تعلیق در آورده­ایم و مدت مدیدی رایزنی­هایی را در ارتباط با این موضوع با شرکت های واگن­ساز و شرکت های تامین­کننده مالی ترتیب دادیم و موفق شدیم قرارداد را به این نمایشگاه برسانیم و امروز با حضور مسؤولان ذیربط قرارداد منعقد و جاری شد. دوم آنکه خریدهای داخلی و از منابع ریالی نوسانات نرخ ارز را تقریباً بی اثر می کنند و از این جهت برای شرکت نقطه­ی قوتی پدید می­آید. سومین مزیت خرید واگن از مبادی داخلی امکان نظارت همه جانبه و وسیع بر پروسه­ی ساخت و تحویل واگن ها خواهد بود. سینا ریل پارس شرکتی است که افق بسیار روشنی برای خود متصور است؛ هم ثابت کرده بهره­وری بسیار بالا و هم استعدادهای نهفته بی­شماری دارد. لذا با اثبات امکان بالفعل نمودن پتانسیل­های نهفته به سمت توسعه گام بر می­دارد.فاز اول بحث خرید 100 دستگاه را که امروز نهایی کردیم و این بخشی از پروژه توسعه ناوگان شرکت سینا ریل پارس برای 1000 و 2000 دستگاه واگن در میان مدت است. شرکت این امید و توان را در خودش می­بیند که بتواند در حوزه حمل و نقل ریلی بار در افق 10 تا 15 ساله بخش قابل توجهی از بار ریلی کشور را عهده­دار شود .

به ظرفیت­ها و پتانسیل­های شرکت اشاره کردید. اشاره­ای هم به تعداد نیروهایی که در مجموعه شما فعالیت دارند، داشته باشید.

مجموعه شرکت ما به دو بخش ستادی و صف تقسیم می­شود. در حال حاضر در بخش ستاد 16 نفر مشغول به کار هستند اما اغلب فعالیت­های ما را پیمانکاران انجام می­دهند و لذا در صف مقدم فعالیت ها نیز تعداد قابل توجهی نیرو دراختیار داریم که هم فعالیت شرکت و هم مباحث تعمیر و نگهداری و صدور بارنامه و … را زیرنظر ما انجام می­دهند. در مجموع می­توان گفت با در اختیار داشتن تعدادی نیروی قابل قبول، آزموده و ورزیده و توجه به منابع انسانی در سال­های اخیر توانسته ایم بهره وری شرکت را به صورت قابل ملاحظه ای با رشد همراه کنیم.

درباره رکورد حمل بار در شرکت که به آن اشاره داشتید، داده­ های آماری خاصی در دسترس دارید؟

سال 1396 به طور متوسط ماهیانه نزدیک به 40 میلیون تن کیلومتر بار حمل کردیم. حتی در برخی از ماه­ها بیش از 44 میلیون تن کیلومتر. این در حالی است که در سال قبل از آن رکورد حمل ما اغلب زیر 40 میلیون تن بوده است..

در شرکت شما سرمایه ­گذاری خارجی اتفاق افتاده است؟

ما سرمایه­گذاری خارجی را، هم از بعد سرمایه­گذار خارج از کشور و هم از بعد سرمایه­گذار خارج از مجموعه خود بنیاد می­بینیم. اگر سرمایه­گذار خارجی را مجموعه­ای از شرکت­های سرمایه­گذار ببینیم که در خارج از کشور قرار دارند خیر. تاکنون چنین سرمایه­گذاری­ای نداشته­ایم؛ اما اگر منظور سرمایه­گذاری­ست شبیه همین شرکت آروین تبریز که منابع مالی پروژه را تامین کند؛ می­توانیم بگوئیم که این تجربه را با مهارت کافی داریم و این روند یقیناً ادامه پیدا می­کند. ما این نوع سرمایه­گذاری را بسیار مطلوب و مورد پسند می­دانیم و اولویت ما این است که از توان و نیروی متخصص داخلی و کالای داخلی بهره ببریم

نمایشگاه بین­ المللی صنعت ریلی را چگونه دیدید؟

اعتقاد دارم نمایشگاه­ها از آن­چه که به نظر می­رسند، مفیدتر هستند. تقریبا چهارمین تجربه­ است که در نمایشگاه صنعت ریلی حضور داریم و در سال­های قبل به عنوان بازدیدکننده حضور داشته­ایم. از مهم­ترین خصایص نمایشگاه ریلی ایجاد ارتباطات بین شرکت­ها است. صرف­نظر از مواردی که تسهیل­گر بروکراسی اداری است. بعلاوه در نمایشگاه با تکنولوژی­ها و فرآیندهایی آشنا می­شویم که طبیعتا یک ایده و طرح نو خواهد بود.سال به سال شاهد رشد و بالندگی این نمایشگاه بوده­ایم، شرکت­های بیشتری در نمایشگاه حضور پیدا کرده­اند و تکنولوژی­های به­روز خود را بروز و ظهور داده­اند و وقتی با سال­های قبل مقایسه می­کنیم می­بینیم که چقدر پیشرفت داشته­اند.

آینده صنعت حمل و نقل ریلی را چگونه می­بینید؟

در این­که آینده صنعت حمل و نقل ایران و به­ویژه صنعت ریلی محکوم به رشد و محکوم به پیشرفت است، شکی نیست. صنعت حمل و نقل و به طور ویژه صنعت حمل و نقل ریلی زیربنای رشد و توسعه کشور است. متاسفانه شاید تاکنون کمتر به این بخش از نیازهای کشور توجه شده است؛ اما این هم­صدایی و هم­نوایی در سال­های اخیر، هم در بین مسؤولان و هم در بدنه صنعت حمل و نقل به وجود آمده که بایستی مسئولان حمایت و صنعتگران تلاش کنند تا این رشد اتفاق بیفتد. بر این اساس آینده این صنعت، بسیار درخشان، شکوفا و روشن است،  وظیفه ما این است که این آینده­سازی و رشد را تسریع کنیم و هر کس در حیطه کاری و حدود وظایف خودش باید در این راستا گام بردارد

خیلی­ها معتقدند که عدم مدیریت یکپارچه و نبود انسجام بین مدیران یکی از موانع و مشکلات فراروی رشد و توسعه صنعت حمل­ ونقل است. دیدگاه شما در این زمینه چیست؟

اعتقاددارم صنعت حمل و نقل ما باید در جایگاه رفیع­تری قرار می­گرفت؛ اما اولویت­ها در هر مقطع از تاریخ متفاوت است. شاید یک زمان اقتصاد اولویت باشد، شاید اولویت صنایع خرد و یا لایه­های دیگری از صنعت باشد اما کمتر به صنعت حمل و نقل توجه شده است. از طرفی شاید دلیل دیگر این است که صنعت حمل و نقل همیشه وظیفه خود را به خوبی انجام داده و تقریبا هیچ وقت خلأ وجودی از جانب صنعت حمل و نقل حس نشده باشد. اما اتفاقات مبارکی در این سال­ها افتاده که بیشتر مورد توجه است؛ همین اتفاق نظر و تقریب آراء و در نتیجه آن یکپارچگی ایجاد شده بین مقامات کشور، مسؤولان و کسانی که در صحنه حضور دارند به ارزانی به دست نیامده است و بسیار مهم است.

به عنوان یک کارشناس بفرمایید کدام یک از بخش­های صنعت حمل و نقل، زمینی، دریایی، هوایی و ریلی اثرگذاری بیشتری در توسعه این صنعت دارد و باید بیشتر به آن توجه شود؟

برای پاسخ این سوال به فرمایش مقام معظم رهبری رجوع می­کنم که فرمودند: “اگر قرار باشد بين هواپيما و راه ­آهن يكي را انتخاب كنيد بايد راه­آهن را انتخاب كنيد” و در جایی دیگر اشاره کردند “بایستی بار از جاده به ریل منتقل شود.” پرواضح است که با توجه به مزیت های راه آهن، توسعه­ی این بخش از حمل و نقل برای اعتلای کشور ضروری­تر و حیاتی تر است.

چرا حمل و نقل ریلی؟

برای حمل و نقل ریلی فواید و آثار مطلوب فراوانی می توان نام برد. یکی از آنها، مصرف بهینه سوخت است. سوخت یکی از ذخایر ارزشمند کشورهاست که برخی از کشورها ذاتاً از این منبع محروم هستند. این­که ما سوخت را به چه نحوی مصرف می­کنیم قابل اهمیت است و اگر در راه­آهن مصرف شود به طور طبیعی صرفه­جویی زیادی به دنبال خواهد داشت. از طرف دیگر سازگاری صنعت حمل و نقل ریلی با محیط زیست و در کنار آن حمل و نقل انبوه همراه با صرفه­جویی در زمان به عنوان شاخصه هایی از مطلوبیت حمل و نقل ریلی مطرح هستند. همه این پارامترها در صنعت ریلی وجود دارد و در واقع آنچه خوبان همه دارند، راه­آهن یک­جا دارد.نکته دیگری هم که در این بخش وجود دارد این است که برای توسعه صنعت حمل و نقل هوایی ناگزیر به کمک از کشورهای دیگر هستیم. چون هواپیماسازی در کشور به شکل گسترده وجود ندارد؛ اما ریل چیز دیگری است؛ البته اگر اعتقاد داشته باشیم راه­آهن نیاز اصلی کشور است و حمایت کنیم و قوانین دست­وپاگیر را کنار بگذاریم.

آیا شرایط جغرافیایی کشور به گونه­ای هست که صنعت ریلی به شکلی گسترده در مناطق مختلف کشور توسعه یابد؟

حمل و نقل ریلی در کشور ما به جهت استراتژیک بودن موقعیت جغرافیایی کشور بایستی خیلی پیش­تر از این رشد کرده باشد. کریدورهای مهمی درکشور وجود دارد که میتواند ایران را یکی از موفق ترین کشورها از لحاظ تولید ثروت بدون اتکا به نفت تبدیل نماید؛ بهره برداری از کریدور شمال جنوب و کریدور شرق غرب و به تبع آن ترانزیتی که می­تواند توسط ریل اتفاق بیفتد از جمله مزایای توسعه زیربناهای ریلی کشور است. میدانیم که دسترسی به آب­های گرم خلیج فارس از طریق ریل برای کشور آسیای میانه فقط بواسطه عبور از جغرافیای کشور ما میسر است و یا جاده ابریشم که مهمترین مسیر تجاری آسیاست و بخش اعظم آن از کشور ما عبور می­کند. بنابراین کشور ما محل اتصال و شاهراه عمده آسیاست و البته مدت هاست این مطلوبیت جغرافیایی و استراتژیک را درک کرده ایم. خوشبختانه کمیته­هایی در راه­آهن شکل گرفته اند که مجدّانه شرایط توسعه در این بخش را پیگیری می­کنند. باید این فرصت را مغتنم بشمریم و قوانین تسهیل کننده و سرمایه­گذاری های لازم در این زمینه به زودی به تحقق بپیوندد.