صنعت حمل و نقل آنلاین: دولت افغانستان برای ایجاد امنیت کافی در طول راه‌آهن خواف-هرات حدود 15 پایگاه نظامی ساخته و حدود 300 نفر با تجهیزات امنیتی و پلیسی در طول این محور استخدام کرده تا از این خط راه‌آهن محافظت کنند و برای تجار و بازرگانان هیچ جای نگرانی نیست و بار خود را می‌توانند با خیال راحت به مقصد حمل کنند.
سید حسین کرمانی ها، مجري طرح برون مرزي راه آهن خواف- هرات در گفتگو با خبرنگار صنعت حمل و نقل آنلاین افتتاح خط آهن خواف-هرات را در 20 آذر اعلام کرد و افزایش سهم صادرات ایران، کاهش مصرف سوخت و افزایش ایمنی ترابری در منطقه و خروج از انزوای جغرافیایی منطقه سنگان در خاک ایران و شهر هرات کشور افغانستان را خبر داد.
کرمانی ها در خصوص مزایای احداث خط آهن خواف-هرات به 7 مزیت اصلی تاکید کرد و اینگونه برشمرد:
از مزایایی که این طرح برای ایران دارد حمل سوخت است. اکنون کشور ترکمنستان رقیب ایران در حمل سوخت به افغانستان است. در حالیکه ایران امروز پتانسیل بسیار خوبی برای حمل سوخت با قطار به کشور افغانستان دارد. ما می توانیم سوخت هایی از قبیل کپسول گاز، سوخت گازوئیل و بنزین را با وسعت بیشتری به افغانستان صادر کنیم و برای کشور درآمد ارزی ایجاد کنیم.
ما توانسته ایم کلیات بحث جوشکاری و سیگنالینگ این خط را به صورت استانداردهای بین المللی اجرا کنیم و تمام دستگاه های اس سی اچ و ارتباطات رادیویی که به صورت بی سیم می توانند فعالیت کنند و ارتباط قطار را با ایستگاه ها برقرار کنند را اجرا کنیم. خط خواف-هرات از خطوطی است که در 8 سال گذشته از کاملترین راه آهن ها هست که تمام اجزای آن تکمیل و آماده بهره برداری هست.
7 مورد از مزایای این طرح به این شرح است:
- توسعه و تقویت روابط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دو کشور با تسهیل صادرات و ورادات
- دسترسی مناسب ریلی کشور افغانستان از طریق جمهوری اسلامی ایران به دیگر مناطق بین المللی و آب های آزاد و دریای عمان
- امکان توسعه ایجاد کریدور ریلی از هرات به مزار شریف در شمال شرق کشور
- پوشش خدمات ترابری ریلی برای حدود 1.5 میلیون نفر از مردم افغانستان
- کاهش هزینه های نسبی حمل و نقل و رفع انحصار حمل کالا از حمل و نقل جاده ای
- کاهش مصرف سوخت در مقایسه با حمل و نقل جاده ای
- افزایش ایمنی ترابری در منطقه و خروج از انزوای جغرافیایی منطقه سنگان در خاک ایران و شهر هرات کشور افغانستان
راه آهن خواف هرات 225 کیلومتر است که 78 کیلومتر در بخش ایران و 147 کیلومتر در بخش افغانستان است.
احداث 78 کیلومتر از این خط در خاک ایران به اتمام رسیده است در بخش ایران از ایستگاه خواف آغاز و ایستگاه هایی که در مسیر هست ایستگاه سنگان، میوتک، خوشابه و ایستگاه شمتیغ ایران در صفر مرزی است. در بخش افغانستان از 147 کیلومتر 62 کیلومتر توسط جمهوری اسلامی ایران اجرا شده که دارای ایستگاه‌های شمتیغ، دشت غوریان و ایستگاه روزنک است که در 500 متری از جاده دوغارون اسلام آباد قرار دارد.
85 کیلومتر مابقی خط آهن توسط کشور افغانستان بخشی در دست ساخت و بخشی در دست مطالعه است. که این قسمت باید توسط بخش خصوصی یا دولتی افغانستان احداث شود.
حجم عملیاتی که در این محور 140 کیلومتر انجام شده حدود 8 میلیون متر مکعب خاک برداری و حدود 4.5 متر مکعب خاکریزی و حدود 200 هزار متر مکعب بتن ریزی انجام شده است. در این محور حدود 380 هزار مترمکعب بالاست و حدود 269 هزار قطعه تراورس تهیه شده است. حدود 20 هزار تن ریل مصرف شده است. 75 دستگاه سوزن خریداری شده است.
حداکثر شعاع شیب طولی این مسیر پانزده در هزار است و میزان سرعت برای قطارهای مسافری 160 کیلومتر و برای قطارهای باری 120 کیلومتر طراحی شده است.
ارزش اسمی این پروژه در حال حاضر 1800 میلیارد تومان است. اگر امروز قرار بود که این 140 کیلومتر را بسازیم هزینه اجرایی این طرح حدود 1800 میلیارد تومان می شد.
مجري طرح برون مرزي راه آهن خواف- هرات در پاسخ به این پرسش که سرمایه گذاری انجام شده در خاک افغانستان چه میزان بوده و در خصوص احداث این خط در خاک افغانستان با چه چالش هایی رو به رو بوده اید بیان کرد:
تعهدی که ایران در سال 1386 برای کمک به بازسازی افغانستان داشت در بخش راه‌آهن حدود 80 میلیون دلار بود که هزینه شد. در این مسیر شاهد چالش‌های بسیاری بودیم. در افغانستان بحث ناامنی بسیار جدی بود که باعث کندی کار می شد. عبور از مرز و تهیه سوخت و انتقال آن از مرز به افغانستان چالش های بسیاری برای ما داشت و همکاران و پیمانکارانی که در این بخش همکاری می کردند بامشکل ناامنی مواجه بودند.
دولت افغانستان 200 سرباز را برای حفاظت از جان مهندسین ساخت راه آهن استخدام کرده بود اما گروهک های مختلف در افغانستان در اجرای کار کارشکنی می کردند.
همچنین کرمانی ها در خصوص ترانزیت بار و جا به جایی مسافر و مسایل مرزبانی با دولت افغانستان و توفقات انجام شده اظهار کرد:
با توجه به پروتکل هایی که تهیه شده راه آهن جمهوری اسلامی پس از تهیه بارنامه و اعلام به گمرک و پرداخت عوارض گمرکی قطار را به لب مرز می آورد و مرزبانی ایران قطار را بازرسی و مجوز خروج را صادر می کند و در برگشت نیز به همین شکل در مرز ایران در توقفگاه های مرزبانی کاملا مورد بازرسی قرار می گیرد و بار و بارنامه ها کنترل می شود و توسط راه آهن به مقصد اعزام می شود.
در خصوص بخش مسافری با توجه به اینکه راه آهن افغانستان در این امر اولین تجربه را دارد امکان آنکه مسافران را در مشهد سوار کنیم و در مرز 500 مسافر را پیاده و گذرنامه ها را چک کنیم و بازرسی بدنی و ثبت گذرنامه صورت گیرد و در کشور افغانستان نیز این فرایند مجدد تکرار شود هم زمان بسیاری صرف خواهد شد و هم مسافر از این سفر سخت دلزده می شود. به همین سبب مقرر شده که گذرنامه ها و بارهای مسافران در مقصد و مبداء چک شود. به عنوان مثال در مشهد بازرسی ها صورت گیرد مسافران سوار شوند و در مسیر درهای قطار بسته باشد و در هرات یا هر ایستگاهی که مقصد می باشد مسافران چک شوند و از قطار خارج شوند و این فرایند تنها فرایندی است که می توان برای مسافران قطارهای بین المللی به کار برد، در غیر اینصورت تمایلی برای سفر در مسیرهای بین المللی برای مسافران وجود نخواهد داشت.
خبرهای مرتبط:
دلایل طولانی شدن پروژه خواف-هرات/اغلب طرح‌های توسعه‌ای خطوط راه‌آهن با کمبود منابع مواجه است
نظر کارشناسی مجری طرح برون مرزی راه آهن خواف-هرات در خصوص توسعه خط آهن در خاک افغانستان و رساندن مستقیم این خط به مرزهای چین به این شرح بود:
کشور افغانستان به دلیل جغرافیای کوهستانی، امکان توسعه راه‌آهن کمی دارد به خصوص در مورد توسعه خط آهن از خاک افغانستان به سمت کشور چین که مسیر کوهستانی و دشوار است.
برنامه‌های آتی دولت افغانستان در خصوص توسعه شبکه ریلی، ادامه و اتمام باقیمانده قطعه چهارم خط آهن خواف – هرات است که تا ایستگاه راه‌آهن فرودگاه هرات ادامه پیدا کند و اگر از آن به بعد ما بتوانیم شهر هرات را به مزار شریف متصل کنیم اتصال به آسیای میانه صورت می گیرد. مسیر هرات به مزار شریف حدود 700 کیلومتر است که قطعا باید با مشارکت بخش خصوصی خارجی انجام شود. در حال حاضر برای کشور افغانستان از منابع دولتی امکان سرمایه گذاری در این بخش وجود ندارد و باید با مشارکت سرمایه گذار خارجی صورت گیرد.
آیا خط آهن خواف-هرات آمادگی کامل برای بهره برداری را دارد یا نواقصی وجود دارد؟
راه آهن خواف هرات برای 20 آذرماه افتتاح خواهد شد و هر راه آهنی که ساخته می شود مطمئنا نواقصی را خواهد داشت. راه آهن خواف-هرات هفته گذشته به صورت آزمایشی مورد بررسی قرار گرفت و قطار مسافری با 3 واگن به ایستگاه روزنک اعزام شد و همچنین بار سیمان با 7 واگن معادل 500 تن اعزام شد که معادل 21 تریلی سیمان بود.
کشور افغانستان تعهد دارد که به موقع تخلیه را انجام دهد و انجام داد. البته نارسایی هایی وجود دارد که در حال رفع آن ها هستند.
در سفری که با قطار مسافری به افغانستان رفتیم با سرعت 120 کیلومتر در بخش ایران و سرعت 90 کیلومتر در بخش افغانستان طی مسیر کردیم.
آیا این مسیر نیاز به دوخطه کردن دارد؟
در کشور افغانستان هنوز معادن در دست بخش خصوصی نیست تا بتوانیم حجم بار وسیعی را از افغانستان با قطار حمل کنیم.
در بخش ایران معادن سنگ آهن سنگان و خواف را به وسیله قطار به شهر اصفهان، اهواز و بخشی از آن را به بندر عباس برای صادرات حمل می‌کنیم. اما در حال حاضر کشور افغانستان این پتانسیل را ندارد که بتواند بارهای معدنی را از طریق خط آهن به کشور ایران ارسال کند.
ما می توانیم با حجم وسیع کامیون ها و کانتینرهایی که اکنون در گمرک دوغارون هست و رسوب کالایی که در گمرک دوغارون دارد را با راه آهنی که احداث کرده ایم، ترافیک ایستگاه دوغارون را کاهش دهیم و بخشی از بار از طریق خط راه آهن به 40 کیلومتر بعد از مرز دوغارون انتقال دهیم.
کرمانی ها در پاسخ به این سوال که آیا می توان زمینه های گردشگری را در افغانستان در آینده فعال کرد یا نه گفت:
در حال حاضر در کشور افغانستان به دلیل جنگ‌ها و گروگان گیری، پتانسیل گردشگری وجود ندارد. در افغانستان گروه های مخالف با دیدگاه های مخالف دولت در تضاد هستند و همواره در آن‌جا ناامنی شدید وجود دارد.
برای توریست ها و گردشگران اروپایی و آسیایی با توجه به اینکه نقاط گردشگری و تاریخی دیدنی دارند، گنجایش و تقاضا برای گردشگری وجود ندارد.
