گره کور مشکلات حمل ونقل عمومی تنها با مدیریت واحد گشوده می شود

مهندس علی امام مدیرعامل شرکت راه آهن شهری تهران و حومه( مترو)

گره کور مشکلات حمل ونقل عمومی تنها با مدیریت واحد گشوده می شود

بی­ تردید در جهان کنونی حمل ­ونقل ریلی درون شهر، نقش پایدار خود را به عنوان یک سیستم حمل ­ونقل عمومی کارآمد، انبوه، سریع، ایمن ،پاک، مطمئن، ارزان و راحت در کلانشهرها به اثبات رسانده است. سودمندی بهره­ گیری از این سیستم حمل­ ونقل عمومی تنها در این موارد خلاصه نمی­شود بلکه بهره­ گیری از آن مزایای دیگري از جمله کاهش تراکم ترافیک خودروها در سطح شهر، کاهش آلودگی هوا، کاهش مصرف سوخت و حامل­های انرژی، ارتقاء کیفیت زندگی اجتماعی و رونق کسب و کار ساکنان شهرها و حومه را نیز به همراه دارد.

توسعه شبکه مترو و تامین منابع مالی آن همواره دغدغه اصلی دولت­ها و مدیریت­ های شهری است.

بررسی و تحلیل اجرای پروژه­ های مترو در کشورهای مختلف نشان می­دهد که روش­های تأمین مالی در این کشورها وابسته به شرایط اقتصادی و ریسک­ های موجود در فضای تجاری آنهاست. اگرچه تمامی این پروژه­ ها به صورت مشارکت خصوصی- دولتی اجرا شد­ه­ اند، اما نحوه تامین مالی در این نوع مشارکت­ ها با یکدیگر متفاوت است. این ضرورت در شرایط جامعه ایران که بانک­های خارجی آن­گونه که باید اجازه تسهیلات­ دهی به شرکت­های ایرانی را ندارند، محسوس­ تر است و در داخل  نيز با توجه به این­که بانک­ها و موسسات داخلی همواره از ورود به این­گونه ساخت و سازها پرهیز دارند روشن می­شود که مجریان توسعه خطوط مترو با چه مشکلات وتنگناهايی دست و پنجه نرم می ­کنند. در حالی که تامین منابع مالی پروژه­های بزرگ شهری از منابع بین ­المللی و داخلی از جمله راهکارهایی است که مدیران شهری تمام شهرهای مطرح دنیا از آن استفاده می­کنند. در واقع می­توان گفت که در کنار کمک ­های دولت ­ها و منابع داخلی، استفاده از منابع بین­ المللی هم از راه حل ­های پذیرفته­ شده ­ای است که ما می­توانیم به درستی از آنها استفاده کنیم.

گذشته از آن، حداقل در دولت­های نهم، دهم و یازدهم شاهد بوده ­ایم که به رغم نص صریح قوانین پنج ­ساله توسعه، نگاه این دولت­ها به توسعه زیرساخت­های حمل­ ونقل عمومی طی13 سال گذشته چندان جدّی نبوده است و نشانه ­ای از تامین کافی بودجه ­های دولتی در توسعه حمل ­ونقل عمومی به ویژه مترو دیده نمی ­شود و عملا بار این کار به دوش شهرداری افتاده است. با وجود تمامی این مشکلات که بخشی از آن به نگاه سیاسی دولت­ها به مجموعه شهری و بخشی نیز به مشکلات مالی بازمی ­گردد، به نظر می­رسد که تنها راه تامین منابع مالی مورد نیاز برای توسعه شبکه مترو، فاینانس­ های بین ­المللی باشد که به رغم مشکلات خاص خود در صورت همکاری و یکدلی دولت و شهرداری تنها راهی خواهد بود که شهرداری تهران بتواند سرعت خطوط مترو را با وجود عقب­ ماندگی ­های گذشته به درستی سامان دهد.

برای آگاهی از چند و چون توسعه شبکه مترو در تهران و آشنايی با دیدگاه­های مهندس علی امام مدیرعامل شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو) پای صحبت­های او نشستیم که …..

ادامه گفتگو را در شماره 361 ماهنامه صنعت حمل و نقل ویژه خط 6 مترو دنبال کنید.