تیشه چینی­ها به ریشه صنعت گردشگری ایران

صنعت حمل و نقل آنلاین: چین کشوری است که نامش همواره برای ما در تمام زمینه­های مختلف آشنا بوده است. در حقیقت اگر نگاهی به بخش­های مختلف ایران به خصوص در زمینه­های صنعتی بیاندازیم، متوجه خواهیم شد بسیاری از صنایعی که روزی کشورمان در آن تولید کننده بود در شرایط کنونی در اختیار چینی­ها قرار گرفته است. یکی از مهم­ترین صنایع که چند سالی است چینی­ها در ایران از این صنعت به درآمدهای هنگفتی رسیده­اند، صنعت گردشگری است. در واقع چینی­ها در بازار گردشگری ایران رخنه کرده‌اند و این حضور نه تنها در قالب راهنمایان تور بدون کارت بلکه در قالب فعالیت مراکز اقامتی غیرمجاز و حتی آژانس‌های مسافرتی نیز گسترش یافته و از ایرانی‌ها به طرق مختلف کلاهبرداری می‌کنند. حقیقت ماجرا اینجاست که حضور راهنمایان چینی در حوزه گردشگری سخن جدیدی نیست و شاید بیش از 5 سال از طرح این موضوع می­گذرد اما هنوز مسوولان این مهم را پیگیری نکرده­اند و تنها وعده­های بی­سرانجام می­دهند و عدم پیگیری و جلوگیری از حضور راهنمایان چینی سبب گسترش فعالیت چینی­ها در بازار گردشگری ایران شده است چنانکه از یک سو هتل آپارتمان و مراکز اقامتی می­سازند و از دیگر سو آژانس­های مسافرتی خاص خود را دارند. جولان گسترده چشم بادامی­ها در صنعت گردشگری ایران موجب شده است از یک سو لیدرهای ایرانی بیکار شوند و از سوی دیگر چینی­هایی که برای بازدید از ایران می­آیند دیگر نیازی به اقامتگاه نداشته باشند که وقوع این دو اتفاق موجب شده است تا بازار کار لیدرهای ایرانی و مراکز اقامتی توریست­ها با کسادی بی­سابقه روبرو شود. به جرات می­توان به این نکته مهم اشاره کرد که با توجه به برخورداری ایران از مراکز مهم توریست پذیر همچون بناهای تاریخی و مراکز متعدد تفریحی در آب و هواهای مختلف، خیل عظیمی از توریست­ها به منظور بازدید از این مراکز به کشور ما می­آیند. در واقع درآمدزایی از توریست­های مختلف که از کشورهای متفاوت دنیا به ایران می­آیند یکی از مهم­ترین اهداف گردشگری ایران طی چند سال اخیر بوده که با اقدامات زیرکانه چشم بادامی­ها فعلا درآمدزایی برای لیدرهای ایرانی و آژانس­های مسافرتی را بسیار سخت کرده است. در شرایط کنونی وقتی چینی­ها به ایران می­آیند نه تنها آنها درآمدی برای صنعت گردشگری ایران ندارند بلکه این افراد از طریق کار کردن در ایران درآمدهای بسیار بالایی کسب می­کنند که وقوع این اتفاق موجب افزایش میزان بیکاری در کشور نیز شده است. اما به منظور بررسی آثار منفی حضور چینی­ها در صنعت گردشگری ایران به سراغ فعالان و کارشناسان حوزه گردشگری رفته­ایم تا نظرات آنها را درباره این موضوع مهم جویا شویم.

عدم نیاز چینی­ها به ویزا و واچردر ایران

مصطفی شفیعی شکیب عضو هیات مدیره جامعه تورگردانان ایران با اشاره به آثار منفی حضور چشم بادامی­ها در صنعت گردشگری ایران می­گوید: برخی از گردشگران و تجار چینی به جای اقامت در هتل، آپارتمان­هایی را برای اقامت ارزان در تهران اجاره کرده­اند که مجوزی برای این کار ندارند. وی می­افزاید: تعدادی ساختمان در خیابان مطهری، رو به روی پارک ملت، خیابان صابونچی و … وجود دارد که توسط چینی­ها اجاره شده است و آنها یک آشپز و یک مسوول چینی هم در این ساختمان­ها مستقر کرده­اند که توریست­ها و یا تجار را در اتاق­های آن می­پذیرند. معمولا این ساختمان­های ۵ و یا ۶ طبقه دارای آپارتمان­های متعدد است و آنها کل ساختمان را در اختیار دارند. شفیعی شکیب تصریح می­کند: من از وجود ۶ ساختمان برای اقامت چینی­ها در تهران مطلع هستم. اقامت گردشگران چینی در این ساختمان­ها درحالی است که از سفر این افراد به ایران و اقامت آنها در آپارتمان­ها هیچ چیزی عاید آژانس دارها، هتل­دارها و یا فعالان گردشگری در ایران نمی­شود.  حتی اتوبوس­های توریستی را دیده ام که جلوی این خانه­ها منتظر ایستاده و گردشگران را سوار می­کند. همه این اتفاقات در حالی می­افتد که آنها برای اقامت توریست­ها در چنین مکان­هایی هیچ مجوزی ندارند و هیچ یک از متولیان نیز نظارتی بر فعالیت آنها نمی­کنند. عضو هیات مدیره جامعه تورگردانان ایران ادامه می­دهد: آیا اداره اماکن، شهرداری، سازمان میراث فرهنگی و … از اقامت چینی­ها در این آپارتمان­ها مطلع هستند؟ چرا نظارت نمی­کنند؟ در حالی که ما به عنوان فعالان گردشگری و دفاتر مسافرتی می­بایست بابت ورود گردشگران چینی به ایران، همه نوع اطلاعاتی به آنها بدهیم از جمله اقامت آنها در هتل­ها، بازدید از مراکز تاریخی و غیره و حتی بابت ورود آنها نیز به شهرداری مالیات می­دهیم و از طرف نهادهای مختلف نیز فعالیت­های ما کنترل می­شود اما این افراد به راحتی تور گردشگری برگزار می­کنند  و محل اقامت ارزان اجاره

می­کنند بدون اینکه به کسی و یا جایی جواب پس بدهند. وی تاکید می­کند: چینی­ها برای ورود به ایران مشکلی ندارند و ویزای آنها فرودگاهی صادر می­شود و نیازی به واچر هتل هم ندارند. در حالی که ایران همه  تسهیلات را برای چشم بادامی­ها فراهم کرده است، اکنون اگر هر ایرانی بخواهد به چین برود باید حتما واچر هتل داشته باشد و اخیرا نیز اعلام کرده­اند که ویزای انفرادی نمی­دهند و باید افراد در قالب گروه­های ۵ نفره به بالا سفر کنند ضمن اینکه هیچ توری در چین نباید بدون راهنمای گردشگری باشد. این­ها الزامات کشور چین برای گردشگران است. آنها از این طریق به فعالان گردشگری کشور خود اهمیت داده و تلاش می­کنند فعالان این صنعت را به سوددهی برسانند اما چینی­ها هنگام ورود به ایران هیچ یک از این الزامات را ندارند و اتفاقا اگر مانند همین مورد آپارتمانی اجاره کنند کسی مانع فعالیت آنها نمی­شود.

قبضه گردشگری ایران از سوی چشم بادامی­ها

از طرف دیگر ایرج نوروزی فعال گردشگری با بیان اینکه چینی­ها صنعت گردشگردی ایران را تسخیر کرده­اند می­گوید: بازار گردشگری ایران مملو از چینی­های دانشجو یا غیردانشجویی است که نه ویزای اقامت در ایران را دارند و نه ویزای کار، اما در حال قبضه کردن بازار گردشگری هستند. وی می­افزاید: تعداد بسیار کمی از این افراد در اصفهان و عمده آنها در تهران و در بخش­های راهنمای تور، آژانس­های مسافرتی، بخش اقامت و خوراک گردشگران مشغول کار هستند. چینی­هایی که ابتدا به عنوان راهنمای گردشگری و به طور غیرمجاز وارد صنعت گردشگری ایران شدند، خیلی زود کار خود را توسعه دادند و با اجاره آپارتمان و کرایه صندلی در آژانس­های مسافرتی ایرانی،​ علاوه بر اینکه خود به رایزنی با آژانس­های مسافرتی چینی و جذب گردشگران چینی می­پردازند، آنها و سایر گردشگران به همراه مسافران چینی در هنگام  ورود به ایران در همان آپارتمان­های اجاره شده، اسکان داده می­شوند. نوروزی که مشاهده­های زیادی در خصوص انواع فعالیت­های غیرمجاز چینی­ها دارد، از برخورد با یک خانم چینی می­گوید که مدتی پیش در فرودگاه امام خمینی، با پلاکاردی در دست با محتوای معرفی یک رستوران چینی در یک خانه در یوسف ​آباد، گردشگران چینی را جذب و پذیرش می­کرده است. این فعال گردشگری حتی به یک مرد چینی به نام “فی” که تقریبا همه وی را می­شناسند هم اشاره می­کند و می­افزاید: وی بعد از بستن دفتر خدمات گردشگری غیرقانونی خود از ترس قانون، یک صندلی در یک آژانس ایرانی اجاره کرده و به راحتی به کارش ادامه

می­دهد. نوروزی اضافه می­کند: مهم­ترین ضربه­ای که این افراد به ایران وارد می­کنند، بعد از اشغال ظرفیت­های کسب و کار و خروج ارز از کشور، خدشه­ای است که به وجهه و اعتبار ایرانیان وارد می­شود،. زیرا برای جذب مسافران چینی خدماتی با قیمت­های بسیار پایین به ویژه در بحث غذا به آنها می­دهند که البته به دلیل قیمت ارزان، بی­کیفیت هم هست و چهره زشتی از کشورمان را به تصویر خواهد کشید و علاوه بر این­ها باعث شکسته شدن قیمت در بازار داخلی و ضرر و زیان فعالان داخل کشور (از راننده و راهنمای تور و رستوران­دار گرفته تا دفاتر خدمات گردشگری) هم خواهند شد.

تشکیل کارگروه برای چینی­های غیرمجاز

البته ولی تیموری، مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری سازمان میراث فرهنگی با اشاره به اینکه مسافران چینی از دو طریق گروهی (تور) و انفرادی وارد کشور می­شوند، می­گوید: آن دسته که به صورت گروهی به ایران می­آیند تمام فعالیت و تردد و محل اقامت و خورد و خوراکشان زیر نظارت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است و در این زمینه اگر تخلفی رخ دهد، به محض اطلاع با آن برخورد خواهد شد. وی می­افزاید: امکان نظارت بر رفتار و تردد مسافران انفرادی چینی از سوی سازمان گردشگری وجود ندارد و بهترین ناظر، نیروی انتظامی و وزارت خارجه هستند که طبق قانون باید زمان صدور ویزا اطلاعاتی چون دلیل سفر، محل اسکان و تغذیه و …. را از مسافر بپرسند و وی را رصد کنند.​ بنابراین تمام تخلفاتی که توسط این افراد رخ می­دهد هم باید توسط سازمان­های مذکور پیگیری شده و با آن برخورد شود و یا به سازمان میراث فرهنگی اطلاع داده شود که این امر هم کار سختی نیست و برای نیل به آن هم اکنون این موضوع در کارگروهی در کمیسیون ارتقای امنیت گردشگران خارجی و مقصدهای گردشگری استان تهران درحال پیگیری است. وی اضافه می­کند: برای رسیدگی به موضوع فعالیت غیرمجاز چینی­ها در عرصه گردشگری کشور، کارگروهی به همین منظور در کمیسیون ارتقای امنیت گردشگران خارجی و مقصدهای خارجی استان تهران و با حضور نمایندگان همه نهادهای مربوط از جمله میراث فرهنگی، استانداری تهران، نیروی انتظامی، وزارت خارجه، وزارت علوم و … تشکیل شد تا به همه جوانب این موضوع، اعم از فعالیت غیرمجاز دانشجویان چینی، شرکت­های تجاری و اقتصادی و سایر چینی­ها رسیدگی شود. وی تاکید می­کند: تمام این تخلفات، افراد متخلف، اماکن و آژانس­های اجاره­ای غیرقانونی اکنون در این کارگروه شناسایی و کار به مراحل پایانی نزدیک شده است و در حال تصمیم­گیری برای نحوه برخورد با آنها هستیم و به­زودی شاهد جمع­آوری و برچیده شدن تمام این فعالیت­های غیرمجاز (چه از سوی اتباع چینی و چه اتباع سایر کشورها) خواهیم بود و نتیجه آن نیز اطلاع­رسانی خواهد شد.

بنابراین حضور گسترده و پررنگ چینی­ها در صنعت گردشگری ایران صدمات متعددی را به بخش­های مختلف گردشگری ایران وارد کرده است. درحقیقت با توجه به اینکه بسیاری از چینی­ها دیگر از لیدر ایرانی استفاده نمی­کنند و برای اقامت به هتل­ها و مراکز اقامتگاهی نمی­روند، به نظر می­رسد این رفتار چشم بادامی­ها بازار کسب و کار فعالان صنعت گردشگری ایران را مورد هدف قرار داده است و به نوعی آژانس­های مسافرتی و مراکز خدمات دهنده به گردشگران در ایران در قبال چینی­ها و کسب درآمد از آنها با عجز و ناتوانی روبرو شده­اند. در حقیقت اگر مسوولان هر چه زودتر فکری به حال این اقدامات چینی­ها نکنند به جرات می­توان گفت که در آینده­ای نه چندان دور بسیاری از گردشگران سایر کشورهای دنیا که به ایران می­آیند به نوعی از این اقدام چینی­ها تقلید خواهند کرد که وقوع این اتفاق، صنعت گردشگری ایران در بخش­های مختلف را در ورطه سقوط قرار خواهد داد.