صنعت حمل و نقل آنلاین: اولین همایش بینالمللی توسعهی صادرات از مسیر دریای خزر درتیرماه سال جاری با حضور مهندس محمد راستاد معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی کشور، دکتر محمد اسلامی استاندار مازندران، نمایندگان استان مازندران در مجلس شورای اسلامی، آتادوردی کاسایف مدیر بندر ترکمن باشی ترکمنستان، وادیم کاپیف مدیرعامل شرکت شمال و جنوب، آقای شریف اف سرمایهگذار در بندر امیرآباد و نمایندگانی از کشورهای روسیه، آذربایجان، قزاقستان، تاجیکستان، ترکمنستان، افغانستان، هند و گرجستان در شهر ساری مرکز استان مازندران برگزار شد. در این همایش دو روزه علاوه بر معرفی فرصتهای سرمایهگذاری برای کشورهای شرکت کننده از تمبر یادبود و سامانهی جامع مناطق ویژه بندری رونمایی بعمل آمد. همچنین مقرر شد اسکلهی رو ـ روریلی بندر امیرآباد برای تسریع در امور صادرات و واردات کالا تا هشت ماه آینده به بهرهبرداری برسد تا ظرفیت تخلیه و بارگیری در این بندر ارتقای مطلوبی یابد.
مهندس محمد راستاد مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی کشور در آغاز همایش صادرات از مسیر دریای خزر با تأکید بر این که حمل و نقل دریایی موتور محرک تجارت بینالمللی است افزود: کشورها با توجه به مزیتهای مقایسهای که دارند محصولات خود را اعم از مواد اولیه، تولیدات و کالاهای ارزش افزودهای از طریق دریاها مبادله میکنند و حجم تجارت دریایی براساس آخرین آمار آنکتاد بالای ده میلیارد تن است و بالغ بر ۱۴۵ TEU فقط توسط کانتینر جابجا میشود که این روندی است که به طور مستمر در حال رشد است. حال اگر وضعیت دریای خزر را بررسی کنیم مشاهده میشود پیرامون این دریای بسته حدود 135 میلیون تن ظرفیت بندری وجود دارد که سهم جمهوری اسلامی ایران حدود سی میلیون تن میشود. کل حمل و نقل دریایی که در خزر انجام میگیرد نزدیک به سی میلیون تن است که سهم ما از این حمل و نقل شش میلیون یعنی یک پنجم ظرفیتی که خودمان داریم. بنابر این نتیجه میگیریم به طور میانگین تمام کشورهای ساحلی دریای خزر فقط از یک پنجم ظرفیتهای بندری این دریا بهرهبرداری میکنند. به همین علت دور هم گرد آمدهایم تا ببینیم چگونه میتوانیم از ظرفیت نهفتهی این دریا بهرهمند شویم. قاعدتاً نمیتوانیم در بنادر خودمان در حاشیهی دریای خزر سرمایهگذاریها، فرصتها و اشتغال را صرفاً معطل کالاهای وارداتی کنیم. در مجموع اگر میخواهیم جایگاه مناسبتری در حمل و نقل و تجارت دریایی بدست آوریم راهی جز استفاده بهینه از ظرفیتهای صادراتی و ترانزیتی نخواهیم داشت.وی یکی اهداف مهم در این همایش را تعامل سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی تمامی کشورهای حاشیهی دریای خزر برای ارتقای مراودات بازرگانی و تجاری برشمرد و گفت: بنادر حاشیهی دریای خزر حلقههای ترانزیتی شمال به جنوب و شرق به غرب و همچنین کریدورهای ترانزیتی متنوعی که از حاشیهی این دریا گذر میکنند محسوب میشود بویژه با توجه به زیرساختهایی که در بندر چابهار ایجاد شد ظرفیت 5/8 میلیون تنی این بندر در فاز اول به 77 میلیون تن در فاز چهارم افزایش خواهد یافت بستر مناسبی برای مبادلهی کالا بین کشورهای حاشیهی اقیانوس هند و نیز افغانستان و کشورهای آسیای میانه خواهد بود. بایستی تأکید کنم در راستای هدفی که این همایش دارد نه تنها صادرات بلکه توسعهی تجارت دریایی از طریق دریای خزر است سازمان بنادر و دریانوردی این آمادگی را دارد اراضی مورد نیاز پایانههای صادراتی و لجستیکی را در اختیار بخش خصوصی صرفنظر از ملیت آنها قرار میدهد. این اراضی در تمامی بنادر شمالی با بهترین شرایط قرار دارد و مطلوبترین مدل مالی و تضمین بازگشت سرمایه و حتی با اعطای تسهیلات از وجوه اداره شده و با اعطای یارانه به این راستاد تسهیلات در اختیار فعالان اقتصادی قرار میدهد مشروط بر اینکه پایانههایی را ایجاد کنند که پیشبینی ترافیک دریایی بهتر را محقق کند. امیدواریم بتوانیم با توسعهی روبناها و پذیرش بستههای بخش خصوصی زمینه را برای توسعه تجارت و حمل و نقل دریایی و صادرات از مسیر دریای خزر ارتقا دهیم.
مهندس سیاوش رضوانی مدیر منطقه ویژهی اقتصادی بندر امیرآباد با تأکید بر اینکه رشد و توسعهی این بندر در رونق صادرات و ترانزیت کالا نقش بسیار مهمی دارد خاطر نشان کرد: این همایش برای اولین بار در بندر امیرآباد برگزار میشود و به دنبال توسعهی صادرات از مسیر دریای خزر هستیم که امیدواریم اثربخش باشد. صادرات در واقع توانمندیها و برجستگیهای اقتصادی یک کشور را نشان میدهد. با توجه به راهبردهای دوازدهگانهی مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی که حمایت از تولیدکنندگان و استفاده از کالای ملی و همچنین تأکید مهندس راستاد مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی کشور، ضرورت برگزاری چنین همایشی احساس شد. اهداف این همایش ارایه راهکارها و بررسی چالشهاست. محورهای آن هم کاملاً تخصصی و کاربردی انتخاب شده که دارای شش محور از جمله نقش بنادر و کیفیت ارایه خدمات، بخش قوانین مقررات و تسهیلاتی که منطقهی ویژهی اقتصادی در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهد، وضعیت سیاسی بین کشور روسیه و غرب و سرمایهگذاریهایی که در کشورهای شمالی روی داده میتواند گردش کاری بندر امیرآباد را ارتقا دهد.
مهندس رضوانی مدیر منطقه ویژه اقتصادی بندر امیرآباد هدف از برگزاری این همایش بینالمللی را استفاده بهینه از ظرفیتهای بنادر شمالی کشور عنوان کرد و افزود: این همایش در واقع استفادهی بهینه از ظرفیتهای بنادر شمالی ایران است و برای اینکه بتوانیم از ظرفیتهای بنادر شمالی کشور استفاده بهینه کنیم میبایست تنوع کالاها را در این بنادر توسعه دهیم. تنوع از طریق صادرات و ترانزیت توسعه مییابد که گزینههای بعدی ما هستند. همچنین علاقمندی زیادی کشورهای دریای خزر نسبت به فرآوردهای کالاهایی که از ایران صادر میشود نشان میدهند تا جایی که طی سه ماههی اخیر حدود 225 هزار تن انواع کالاها از بنادر شمالی صادر شده است. از این میزان 60 درصد از بندر امیرآباد و مابقی از سایر بنادر صادر شده که امیدواریم با توجه به همکاریهای مستمر دستگاه های ذیربط این تناژ افزایش یابد. در سال گذشته بالغ بر 500 هزار تن از بندر امیرآباد صادرات صورت گرفته که امیدواریم با توسعهی زیرساختها این رشد به حدمطلوب برسد.
مهندس محمد اسلامی استاندار استان مازندران برپایی این همایش را فرصت مطلوبی برای توسعهی صادرات و واردات از طریق بنادر شمالی ذکر کرد و افزود: وجود دریای خزر فرصت مغتنمی برای مردم ایران و کشورهای حاشیهی آن است که موجبات همکاریها و مبادلات سیاسی و اقتصادی را فراهم میآورد. فعالتر شدن کریدور شمال و جنوب هم اکنون ضرورتی اجتنابناپذیر است که این همایش موجبات گفتگوی بیشتر و ایجاد فضا برای توسعهی همکاریها را فراهم میآورد. دیگر موضوع مهم تنوع بخشیدن به سرفصلهای همکاری از جمله مباحثی است که میتواند در مبادلات جاری صورت بگیرد. کشورهای حاشیهی دریای خزر به صورت گسترده میتوانند با همگرایی، همکاریهای پایداری را برای رفاه ملت های خود پایهگذاری کنند که میتواند ظرفیتها و فرصتها را تقسیم و منافع فردی را به منافع مشترک تبدیل کند. امروز به برکت این هماهنگیها و همدلیها در راستای سیاست کلی حاکم بر کشورهای حاشیه خزر میتوان سرفصلهای همکاری را گسترش داد. استاندار مازندران حوزهی حمل و نقل را یکی از اشتراکات مهم کشورهای حاشیهی خزر برای همکاریهای متقابل عنوان کرد و گفت: کشور ایران در حمل و نقل دریایی و مکمل آن یعنی حمل و نقل ریلی، جادهای و هوایی سرمایهگذاریهای قابل ملاحظهایی انجام داده از جمله برقی کردن خط آهن اینچهبرون ـ گرمسار بوده که قدرت جابجایی بار و ظرفیت آن را از 5/2 میلیون تن در سال به ده میلیون تن افزایش خواهد داد. همچنین افزایش سرعت سیر از 60 کیلومتر در ساعت به 120 کیلومتر کمک میکند به صورت گستردهتر با برنامههای تدوین شده هماهنگتر شود. قابل توجه است که ظرفیت ریلی موجود را میتوان با تأسیس یک خط هوایی اختصاصی ویژه برای استان مازندران تلفیق کرد و جابجایی تجار، گردشگران و مسافرانی که در حوزهی دریای خزر وجود دارند را افزایش چشمگیری داد که در این راستا این خط ویژهی هوایی از اول مرداد ماه سال جاری راهاندازی خواهد شد.
مهندس محمد اسلامی استاندار مازندران توسعه صنایع دریایی را برای توسعهی واردات و صادرات در حوزه دریای خزر ضروری دانست و تأکید کرد: از جمله برای دریانوردی در دریای خزر نیازمند هستیم تا با تعامل و سرمایهگذاریهای بیشتر، صنایع دریایی خود را بیش از پیش ارتقا دهیم و در کشتیسازی و صنایع پشتیبان آن به عنوان فرصتهای جدید اقدامات لازم را انجام دهیم. زیرا علاوه بر ایجاد اشتغال و کارآفرینی موجبات توسعه تجاری بیشتر در این حوزه را فراهم میکند. همچنین آنچه که امروز به آن نیاز بیشتری وجود دارد توسعهی گردشگری دریایی است بویژه آن که بتوانیم با داشتن کشتیهای رورو و اتصال ریل به بندر امیرآباد تبادل مسافر و گردشگری دریایی را در این دریا گسترش دهیم.
دکتر علی اصغر یوسف نژاد نماینده مردم ساری و میاندرود در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه تجارت یک علم و دانش است خاطر نشان کرد: هدف از برپایی همایش صادرات و ترانزیت از مسیر دریای خزر این است که به یک زبان مشترک بین ایران و کشورهای همسایه دست یابیم یعنی این که تواناییها و نیازهای طرفین بایستی مطرح و به یک نتیجهی مطلوب برسیم. در کشور ایران تجارت خارجی بر مبنای مبادلات با آسیا و آسیای جنوب شرقی و اروپا تعیین شده است نه برای مبادلات با کشورهای آسیای میانه، که این سیاست بایستی تغییر یابد. نکته دیگر این که استانهای مازندران و گیلان به لحاظ ساختار سختافزاری بسیاری قوی هستند چرا که با توجه به تولیداتی که در این استان ها وجود دارد همان چیزهایی است که کشورهای آسیای میانه به آن نیازمند هستند. بنابر این سؤال اینجاست که با توجه به تولیدات فراوان و متنوعی که در استان های شمالی کشور وجود دارد چرا نتوانستهایم سیاست تجاری خود را در این مسیر تنظیم کنیم. از سوی دیگر موضوع مهم اینست که کار تجارت فقط مختص به یک دستگاه نیست بلکه علاوه بر وزارت امور خارجه، مجلس و استان های همجوار بایستی در این راستا همکاری کنند.
.
دکتر علیمحمد شاعری نماینده مردم بهشهر و نکا در مجلس شورای اسلامی ،حمل و نقل دریایی را مهمترین روش برای توسعهی تجارت و بازرگانی در کشور عنوان کرد و گفت: ایران سهم خوبی در تولید دارد ولی سهم خوبی در صادرات ندارد. اگر کشوری بخواهد در حوزهی اقتصاد خودکفا باشد حتماً بایستی صادرات محور باشد. صادرات هم توسعه نمییابد مگر اینکه تولیدات اش قابل رقابت در بازارهای جهانی باشد. مجلس شورای اسلامی و دولت بنا دارند با همکاری بخش خصوصی و فعالان اقتصادی گام های جدیدی را که باتکیه بر ظرفیتهای داخلی بردارند. هم اکنون در بخش کشاورزی حدود 120 میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور وجود دارد که بسیاری از این محصولات در دنیا سرآمد است مانند مرکبات، خشکبار و داروهای گیاهی، گوشت سفید و تخممرغ. به لحاظ بستهبندی و قیمت تمام شده هم گامهای اساسی برداشته شده است.
دکتر عبداله رضیان نماینده مردم قائمشهر در مجلس شورای اسلامی خروج از بحران اقتصادی و رونق صنعت را در گروی صادرات دانست و گفت: صادرات از مسیر دریای خزر با توجه به حضور کشورهای آسیای میانه و روسیه آنچنان که باید مطلوب نبوده چرا که ظرفیت بسیار خوبی در بنادر شمالی کشور ایجاد شده اما بهرهبرداری مطلوب صورت نگرفته است. در حال حاضر زیرساختهای مناسبی از سوی سازمان بنادر و دریانوردی در بنادر کشور به ویژه بندر امیرآباد و بندر نوشهر ایجاد شده اما هنوز در موضوع صادرات و استفاده از ظرفیت این بنادر مشکل داریم. اگر مشکل اشتغال در استان های شمالی وجود دارد به دلیل عدم استفاده از این ظرفیتهاست.شایان ذکر است طی مذاکراتی که با کشورهای حاشیه دریای خزر تاکنون انجام شده مهمترین مشکل برندسازی محصولات عنوان میشود که موضوع مهمی است و ضعف جدی در این رابطه وجود دارد. بستهبندی و کیفیت کالاها مطرح میشود چرا که برحسب آمار 5/4 میلیون تن تولید مرکبات داریم که 5/2 میلیون تن آن مربوط به استان مازندران است. ولی هنوز نتوانستیم مازاد مصرف آن را برای صادرات مدیریت کنیم..
دکتر احمدی شکی نماینده مردم غرب استان مازندران و رئیس فراکسیون دریایی مجلس شورای اسلامی در همایش صادرات از مسیر دریای خزر ضمن اشاره به رژیم حقوقی دریای خزر بین پنج کشور حاشیهی آن، ظرفیت سه استان شمالی کشور را بسیار پراهمیت برشمرد و گفت: مجموع استان گلستان و مازندران به اندازهی مساحت کشور هلند میشود که این مهم بیانگر آنست که دریای خزر قدری مظلوم واقع شده چرا که با طول مسیر 700 کیلومتری آن در سه استان شمالی کشور نتوانستهایم از ظرفیت آن به طور کامل بهرهبرداری کنیم. ترددهای دریایی قریب یک قرن در بنادر امیرآباد، فریدونکنار و خصوصاً بندر انزلی و اینچهبرون در استان گلستان دارای ظرفیتهای بزرگی بودهاند. امیدوارم بزودی شاهد برگزاری همایش گردشگری هم در استان مازندران باشیم تا ظرفیتهای مهمی که در این استان وجود دارد بخوبی معرفی شود.
مهندس عبدالله مهاجر رئیس اتاق بازرگانی استان مازندران از ظرفیت سه میلیارد دلاری صادرات در این استان خبر داد و تصریح کرد: ما معتقدیم استانهای شمالی بویژه بنادر استان مازندران جایگاه بسیار مهمی در صادرات دارند. اگر قرار است بخش خصوصی را تقویت کنیم با توجه به این که ابزار آن در دست ما نیست قادر به انجام آن نخواهیم بود. همهی کشوره به بخش خصوصی خود اعتماد کردهاند اما آیا ما به بخش خصوصی خودمان اعتماد داریم؟ حداقل یکبارهم که شده باور کنیم که بخش خصوصی ما میخواهد در کنار دولت وظیفهی خودش را انجام دهد. ظرفیت بندر امیرآباد بسیار خاص است که بایستی تمام دستگاه در راستای تقویت آن کمک کنند.
والی کاپیف مدیرعامل شرکت شمال و جنوب در بندر انزلی ظرفیتهای دریای خزر را بسیار مهم ارزیابی کرد و افزود: بنادر کشور ایران دارای ظرفیتهای خوبی بویژه در ترانزیت کالا است به همین دلیل این شرکت را با مشارکت یک شرکت ایرانی برای توسعهی تجارت بین کشور ایران و روسیه تأسیس کردیم. با توجه به اهمیت و پتانسیل بالا در منطقه شرکت شمال و جنوب اقدام به ایجاد ترمینال چندمنظوره برای ارایه خدمات در زمینهی نگهداری کالاهای وارداتی و صادراتی ترانزیتی نموده است. یکی از اهداف ما ساخت سردخانه به ظرفیت ۵ هزار تن برای نگهداری انواع کالاهای صادراتی و دیگری ساخت مجتمع بستهبندی برای مواد صادراتی است.
آنا دوردی کاسایف مدیر بندر ترکمن باشی کشور ترکمنستان از احداث زیرساختهای مهم در کشور ترکمنستان برای تقویت و توسعه حمل و نقل بویژه ترانزیت در منطقه خبر داد و گفت: احداث پلهایی بر روی آمو دریا، ترکمن آباد و ترکیچی و همچنین ساخت فرودگاه بینالمللی شاباد و ترکمن آباد از جمله این پروژهها بوده که توسعهی حمل و نقل و ترانزیت را در منطقه دنبال کردهایم. از طریق راه آهن شمال ـ جنوب نیز میتوانیم ترانزیت کالا را از بنادر خلیج فارس به اروپا و سایر نقاط دنیا انجام دهیم. در سالهای اخیر سفارش ساخت تعداد هفت تانکر با ظرفیت بیش از ۷ هزار تن را هم در دستور کار قرار دادیم تا زنجیره لجستیک را تکمیل کنیم. کشور ترکمنستان در سالهای اخیر سفارش ساخت تعداد هفت تانکر با ظرفیت بیش از ۷ هزار تن را هم در دستور کار قرار داد تا زنجیره لجستیک را تکمیل کند. در حال حاضر کشور ترکمنستان عضو یک توافق بینالمللی شبکهی راه های ترانزیتی و همچنین عضو کنوانسیون بینالمللی کنترل بار در مرزهاست. ما اعتقاد داریم که برای صادرات به روسیه و کشورهای جامعالمنافع بندر امیرآباد بیشترین پتانسیل را دارد زیرا این بندر به ریل متصل است. کشور روسیه با جمعیت ۱۴۰ میلیون نفری نیاز مبرمی به واردات خشکبار و مرکبات از ایران دارد که به این دلیل با حضور شرکت شمال و جنوب در این بندر در تلاش هستیم از این ظرفیت بهرهبرداری کنیم. بندر امیرآباد اگر چه یک بندر جوان محسوب میشود ولی دارای امکانات بسیار خوبی است. یکی از مزیتهای بندر امیرآباد دسترسی به خط آهن است. شرکت ما واردات چوب از روسیه میوه و خشکبار از ایران را انجام میدهد که رضایت کامل را از این بابت داریم.
