صنعت حمل و نقل آنلاین: این روزها با افزایش تعداد گردشگران ورودی و علاقه گردشگران داخلی به کشف مسیرهای جدید، سرمایهگذاری در واحدهایی که با طبیعت عجین شده باشند بیشتر شده است. تجربه زندگی در روستا و چشیدن طعم غذاهای ارگانیک و قرار گرفتن در فضایی که رنگ و بوی اصالت میدهند از جمله جذابیتهایی است که سرمایهگذاران را به سوی راهاندازی اقامتگاههای بومگردی جذب کرده است. قطعا بازگشت سرمایه و رسیدن به سود یکی از اهداف سرمایهگذاران در حوزه گردشگری است که با فعال شدن در حوزه بومگردی میتوان به این نتیجه دست یافت. چرا که از یک سو در راستای گردشگری پایدار گام برداشته میشود و از دیگر سو با فعال شدن نیروهای محلی در حوزه گردشگری توسعه و رشد آن تضمین میشود.
اقامتگاه بومگردی
اگر بخواهیم معرفی کوتاهی از اقامتگاه بومگردی داشته باشیم میتوانیم بگوییم: اقامتگاههای بومگردی نوعی از محلهای اسکان برای مسافران است که برخلاف هتلها که ویژگی یکسانی دارند، دارای ویژگی خاص محیطی خود هستند که عمدتا در خانههای قدیمی بازسازی شده و با شیوهای که برای مسافران مطلوب باشد اداره میشوند. در این اقامتگاهها سعی بر این است تا میهمانان با شیوه سنتی زندگی در آن محل خاص آشنا شده و از غذاهای محلی آن منطقه استفاده کنند و در محیطی طبیعی سفر خود را به انجام برسانند.
سابقه طرح در ایران
از یک دهه قبل واحدهای بومگردی در برخی از مناطق کشور به خصوص در استان اصفهان تشکیل شدند اما در آن زمان این واحدها به صورت امروزی دارای شناسنامه نبودند. در دوسال گذشته ضوابط تشکیل این واحدها توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور تدوین شد و از آن زمان ایجاد واحدهای بومگردی شدت گرفت. البته این واحدها در ابتدای امر تحت عنوان خوشهسار بومگردی فعالیت میکردند که بعدها با گسترش آن در سایر استانها در صدد تشکیل صنفی جدید در حوزه اقامتی برآمدند.
تفاوت اقامتگاههای بومگردی با هتل و مهمانپذیر
اقامتگاه بومگردی اقامتگاهی برای گردشگران است که ساختار بومی خدمات، محصولات و فعالیتهای گردشگری، ساختار محیطی بوم‌گرا، ساختار مالکیت و مدیریت خانوادگی و مشارکت جامعه بومی و در نهایت داشتن ساختارهای مناسب زیربنایی گردشگری، که ارکان و هسته‌های اصلی یک اقامتگاه است، آن را از دیگر الگوهای اقامتی مانند هتلها و مهمان‌پذیرها متمایز می‌کند.
خدمات قابل ارایه
در این واحدها باید همه خدمات رنگ سنت داشته باشد. صندوقچههای قدیمی به جای قفسههای کتاب و لباس، جاجیم و گلیم بهجای فرش و موکت، غذاهای محلی، شبنشینی دور آتش به جای تماشای تلویزیون، دوشیدن شیر گاو، پختن نان و غیره از جاذبههای این مکانها است. هر چقدر سنتیتر باشید و ابداعات نوستالژیک داشته باشید، توفیق بیشتری در جذب مخاطبان خاص خواهید داشت. همچنین میتوان فعالیتهای طبیعتگردی مکمل مانند بیابانگردی، جنگلنوردی و گردشگری نجومی را نیز ترکیب کرده و خدمات کاملتری به مسافران ارایه داد.
مکان اجرای طرح
روستاها و مناطق نمونه گردشگری، کویرها و مناطق جنگلی و همه روستاهای کشور که از جاذبههای تاریخی، فرهنگی و رفاهی برخوردارند گزینه مناسبی برای راهاندازی اقامتگاه بومگردی هستند.
مجوز تاسیس
در حال حاضر برای تاسیس اقامتگاه بومگردی باید به کمیته طبیعتگردی معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مراجعه کرد. دبیر این کمیته در زمان نگارش این مطلب، محمد علی فیاضی است.
الزامات و شرایط عمومی اقامتگاههای بومگردی
کلیه اقامتگاههای بومگردی باید ضمن رعایت اصول فنی و مهندسی که تضمین کننده ایمنی ساکنان ساختمانها هستند، با استفاده از مصالح بومی و با بهره بردن از حداکثر دانش بومی و هماهنگ با محیط طبیعی و فرهنگی پیرامون خود احداث شده و در طی مدت بهرهبرداری و توسعه اقامتگاه، این شرایط باید تداوم داشته باشد.
- طراحی داخلی و خارجی کلیه اقامتگاههای بومگردی باید با رویکرد بهرهبرداری از مبلمان و تجهیزات سنتی و بومی صورت بگیرد تا ضمن تامین رفاه برای گردشگران، فرصت آشنایی و درک فرهنگی منطقه فراهم شود. در کلیه
اقامتگاههای بومگردی طرحهای مشخصی در خصوص مدیریت و بازیافت پسماندها و استفاده بهینه از پسابها به اجرا در آیند، وجود اقامتگاههای بومگردی نباید در هیچ شرایطی به آلودگی زیستمحیطی بستر پیرامون خود منتهی شود.
- کلیه شیرآلات اقامتگاههای بومگردی باید از انواعی انتخاب شود که کاهش مصرف آب را به دنبال داشته باشند.
- نورپردازی اقامتگاههای بومگردی باید ضمن تامین روشنایی مورد نیاز گردشگران، حداکثر صرفهجویی در مصرف انرژی داشته و حداقل آلودگی نوری را در منطقه ایجاد کند.
- سیستم گرمایش و سرمایش اقامتگاههای بومگردی باید ضمن تامین رفاه مسافران حداقل تاثیر منفی را بر محیط زیست منطقه داشته باشد و با رعایت اصول معماری بومی و دانش فنی روز، میزان نشت حرارتی در اقامتگاههای بومگردی به کمترین حد ممکن برسد.
- استفاده از پوشاک بومی ضمن رعایت اصول بهداشتی و ایمنی برای کلیه کارمندان اقامتگاههای بومگردی و همچنین رعایت اصول بهداشتی و پاکیزگی کلیه فضاهای اقامتگاههای بومگردی براساس استانداردها و ضوابط الزامی است.
- کلیه اقامتگاههای بومگردی موظفند ضمن رعایت ذائقه گردشگران، خوراک و نوشیدنیهای بومی را با استفاده از
- سفرهآرایی بومی و رعایت اصول بهداشتی به گردشگران ارایه کنند.
- حضور راهنمایان و بلدهای محلی و فراهم کردن فرصت بازدید از سیمای طبیعی و بستر فرهنگی پیرامون اقامتگاههای بومگردی توسط راهنمایان مورد تایید سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در کلیه اقامتگاههای بومگردی الزامی است.
حمایتها و مشوقها
محمد علی فیاضی دبیر کمیته ملی طبیعتگردی اعلام کرد ارایه تسهیلات بانکی تا سقف۱۰۰ میلیون تومان با تنفس ۶ ماهه و بازپرداخت ۵۵ ساله برای راهاندازی اقامتگاههای بومگردی، از مشوقهای سازمان برای این واحدها است. وی با اشاره به اینکه امکان فراهم آمده را نتیجه تعامل سازمان میراث فرهنگی با صندوق کارآفرینی امید در راستای تقویت ظرفیتهای بومی و محلی استانی عنوان کرد افزود: تسهیلات مذکور مشمول راهاندازی و بازسازی اقامتگاههای بومگردی و نیز دفاتر خدمات مسافرتی خواهد شد که در حوزه طبیعتگردی فعالیت میکنند.
سرمایه گذاری مورد نیاز و درآمد مورد انتظار
براساس آمار وزارت کار، برای ایجاد یک شغل به300 میلیون تومان سرمایه نیاز است، در حالی که برخی اقامتگاههای بومگردی با 40 میلیون تومان ایجاد شدهاند و دستکم برای چهار خانواده دیگر اشتغالزایی کردهاند. البته هستند اقامتگاههای بومگردی که سرمایه زیادی برای راهاندازی آنها صرف شده است ولی در کل بومگردیها به نسبت هتلها سرمایه کمتری را به کار
میگیرند. البته اگر تاکید بر خرید زمین و ملک باشد، میتوان گفت بر اساس تحقیقات میدانی برای راهاندازی یک واحد اقامتی با پنج اتاق حداکثر ۲۰۰ میلیون تومان کافی است. البته هزینه مربوط به مکان با توجه به اینکه در روستاهای مختلف، متفاوت است منظور نشده است که میتوان برای سالهای اول به صورت استیجاری در نظر گرفت.
این سرمایه صرف آمادهسازی واحد و خرید تجهیزات و ملزومات مورد نیاز، تبلیغات و سرمایه در گردش ماههای اول است. ظرفیت هر اتاق به طور متوسط ۴ نفر بوده و با ضریب اشغال ۵۰ درصد در طول سال باید آمادگی پذیرایی از بیش از ۳۶۰۰ نفر را در طول سال داشته باشد. قیمت خدمات وابسته به کیفیت واحد و خدمات قابل ارایه متغیر است. به طور متوسط هزینه اقامت در این واحدها برای هر نفر در شبانه روز ۷۰ هزار تومان است. البته اگر صبحانه، ناهار و شام به اقامت شبانه افزوده شود این نرخ تا 125 هزار تومان افزایش مییابد. البته واحدهای اقامتی که در روستاهای کوچکتر فعال هستند نرخ کمتری ارایه میدهند و ممکن است به طور مثال یک شب اقامت در اقامتگاهی در کرمانشاه حدود 25 هزار تومان شود.
درآمد انتظاری از محل اقامت حدود۲۵۰ میلیون تومان در سال است. علاوه بر این میتوان از محل رستوران، فروش صنایع دستی، لبنیات محلی، تورهای گردشگری در محل مانند اقامت در جنگل، کویر، دوچرخهسواری و غیره نیز درآمد داشت. برای کاهش هزینهها و همچنین افزایش جذابیت واحد اقامتی به ویژه برای گردشگران خارجی، باید بسیاری از خدمات از طریق افراد محلی ارایه شود. این خدمات میتواند شامل تهیه غذاهای محلی، لبنیات تازه، پختن نان و خدماتی از این قبیل باشد. با یک برنامهریزی صحیح و تبلیغات مناسب، برای بازگشت سرمایه اولیه به یک سال زمان نیاز است و از سال دوم سود مناسب در انتظار سرمایهگذار خواهد بود.
