در اقدامی بی‌سابقه برای نوسازی صنعت ریلی، وزارت حمل‌ونقل بریتانیا اعلام کرد که آزمایش رسمی سیستم جدید «پرداخت به‌ازای مسیر» آغاز شده است؛ سامانه‌ای که با استفاده از فناوری ماهواره‌ای GPS، مسیر حرکت مسافران را به‌صورت زنده ردیابی می‌کند و در پایان روز، به‌طور خودکار کمترین کرایه ممکن را از حساب بانکی آنان کسر می‌کند.
این پروژه نخستین‌بار در منطقه شرق میدلندز — میان شهرهای لستر، ناتینگهام و داربی — اجرا می‌شود و به گفته کارشناسان، می‌تواند پیچیده‌ترین نظام کرایه‌گذاری اروپا را دگرگون سازد. هدف اصلی، حذف کامل بلیت‌های کاغذی و جایگزینی آن با سامانه‌ای دیجیتال است که تجربه سفر با قطار را ساده‌تر و سریع‌تر می‌کند.
بر اساس این طرح، مسافران تنها کافی است هنگام سوار شدن، از طریق اپلیکیشن تلفن همراه «چک‌این» کنند. از همان لحظه، سیستم GPS موقعیت آن‌ها را ردیابی کرده و پس از پایان سفر، بهترین نرخ کرایه را محاسبه می‌کند. به این ترتیب، دیگر نیازی به خرید بلیت از پیش یا حمل کد QR نخواهد بود. برای عبور از گیت‌ها نیز بارکدی دیجیتال به‌صورت خودکار فعال می‌شود.
«پیتر هِندی»، وزیر راه‌آهن بریتانیا، در مراسم آغاز طرح گفت:
«سیستم فعلی فروش بلیت بیش از حد پیچیده و متعلق به قرن گذشته است. اکنون زمان آن رسیده که با کمک فناوری، سفر با قطار را آسان‌تر، سریع‌تر و منصفانه‌تر کنیم. هدف ما، حذف دغدغه مسافران درباره قیمت‌ها و مسیرهای مختلف است.»
به گفته وزارت حمل‌ونقل، حدود ۴ هزار مسافر در مرحله نخست شرکت خواهند کرد. اجرای موفق فاز آزمایشی، راه را برای گسترش این سیستم به یورکشایر و سایر مناطق کشور باز خواهد کرد.
پیش از بریتانیا، این فناوری در سوئیس، دانمارک و اسکاتلند با موفقیت آزمایش شده است. با این حال، به‌دلیل گستردگی شبکه ریلی بریتانیا و تنوع کرایه‌ها، پیاده‌سازی آن در این کشور یکی از چالش‌برانگیزترین پروژه‌های فناوری حمل‌ونقل در اروپا محسوب می‌شود.
«اُلی کاکس»، مدیر استراتژی خطوط ریلی شرق میدلندز، نیز اظهار داشت:
«بسیاری از مردم به‌دلیل سردرگمی در قیمت‌گذاری، از سفر ریلی صرف‌نظر می‌کنند. حالا این مشکل برای همیشه حل می‌شود. کافی است تلفن خود را لمس کنید تا سیستم به‌طور خودکار ارزان‌ترین گزینه را انتخاب کند.»
این طرح بخشی از برنامه کلان دولت بریتانیا با عنوان «ریل برای همه» (Rail for All) است؛ برنامه‌ای که سه هدف اصلی را دنبال می‌کند:
۱. دیجیتالی‌سازی کامل خدمات بلیت‌فروشی،
۲. ارتقای عدالت قیمتی و شفافیت کرایه‌ها،
۳. افزایش جذابیت سفرهای ریلی به‌عنوان حمل‌ونقل پاک و پایدار.
کارشناسان حمل‌ونقل این پروژه را گامی مهم در جهت عدالت فناورانه و کاهش مصرف کاغذ و انرژی دانسته‌اند. انتظار می‌رود اجرای فراگیر آن تا پایان دهه جاری، شبکه ریلی بریتانیا را به یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های هوشمند حمل‌ونقل جهان بدل کند.
