ایران در جریان اجلاس سازمان همکاری شانگهای (SCO) که در تیانجین چین برگزار شد، نقش فعالی ایفا کرد و مجموعهای از ابتکارات سیاسی، اقتصادی و راهبردی را مطرح ساخت. این نشست در شرایطی برگزار شد که ایران پس از درگیری ۱۲ روزه هوایی با اسرائیل در جستوجوی حمایتهای دیپلماتیک و اقتصادی بیشتری قرار دارد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، اعلام کرد که تهران مذاکرات دوجانبه مهمی با چین و روسیه انجام داده است. او این گفتوگوها را برای تقویت حمایتهای بینالمللی در فضای تنشهای ژئوپلیتیکی اخیر حیاتی دانست.
سید مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، اجلاس شانگهای را فرصتی ارزشمند برای تحکیم چندجانبهگرایی و تعامل مستقیم با رهبران کشورهای عضو توصیف کرد. او تأکید کرد که عضویت ایران در SCO ظرفیت تازهای برای توسعه همکاریهای علمی، فرهنگی، صنعتی و اقتصادی ایجاد کرده است.
در بخش اقتصادی، رئیسجمهور ایران مجموعهای از پیشنهادهای مالی ارائه داد. او خواستار تأسیس «حسابهای ویژه SCO»، طراحی مکانیزم تسویه تجارت با ارزهای ملی، ایجاد زیرساختهای دیجیتال امن، استفاده از ارزهای دیجیتال بانک مرکزی و راهاندازی صندوق چندجانبه سویپ ارزی شد. به گفته پزشکیان، این اقدامات میتواند استقلال مالی اعضا را در برابر فشارهای تحریمی تقویت کند.
ایران همچنین بر موقعیت ترانزیتی خود تأکید ویژهای داشت. پزشکیان اعلام کرد که بندر چابهار بهزودی به شبکه ریلی داخلی متصل خواهد شد؛ تحولی که جایگاه ایران را بهعنوان حلقه اتصال چین، آسیای مرکزی، افغانستان و اقیانوس هند پررنگتر میکند. وی سرمایهگذاران خارجی را به توسعه هابهای لجستیکی در ایران دعوت کرد.
گزارش Intellinews حاکی از آن است که ایران خود را آماده مشارکت در پروژههای زیرساختی، انرژی و علمی در میان کشورهای جنوب جهانی (Global South) معرفی کرده و متحدسازی در برابر تحریمها را یکی از اهداف اصلی خود میداند. پزشکیان همچنین روابط تاریخی ایران و چین را نقطه اتکا در مسیر کاهش یکجانبهگرایی دانست و تأکید کرد که حتی تحت فشارهای غربی، کسبوکارها در چارچوب SCO مایل به همکاری با ایران هستند.
در پایان اجلاس، بیش از ۲۰ سند همکاری در حوزههای امنیت، مقابله با قاچاق مواد مخدر، هوش مصنوعی، صنعت سبز، علم و فناوری، تجارت چندجانبه و انرژی پایدار امضا شد. همچنین در بیانیه مشترکی، اعضا حملات اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هستهای ایران در ژوئن ۲۰۲۵ را محکوم کردند و بر حمایت از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تأکید داشتند.
ایران حضور در شانگهای ۲۰۲۵ را فرصتی برای تثبیت جایگاه راهبردی خود در عرصههای اقتصادی و سیاسی ارزیابی میکند؛ جایگاهی که با بهرهگیری از موقعیت جغرافیایی ممتاز و ظرفیتهای علمی و انرژی، میتواند نقش محوری در شبکه همکاریهای منطقهای و بینالمللی ایفا کند.
بیشتر بخوانید: