![butanerun-[-banner-]-100-x-900](https://iran-transportation.com/wp-content/uploads/2023/04/butanerun-banner-100-x-900.gif "butanerun-[-banner-]-100-x-900")
در هفتمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت پخش ایران، نشست تخصصی بررسی آینده لجستیک ایران با رویکرد علوم داده و هوش مصنوعی برگزار شد. دکتر حسن دوست‌حقی در این نشست با اشاره به میانگین سنی بالای ناوگان حمل‌ونقل کشور — ۸۰ درصد ناوگان جاده‌ای بالای ۲۰ سال و هواپیماها با میانگین ۴۵ سال — رتبه ۱۷۰ ایران در شاخص عملکرد لجستیکی جهانی را «هشدار جدی» خواند.
وی گفت فرسود
گی ناوگان، ناکارآمدی سیستم تخصیص بار، و فقدان سیاست‌گذاری یکپارچه، از مهم‌ترین چالش‌ها هستند. آمار ارائه‌شده نشان می‌دهد که در ایران ۴۰ درصد مسیرهای حمل‌ونقل جاده‌ای بدون بار طی می‌شود، در حالی که این عدد در کشورهای توسعه‌یافته کمتر از ۱۵ درصد است. این ناکارآمدی به اتلاف سالانه هزاران میلیارد تومان یارانه سوخت منجر می‌شود.
دوست‌حقی همچنین به ضعف شفافیت داده و نظارت اشاره کرد: از ۵۵۰ میلیون تن جابه‌جایی بار، ۱۰۰ میلیون تن ثبت رسمی نمی‌شود. او این مسئله را نشانه شکاف عمیق در مدیریت داده دانست. به گفته وی، موانع عضویت و اجرای کنوانسیون‌های جهانی و عدم پذیرش کانتینرهای ایران توسط برخی کشورهای همسایه، جایگاه بین‌المللی کشور را تضعیف کرده است.
وی یکی از مشکلات بنیادین را «تکه‌تکه‌گرایی مدیریتی» و ناهماهنگی سیاستی عنوان کرد؛ به‌گونه‌ای که گاه تصمیمات محلی با اهداف ملی همسو نیستند. این موضوع مانع شکل‌گیری یک سیستم لجستیکی کارآمد می‌شود.
دوست‌حقی تجربه موفق تأمین دارو و غذا در ۱۲ روز جنگ را نمونه‌ای از پتانسیل مغفول دانست: «در این دوره، با استفاده از داده‌های بلادرنگ و سیستم‌های جاست‌این‌تایم، نیازهای کشور در کمتر از ۲۴ ساعت پاسخ داده شد.» او تاکید کرد که این مدل باید در عملیات روزمره هم پیاده شود.
وی شکاف بین دولت، دانشگاه و صنعت را عامل عقب‌ماندگی دانست و گفت: «دانشگاه نگاه آینده‌نگر دارد اما صنعت در چرخه سنتی گرفتار است و تعامل مؤثری بین این دو وجود ندارد.»
در بحث فناوری، او به نبود سیستم یکپارچه داده و نادیده گرفتن آموزش اشاره کرد: «در دنیا ۱۰ درصد بودجه خرید تکنولوژی صرف آموزش می‌شود، اما در ایران این سهم وجود ندارد و تجهیزات گران‌قیمت بلااستفاده می‌مانند.» مثال دیگر، نصب چندین دستگاه GPS بر یک ناوگان بدون ادغام داده‌ها بود که هم هزینه‌زا و هم ناکارآمد است.
دوست‌حقی راهکار را در حمایت از نوآوری، استفاده از فناوری‌هایی مانند RFID و قفل‌های هوشمند، و ایجاد فضای آزمایش برای استارتاپ‌ها و دانشگاه‌ها دانست و با نقل قول از دکتر مرادی گفت: «بحران خلف نمی‌شود، اگر هوش مصنوعی نیاید.» او تاکید کرد که تنها مسیر خروج از بحران، توانمندسازی لجستیک با داده و همکاری دولت، دانشگاه و صنعت است.
