آیا مسائل و پرونده‌های حل نشده بین آمریکا و ترکیه افزایش یافته است؟

صنعت حمل و نقل آنلاین: در ماه ژوئن با توجه به شرایط خروج آمریکا از افغانستان و درگیری سیاسی‌ای این کشور با مسائل مربوط به فرودگاه کابل، با حضور ترکیه در آن فرودگاه شرایط خوش‌بینانه‌ای به حل موارد اختلاف بین آمریکا و ترکیه وجود داشت. ولی بعد از شاخ و شانه کشیدن‌های دولت آنکارا به تهدید خروج 10 دیپلمات اروپایی و نزدیکی بیشتر سیاسی ترکیه با روسیه و اتهامات نسل‌کشی و ادعای کمک به مخالفان اردوغان در شرق فرات، مسائل و پرونده‌های مفتوح پیچیده‌تر شده است.

در نظرسنجی‌هایی که در آمریکا صوت گرفته است گفته می‌شود انتخابات سختی پیش روی دولت برخاسته از حزب آک‌پارتی است و اردوغان که 19 سال است اقتدار مطلق را در ترکیه در اختیار دارد، دچار فشارهای حقوق بشری اروپا و نسل‌کشی و دیپلماسی خشن با دیپلمات‌های خارجی و نارضایتی داخلی و شرایط بد اقتصادی است. با اینکه حزب عدالت و توسعه به رهبری اردوغان ازهم اکنون تبلیغات انتخاباتی را به‌طور غیرمستقیم شروع کرده است که نمونه آشکار آن سخنرانی اردوغان در افتتاح سد ایل‌سو خطاب به مردم این منطقه بود که بیشتر کردنشین هستند.

در واشنگتن یکی از موضوعاتی که در پشت پرده سیاست‌مداران مطرح است، تغییر احتمالی ساختار قدرت انتخابات آینده پیش رو در ترکیه است. در چنین فضایی که تنش در مورد نزدیکی ترکیه به روسیه و موضوع موشک‌های کروز مطرح است، دولت حزب عدالت می‌خواهد در خسارات ناشی از عدم تولید قطعات جنگنده‌های F35 که قرار بود در ترکیه تولید شود و پروژه اجرایی آن از طرف واشنگتن حذف شد که حدود آن 10 الی 15 میلیارد دلار است از آمریکا مطالبه کند.

گورکانلی، گوشه‌نویس اقتصاد سیاسی می‌گوید: دولت بایدن نمی‌خواهد متحدش در پیمان ناتو به روسیه و حتی چین نزدیک شود در حالی‌که بسیاری از کشورهای همسایه ترکیه ازجمله یونان قراردادهای جنگنده‌های خود را تمدید می‌کنند، ترکیه هنوز درگیر گفت‌وگو برای تحویل F16 است.

آیا واشنگتن با احتمال تغییر اقتدار در رهبری حزب عدالت و توسعه ترکیه در دادن جنگنده‌های F16 با ایجاد تاخیر می‌خواهد هر احتمالی را با گذر زمان حل و فصل کند. البته در این میان دیدگان بسیاری از بازیگران سیاسی اروپا و غرب به انتخابات پیش روی ترکیه دوخته شده است. ترکیه برای مدرنیزاسیون 80 فروند هواپیمای جنگی خود و همچنین خرید سفارش جدید از هواپیماهای F16 برای تکمیل ناوگان هواپیماهای جنگی خود رسما به واشنگتن درخواست و پیشنهاد خرید داده است. البته آنکارا مدعی است که آمریکا در شرق فرات به گروه‌های وابسته به PKK به‌نام‌های PYD و YPG کمک‌های تسلیحاتی می‌کند.

دکتر سید جلال ابراهیمی

مدیر مرکز پژوهش و تحقیقات ایران و ترکیه