بیمه باربری در مقررات اتاق بازرگانی بین الملل/ خسارات ناشی از زیان همگانی

منبع: کتاب سفارشات خارجی – از انتشارات ماهنامه صنعت حمل و نقل تالیف اکبر بوالحسنی

بیمه باربری در مقررات اتاق بازرگانی بین الملل نشریه ۶۰۰

صنعت حمل و نقل آنلاین: یکی از اسنادی که در مقررات متحدالشکل فوق مورد توجه بوده است سند بیمه است. بطور کلی اصول ذیل را می توان از مقررات فوق استنتاج نمود:

–  سند بیمه نامه باید بوسیله شرکتهای بیمه یا نمایندگان آنها صادر گردد و بنابراین بیمه نامه های از پیش آماده که توسط دلالان بیمه صادر می گردد مورد قبول بانکها نخواهند بود مگر اینکه در متن اعتبار صراحتأ ترتیب دیگری مقرر شده باشد)

–  بانکها سند بیمه ای را که تاریخ صدور آن بعد از تاریخ بارگیری کالا در مبدأ می باشد را نخواهند پذیرفت مگر آنکه اعتبار صراحتا این امر را تجویز نموده باشد. و همچنین بیمه نامه ای که تاریخ صدور آن بعد از ورود خسارت باشد نوعی تقلب محسوب می شود.

– بیمه نامه باید به همان ارزی که در اعتبار بیان شده صادر گردد:

از متن فوق دو نتیجه حاصل می گردد. نتیجه اول چنانچه کالا با ارز شناور و یا صادراتی گشایش می یابد بیمه نامه باید به همان ارز و مأخذ صادر گردد. بنابراین اگر اعتبار با ارز صادراتی گشایش می یابد بیمه نامه تهیه شده با ارز شناور مورد قبول بانکها نخواهد بود، اما عکس آن بلامانع است. یعنی اگر اعتبار با ارز شناور گشایش می یابد تهیه بیمه نامه با ارز صادراتی بلامانع می باشد.

نتیجه دوم – چنانچه ارزی که مبنای گشایش اعتبار است به نرخ دلار باشد بیمه نامه باید به نرخ دلار تهیه شود و… (توجه شود بیمه در ایران الزامی است یعنی خریدار باید به ریال بیمه نامه تهیه نماید. این بند در مواردیست که کالا بصورت CIF بفروش می رسد و فروشنده ایرانی موظف به بیمه نمودن کالاست. و همچنین در کشورهایی که برای واردکننده بیمه الزامی نباشد که در اینصورت فروشنده کالا را بصورت CIF تحویل خریدار می نماید.

 خسارات ناشی از زیان همگانی (General average)

زیان همگانی در محمولات دریائی مطرح می‌شود و آن عبارتست از پوشش هزینه هائی که در هنگام بروز خطرات دریائی، متصدی حمل و نقل برای نجات کالا و یا کشتی مجبور می گردد به طور عمدی به کشتی و یا کالا خسارت وارد نماید تا بتواند محموله و یا کشتی را برای نجات سایر کالاهای در کشتی حفظ نماید. مثلا به گل نشاندن کشتی و یا ریختن مقداری از کالا به دریا برای سبک کردن کشتی.

در موارد فوق هزینه و خسارات وارده به نسبت معینی (که معمولا بر مأخذ ارزش کالا تعیین می گردد) بین تمام مالكين كالا که در کشتی موردنظر محیا دارند تقسیم می گردد. شرکتهای بیمه موظف به پرداخت این گونه خسارات می باشند.

– پوشش کلیه هزینه های مربوط به نجات کالا، هزینه هائی که جهت نجات کشتی و محمولات آن به مصرف می رسد تحت پوشش این نوع بیمه نامه قرار دارد.

– پوشش خسارات جزئی هربسته، چنانچه خسارت ناشی از غرق آتش سوزی، خسارات مشترک، به گل نشستن، کشتی باشد).

موارد عدم پوشش در بیمه نامه کلوز C:

خسارات جزئی هر بسته (مگر در موارد بند ۴ فوق که مشمول پوشش خواهد بود)

– خسارات ایجاد شده قبل از بارگیری کالا در مبدأ و بعد از مهلت معین بیمه از زمان تخلیه کالا در مقصد.

– خسارات ناشی از تقصیر، سوء نیت و تقلب بیمه گذار – خسارات ناشی از تأخیر – خسارات ناشی از عیوب ذاتی کالا مانند کسر وزن طبیعی در نخ و چوب و – خسارات وارده به کالا ناشی از آب شیرین – خسارات وارده به بسته بندی و علامات کالا

– خسارات مستقیم ناشی از جنگ، اعتصاب و…(مگر آنکه الحاقیه مربوطه و با پرداخت هزینه، از شرکت بیمه اخذ گردد) |

– خسارات وارده ناشی از عمل جانوران موذی از قبیل حشرات و … – خسارات وارده ناشی از دزدی و دله دزدی

بیمه نامه کلوزB

پوشش خطرات

۱- در صورت از بین رفتن کامل کالا و یا از بین رفتن بسته و با بسته هائی از محموله چه بصورت واقعی، چه بصورت فرضی و یا حکمی… و

۲ از بین رفتن جزئی از یک بسته یا صندوق یا نگله و یا… یعنی چنانچه هر بسته بصورت جزئی خسارت ببیند مشمول پوشش خسارت خواهد بود.

مشروط بر آنکه خسارت هر بسته کمتر از ۳٪ نباشد.

حد فوق را در اصطلاح بیمه ای فرانشيز Franchise می نامند و آن حدی است که شرکت بیمه گر از پرداخت خسارت معاف است و در صورت وقوع خسارت بیش از ۳ در صد، شرکت بیمه منهای ۳٪ اقدام به پرداخت خسارت خواهد نمود.

توجه گردد خسارات جزئی در مورد هر بسته مورد ملاک قرار می گیرد.

۳- خسارات وارده به کالا ناشی از زبان همگانی (زیان مشترک در اینگونه موارد نه تنها فقدان و خسارات کلی هر بسته تحت پوشش قرار دارد بلکه خسارات جزئی وارده به بسته ها بدون کسر فرانشیز باید پرداخت گردد. یعنی در حوادث جنرال اوریج خسارات جزئی زیر ۳٪ نیز در هر بسته پرداخت می گردد و در موارد خسارات هر بسته بیش از ۳٪ برخلاف حوادث عادی که منهای ۳٪ جبران خسارت می شود، در این گونه موارد تماما باید پرداخت شود.

۴- هزینه های مربوط به حادثه زیان همگانی و هزینه های نجات کالا در دریا به تناسب ارزش و به نسبت سهم هریک از صاحبان کالا، تحت پوشش قرار دارد. |

توجه شود هزینه های نجات و زیان همگانی فقط در حوادث دریائی مطرح می گردد.

چنانچه کشتی فقط محموله یک صاحب کالا را حمل نماید در واقع زیان مشترک فقط خاص یک صاحب کالا خواهد بود و مشمول تمام هزینه ها می گردد و شرکت بیمه نسبت به پرداخت کل هزینه زیان مشترک اقدام خواهد نمود.