صنعت حمل و نقل آنلاین: به استناد برنامهریزی انجام شده برای سال 99 و بهمنظور دستیابی به اهداف مندرج در بند «ب» ماده 57 قانون برنامه ششم توسعه، شرکت راهآهن ج.ا.ا در نظر دارد حمل کل بار (داخلی و ترانزیت) را از حدود 56 میلیون تن عملکرد پیشبینی شده تا پایان سال 98 به حدود 68 میلیون تن و حمل کل مسافر (حومهای و بین شهری) را از حدود 15.7 میلیون نفر عملکرد پیشبینی شده تا پایان سالجاری به حدود 16 میلیون نفر افزایش دهد.
بیشک بهرهمندی از ظرفیتهای قانونی مندرج در احکام برنامههای توسعه، قوانین دایمی و قوانین بودجه سنواتی با هدف تسهیل مشارکت و سرمایهگذاری بخش دولتی، کمک فراوانی جهت دستیابی به اهداف فوق را فراهم میکند. يکي از اهداف مهمي که در یک دهه اخیر دولتها در قالب قوانین بودجه سنواتی دنبال ميکنند فراهم کردن زمينه استفاده از توان بخش غيردولتي براي تامين مالي و تکميل طرحهاي زیربنایی و ناوگان است. اين مهم هر چند در اکثر بخشهاي بودجه نمايان شده، اما بهطور مشخص در تبصره 18 قانون بودجه سالهای 96 تا 98 عنوان شده است و در لایحه قانون بودجه سال 99 نیز این موضوع نمایان است.
علاوه بر موارد فوق، یکی از مهمترین چالشهای کشور در سالهای اخیر مسئله اشتغال بوده است. دولت و مجلس با هدف تلفیق و یکدست کردن منابع اشتغالزایی در بودجه سنواتی، تمامی منابع اعتباری (بودجهای و تسهیلاتی) مورد نیاز برای اجرای برنامههای تولیدی و اشتغالزایی را در قالب تبصره 18 لحاظ کردهاند.
«تبصره 18» که با هدف اجراي برنامه اشتغال گسترده و مولد با تأکيد بر اشتغال جوانان، تصويب شده به دولت اجازه ميدهد از محل اعتبارات طرحهاي تملك داراييهاي سرمايهاي اين قانون در قالب كمكهاي فني و اعتباري، يارانه سود تسهيلات و كمكهاي بلاعوض و با ترکيب منابع بانکي و منابع صندوق توسعه ملی براي حمايت از طرحهاي توليدي اشتغالزا با اولويت بازسازي و نوسازي صنايع، تكميل و راهاندازي طرحهاي نيمهتمام بخش خصوصي از جمله طرحهاي حملونقل عمومي و ريلي، هزينه کند.
به استناد بند (د) تبصره 18 دولت مكلف است از طريق سازمانهاي توسعهاي به منظور ايجاد اشتغال و رونق توليد و در راستاي توسعه سرمايهگذاري در عرصههاي مختلف اقتصادي و زيربنايي و در اجراي مواد قانون برنامه ششم توسعه با رعايت قانون اجراي سياستهاي كلي اصل چهلوچهارم قانون اساسي، نسبت به اجراي طرحهاي سرمايهگذاري، زيرساختي و نوسازي صنايع با در نظر گرفتن مزيتهاي منطقهای و آمايش سرزمين با اولويت مناطق كمتر توسعهيافته و محروم با بهكارگيري ابزارهاي متنوع تأمين منابع مالي (منابع داخلي سازمانهاي توسعهاي، وجوه حاصل از واگذاري شركتهاي وابسته به سازمانهاي توسعهاي تسهيلات بانكي و تأمين مالي خارجي فاينانس) اقدام کند.
بنابراین پيرو آیيننامه اجرایي تبصره 18 قانون بودجه، شرکت راهآهن ج.ا.ا طی تدابیر اتخاذ شده ضرورت بهرهمندي از قانون مذکور و ظرفيتهاي مربوطه را احصا کرده و مجموعه اهم اقدامات انجام شده شامل موارد ذیل است (شکل شماره (1))
- تبادل تفاهمنامه همکاری مشترک مابین سازمان برنامه و بودجه و وزارت راهوشهرسازی- 28/12/97
- تدقیق لیست نهایی متقاضیان سرمایهگذاری در 4 دسته (بازسازی سالن مسافری، خرید سالن مسافری، خرید واگن باری و خرید لکوموتیو)
- تهیه و ابلاغ دستورالعمل اجرایی برنامه تولید و اشتغال حوزه حملونقل ریلی برونشهری 14/2/98
- ابلاغ اعتبار موضوع ایجاد اشتغال گسترده موضوع بند الف تبصره (18) 30/2/98 با اخذ کد طرح اختصاصی برای موضوع تبصره 18 از سازمان برنامه و بودجه با عنوان 1303015068. که در مرحله اول (فاز اول) 473 میلیارد تومان خط اعتباری اخذ شد.
- تدوين و تهيه الگو تعهدنامه استفادهكنندگان از تسهیلات تبصره 18
شکل شماره (1) نمودار اقدامات انجام شده
از ویژگیهای تفاهمنامه تبادلشده در تاریخ 28/12/97 مابین وزارت راهوشهرسازی و سازمان برنامه و بودجه کشور میتوان به موارد ذیل اشاره کرد. همانطور که در شکل شماره (2) نشان داده شده با آورده 20درصد و
نرخ 12درصد برای خرید و بازسازی انواع واگن مسافری و نرخ 13درصد برای خرید انواع لکوموتیو و واگن باری با حداکثر دوره مشارکت مدنی 72 ماه تسهیلات اعطایی از طرف سرمایهگذاران بازپرداخت خواهد شد.
به استناد اهداف تفاهمنامه تبادلشده، در نظر است بازسازی 230 دستگاه انواع سالن مسافری، خرید 30 دستگاه انواع واگن مسافری، خرید 24 دستگاه ریلباس، خرید 40 دستگاه لکوموتیو و خرید 650 دستگاه انواع واگن باری به ارزش 1900 میلیارد تومان با مشارکت و سرمایهگذاری بخش غیردولتی و استفاده از منابع ترکیبی (تسهیلات بانکی + کمک های فنی و اعتباری) انجام شود. پیشبینی میشود با تحقق اهداف تفاهمنامه برای حدود 5000 نفر اشتغالزایی ایجاد شود و صنایع داخلی کشور میزبان سفارش و تولید انواع ناوگان ریلی خواهند بود. عمده شرکتهای میزبان تولید شامل واگنپارس، واگنسازی کوثر، آورین تبریز، پلور سبز، مپنا، ایریکو، واگنسازان تبریز، نوین صنعت رجا، آهن و فولاد درخشان اراک، واگنسازان خاورمیانه است. مجموع ظرفیت تولید شرکتهای یاد شده بدون احتساب تولید بوژی حدود 2500 دستگاه انواع ناوگان ریلی است. نظارت بر اجرای طرح و تحقق اهداف برعهده شرکت راهآهن ج.ا.ا است و راهآهن موظف است همه گزارش پیشرفت تولید را به سازمان برنامه و بودجه اعلام کند.