خودروسازی و تنوع زیان‌بخش تولید و واردات در 40سال گذشته

شاید بتوان اولین ایده مکتوب در مورد وسیله نقلیه‌ای را که بدون نیروی انسان یا حیوانات قادر به حرکت باشد، در ایلیاد اثر هومر یافت. در قسمتی از رمان، هفاستوس (الهه آتش و فلزکاری) یک سه‌چرخه متحرک می‌سازد و از آن برای جابجایی استفاده می‌کند. اما در عالم واقع، این وسیله برای اولین‌بار در سال ۱۶۷۸ توسط پدر فردیناند فربیست مبلغ مسیحی بلژیکی در چین طراحی و ساخته شد که توسط نیروی بخار کار می‌کرد. این خودرو اولیه ۶۵ سانتی‌متر طول داشت و به‌عنوان وسیله سرگرمی برای امپراتور چین ساخته شده بود. اولین اتومبیل واقعی با نیروی بخار که برای جابجایی انسان و بار بکار گرفته شد، در سال ۱۷۶۷ توسط نیکلاس جوزف کان فرانسوی طراحی و ساخته شد. خودرو کان می‌توانست ۴ تن بار به همراه ۲ خدمه را با سرعت ۷/۸ کیلومتر بر ساعت به حرکت درآورد. اولین تصادف خودرویی جهان نیز با این خودرو در سال ۱۷۷۱ میلادی اتفاق افتاد.

خودرو یا اتومبیل به وسیله نقلیه چرخ‌داری گفته می‌شود که با موتور، خودش را حمل می‌کند. این بدین معنی است که خودرو بدون ارتباط با وسیله دیگر و به کمک نیروی ماشینی خود، قادر به حرکت است. اصولا برای تمام وسایلی که دارای منبع قدرت باشند و به خودی خود بتوانند حرکت کنند، می‌توان واژه خودرو را بکار برد. لیکن کاربرد این واژه در زبان ما دارای محدوده مشخصی است که معمولاً به وسایل متحرکی گفته می‌شود که همگی دارای حرکت بوده و با زمین در تماس هستند. با این نگاه، خودرو گونه‌ای وسیله موتوری چرخ‌دار است، که نخستین سازندگان آن را با هدف حمل ‌و نقل سرنشینان در جاده‌ها طراحی کردند. از نخستین تعاریف مخترعان اولیه اتومبیل، این‌گونه استنباط می‌شود، که هدف آن‌ها از استفاده چهار چرخ در طراحی اتومبیل‌های نخستین، انتقال یک تا هشت نفر بوده‌است.

به دنبال کالسکه‌هایی که با بخار و آتش حرکت می‌کردند، اولین اتومبیل‌هایی که به ایران وارد شدند سواری‌های فورد کروکی کلاچی با لاستیک توپر بودند. اتومبیل‌هایی نیز شبیه وانت امروزی وارد تهران شد که به آنها ماشین لاری می‌گفتند و هم‌چنین اتومبیل‌های دورسیمی که برای حمل بار و مسافر بودند. به هر جهت نخستین اتومبیل ساخت رنو در زمان مظفرالدین شاه وارد تهران شد. به دنبال گسترش شهرنشینی در ایران، میزان واردات خودرو از سال ۱۳۰۰ هجری شمسی (۱۹۲۰ میلادی) افزایش یافت. اغلب اتومبیل‌ها در آن سال‌ها از کشور‌های آمریکا و انگلیس وارد می‌شدند. از اواسط دهه ۱۳۳۰ هجری شمسی خودروسازی ایران ابتدا تنها با مونتاژ خودرو‌های خارجی و سپس با بومی کردن محصول‌های کشور‌های صاحب صنعت خودرو، به ایران وارد شد، ابتدا سال ۱۳۳۸ شرکت بازرگانی جیپ و پس از آن سال ۱۳۴۱ ایران‌ناسیونال و سال ۱۳۴۴ شرکت تولید اتومبیل سیتروئن فعالیت خودروسازی‌شان را آغاز کردند.