70 درصد واردات ترکیه کالای واسطه‌ای است

صنعت حمل و نقل آنلاین: نرخ ارز در ترکیه طی دو ماه گذشته 20درصد افزایش پیدا کرده است. در این مدت تغییر 10 درصد نرخ ارز سه واحد بر تورم ترکیه افزوده یعنی بابت درصد افزوده به برابری دلار در مقابل لیر بر تورم در دو ماه 6 درصد افزوده شده است.

گرچه افزایش قیمت دلار مقابل لیر ترک بر صادرات افزوده یا بهتر بگوییم بر سود صادرکنندگان اضافه کرده است اما این افزوده درآمد صادراتی از بعد اقتصادی بی‌ارزش است. سکوت دولتمردان و بانک مرکزی ترکیه در مقابل تراکنش‌های مربوط به افزایش لجام‌گسیخته تورم و نرخ کالاهای مصرفی در سبد خانواده، در حالی‌که دستمزدها و حقوق‌ها ثابت مانده و قدرت خرید را از طبقات متوسط و پایین جامعه ترک گرفته است و پایین آمدن ارزش پول ملی ترکیه در مقابل دلار، مدت زمانی است که ترکیه را در تنش اقتصادی قرار داده است.

ترکیه کالاهای خود را به اتحادیه اروپا به یورو می‌فروشد و باید بدهی خود را به بانک جهانی به دلار بپردازد.

خرید مواد اولیه به دلار، نبود تقاضای داخلی به‌خاطر افزایش شدید قیمت‌ها، قفسه‌های خالی از اجناسی که مشتری‌ها به برند آن‌ها عادت کرده‌اند، دیرکرد عرضه کالا از سوی موسسات پخش به علت نبود مواد اولیه، فروش صد درصد نقدی تولیدکنندگان، از بین رفتن اعتبار اسنادی مدت‌دار برای خرید، عدم تثبیت قیمت‌های فروش برای مشتریان، تعیین قیمت روزانه و ساعتی برای کالاها در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و مال‌های ترکیه که باید روزانه حداقل یک‌بار تغییر لیبل روی اجناس صورت گیرد، عدم قبول ریسک قیمت برای فروشگاه‌های کوچک (small market) حتی برای نیم روز، انتظار تولیدکننده‌ها برای پایین آمدن قیمت دلار جهت خرید مواد اولیه، دریافت وجه نقد برای قبول تقاضای سفارش و عرضه کالا تا 10 هفته آتی، زمستان سیاهی را برای خانواده‌های طبقات کم‌درآمد ترک ترسیم کرده است.

افزایش قیمت حامل‌های انرژی و مواد اولیه کارخانجاتی که موادغذایی تولید می‌کنند، تامین سفارشات شرکت‌های پخش و فروشگاه‌های زنجیره‌ای را متوقف یا معوق خواهد کرد.

در همین شرایط الوان، وزیر خزانه‌داری و دارایی ترکیه گفته است: وظیفه بانک مرکزی تضمین ثبات قیمت است. او که در کمیته برنامه‌ریزی بودجه به سوالات نمایندگان پاسخ می‌داد گفت: بعد از 1929 که دنیا با یک شوک بزرگ مواجه شد، ما حالا در حال گذراندن شوک دیگر اقتصادی آن هستیم.

او گفت: 70درصد واردات ترکیه کالای واسطه‌ای، 20درصد کالای سرمایه‌ای و 10 درصد کالای مصرفی است.

وزیر خزانه‌داری و دارایی ترکیه افزود: در تولید داخلی مخصوصا در صنایع بهداشتی موفق نبودیم ولی در صنعت دفاعی که برای ما مهم است، موفق بودیم.

اسماعیل گوله، رئیس مجمع صادرکنندگان ترکیه (TIM) با فراخوانی برای مشکل مواد اولیه در صنعت پوشاک گفت: با توجه به افزایش قیمت پنبه در جهان، مشکلات مواد اولیه در صنعت پوشاک آماده با مشکل مواجه شده است.

گوله با اشاره به افزایش قیمت کالاها گفت: ما باید به سرمایه‌گذاری‌های جایگزین واردات بپردازیم و مواد اولیه همه محصولات وارداتی را تولید کنیم. وقتی تراز تقاضای داخلی بدتر می‌شود، این امر باعث افزایش قیمت کالاهای مصرفی می‌گردد.

دکتر سیدجلال ابراهیمی

مدیر مرکز پژوهش و تحقیقات ایران و ترکیه