چابهار، کانون ترانزیت شرق کشور

صنعت حمل و نقل آنلاین: نخستین  نشست شورای هماهنگی موافقتنامه­ تأسیس دالان حمل و نقل و گذر بین­المللی  ایران،  افغانستان  و جمهوری هند ( موافقتنامه چابهار) آبان ماه سال جاری در تهران برگزار شد. در این نشست که با حضور مهندس محمد راستاد معاون وزیر راه و شهرسازی، تیرومورتی قائم مقام وزیر امور خارجه هندوستان و امام­الدین محمد وریماج معاون اداری و مالی وزارت حمل و نقل افغانستان برگزار شد ظرفیت­ها و پتانسیل­های بنادر و کریدورهای حمل و نقلی و ترانزیتی کشور ایران بویژه بندر چابهار بررسی شدو در پایان، آئین نامه­ی لازم تدوین و مورد تصویب نمایندگان هر سه کشور قرار گرفت تا توسعه کریدورهای حمل و نقلی و ترانزیتی منطقه با مشارکت و هماهنگی هر سه دولت به صورت عملیاتی آغاز شود.

مهندس محمد راستاد معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی ایران در مراسم افتتاح نخستین اجلاس نشست اجرایی­سازی و هماهنگی موافقتنامه سه جانبه ترانزیتی بین سه کشور هندوستان، افغانستان و ایران، مناسبات و تعاملات موجود مابین سه کشور را زمینه­ساز ارتقای امنیت و رونق اقتصادی و فرهنگی عنوان کرد و افزود: کشور ایران از موقعیت جغرافیایی و راهبردی ممتازی در منطقه آسیای غربی و خاورمیانه برخوردار بوده و با عبور کریدورهای ترانزیتی مهم بین­المللی همچون کریدور شمال ـ جنوب، کریدور تراسیکا، کریدور شرق و غرب و کریدور جنوبی آسیا، نقشی بی­بدیل به عنوان چهارراه ترانزیتی منطقه ایفا می­کند. با استفاده از کریدورهای موجود در قلمرو جمهوری اسلامی ایران کشورهای واقع در حوزه­های مختلف جغرافیایی از جمله کشورهای واقع در حوزه آسیای جنوبی و جنوب شرقی، آسیای میانه و آسیای غربی، روسیه و اروپای شرقی، حوزه قفقاز، حوزه خلیج فارس و دریای عمان، آفریقای شرقی و کلیه کشورهای واقع در اقیانوس هند به یکدیگر مرتبط شده و قادر خواهند بود در کوتاهترین زمان و با سرعت و سهولت، مبادلات تجاری خود را به انجام برسانند. کشور ایران با در اختیار داشتن حدود 5800 کیلومتر ساحل در کنار آبهای قابل کشتیرانی بین­المللی، فرصت­های مطلوبی را برای دسترسی سهل و مطمئن به آبهای آزاد بین­المللی از طریق خلیج فارس و دریای عمان در جنوب و دریای خزر در شمال کشور فراهم می­سازد.

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی کشور قلمرو جغرافیایی ایران را علاوه بر پتانسیل­های اقتصادی و جغرافیایی دارای مسیری امن برای حمل و نقل و ترانزیت در منطقه دانست و خاطر نشان کرد: ما در این راستا طرح­های توسعه­ایی زیادی را در زمینه افزایش ظرفیت بنادر و حمل و نقل دریایی ایران پیش­بینی و در دست اجرا داریم که از جمله این طرح­ها می­توان به توسعه­ی بنادر استراتژیک کشور از قبیل بندر شهید رجایی، بندر امام خمینی، بندر بوشهر، بندر چابهار، بندر انزلی و امیرآباد اشاره کرد. بر این اساس و با اتکا به وجود ظرفیت­ها و بسترهای ترانزیتی فراوان، برای توسعه­ی ترانزیت در منطقه پیشنهاد می­شود اتحادیه حمل و نقل و ترانزیت منطقه­ایی با مشارکت بخش خصوصی کلیه کشورها تشکیل شود و قوانین و مقررات بیمه­ای و بانکی متناظر بر ترانزیت   یکسان­سازی و جهت توسعه­ی زیرساخت­های ترانزیتی منطقه مشارکت صورت گیرد تا هر چه سریعتر شاهد رشد در این حوزه باشیم.

تیرومورتی قائم مقام وزیر امور خارجه کشور هندوستان در نخستین نشست هماهنگی موافقتنامه تأسیس دالان حمل و نقل و گذر بین­المللی بین سه کشور ایران، افغانستان و هندوستان ایجاد حمل و نقل ترکیبی را برای منطقه ضروری برشمرد و گفت: بر این موضوع تمرکز کرده­ایم، که کالاها و مسافران خود را با سهولت و توجیه اقتصادی بیشتری به خارج از این منطقه ارسال کنیم و طبیعتاً این ارتباط میان کشورها و مناطق از اهمیت بالاتری برخوردار است چرا که این فرصت را ایجاد می­کند که به همکاری منطقه­ای و توسعه آن کمک می شود. کشور هندوستان به عنوان بنیانگذار کریدور شمال ـ جنوب محسوب می­شود و سال قبل نیز کنوانسیون عشق­آباد را تأسیس کردیم و از آنجایی که سابقه­ی صادرات بویژه گندم را به کشور افغانستان داریم ، حضور در این نشست به عنوان گام مهم دیگری محسوب می­شود. این تفاهم نامه در سال 2016 مطرح شد و اکنون برای اجرایی شدن آن گردهم آمده ایم  تا بتوانیم توافقنامه و آیین نامه­ها را به صورت نهایی تصویب کنیم و به مرحله اجرا بگذاریم. ما بر این باور هستیم که یک پروتکل می­تواند چارچوبی قانونی و اجرایی برای عملیاتی شدن آن باشد و می­توانیم پیش­نویسی را که تهیه کرده­ایم مبنای مذاکرات قرار گیرد.

قائم مقام وزیر امور خارجه کشور هندوستان از بندر چابهار به عنوان کانون فعالیت­های راهبردی در حوزه­ی حمل و نقل و ترانزیت در منطقه یاد کرد و افزود: بندر چابهار از مسیر سیستان و بلوچستان می­تواند مسیر ترانزیت را به کشور افغانستان باز کند و توسعه این استان را نیز در برداشته باشد که لازمه­ی آن ایجاد راه های مواصلاتی و شبکه­های حمل و نقلی از طریق احداث زیرساخت­های راه آهن و راه های دسترسی مناسب خواهد بود. هندوستان هم متعهد می­شود جریان بسیار ارزشمندی از بار و مسافر را برای این بندر و دو کشور ایران و افغانستان ایجاد کند،  چرا که این کریدور حمل و نقل و ترانزیتی می­تواند باعث توسعه اقتصادی بیشتر با بهره­وری بالاتر بشود و در نهایت می توانیم به ایجاد ظرفیت­­های لازم برای ارتقای فعالیت­های حمل و نقل بار و مسافر دست بیابیم. همچنین خوشحال هستم که بین کشور ایران و هندوستان موافقتنامه­ی توسعه­ی مسیر خط آهن چابهار ـ زاهدان صورت گرفته و پروژه­ی راه آهن مشهد ـ هرات نیز در حال انجام است و بی­صبرانه منتظر اتمام این پروژه­ها هستیم تا از نتایج مثبت آن بهره­مند شویم. با توجه به اینکه مسابقات رالی اتومبیل­رانی INSCT از نوامبر آغاز می­شود به عنوان یک حرکت تبلیغاتی می­تواند این کریدور را معرفی کند. امیدوارم کمیته­های لازم برای اجرای این تفاهم نامه­ها تا دو ماه آینده تشکیل و عملیات اجرایی آن بزودی به مرحله­ی عمل درآید.

امام­الدین محمد وریماج معاون اداری و مالی وزارت حمل و نقل افغانستان در نخستین  نشست شورای هماهنگی موافقتنامه تأسیس دالان حمل و نقل و گذر بین­المللی بین سه کشور ایران، هند و افغانستان این نشست را فرصتی برای بهره­برداری از ظرفیت­های بندر چابهار برای هر سه کشور عنوان کرد و افزود: این تفاهم نامه در راستای ارتقای بهبود حمل و نقل و ترانزیت بین سه کشور صورت می­گیرد. همگان می­دانیم که همکاری در خصوص موضوعات اقتصادی موجبات رشد و توسعه­ی کشورها و اقتصاد آنان خواهد بود و به توسعه­ی پایدار آنها کمک خواهد کرد. با توجه به اهداف توسعه­ پایداری که سازمان ملل متحد برای کشورها ترسیم کرده معتقد هستیم  همکاری­ها در این خصوص در منطقه باعث رشد فزاینده می­شود که اجرا و هماهنگی­های آن جزو ضروریات این موافقتنامه خواهد بود. طی 16 سال اخیر همکاری و مساعدت در زمینه­ی فعالیت­های اقتصادی به عنوان کانون توجه برنامه­های کشور افغانستان بوده است و یکی از  دغدغه­های اصلی این کشور برای  رشد و توسعه محسوب می شود. افغانستان که در نقطه مرکزی منطقه قرار دارد می­تواند در راستای این رشد و توسعه و فعالیت­های تجاری، حمل و نقل و ترانزیت نقش مهمی ایفا کند و طبیعتاً این امر بدون همکاری با کشورهای منطقه ممکن نخواهد بود.

معاون اداری و مالی وزارت حمل و نقل افغانستان این کشور را به عنوان پلی برای هدایت روان حمل و نقل و ترانزیت در منطقه توصیف کرد و گفت: فنآوری، انرژی، حمل و نقل و ترانزیت به عنوان پیش فرض­های توسعه و رشد در منطقه به حساب می­آید که نیازمند ایجاد چارچوب اجرای الزامات این تفاهم نامه خواهد بود. بر همین اساس دولت افغانستان با مشارکت سازمانهای دولتی و خصوصی مرتبط با این امر تلاش خواهد کرد تا این موافقت نامه به اجرا درآید. پس از انعقاد قرارداد چابهار این هدف را برای خود تعریف کرده­ایم که با همکاری دو کشور دوست و همسایه ایران و هندوستان ترانزیت و حمل و نقل را توسعه دهیم که این امر نیازمند برنامه­ریزی، همکاری و هماهنگی خواهد بود و یکی از الویت­های دولت افغانستان برای بهبود ترانزیت و حمل و نقل تمرکز بر  مسیر چابهار است. یکی از مهمترین امور از نظر ما بهبود همکاری­ها با کشورهای همسایه و انجام فعالیت­ها به صورت هماهنگ با کشورها در جهت اجرای طرح­های توسعه­ایی در این کشورها در راستای الزامات این توافقنامه خواهد بود.

دکتر محمدعلی حسن­زاده معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر و دریانوردی در نشست هماهنگی موافقتنامه تأسیس دالان حمل و نقل و گذر بین­المللی بین سه کشور ایران، افغانستان و هندوستان با اشاره به موقعیت استراتژیک بندر چابهار نقش این بندر را در حمل و نقل و ترانزیت کالا و مسافر برای منطقه بسیار مهم ارزیابی کرد و افزود: یکی ا ز محورهای توسعه در هر کشوری توسعه اقتصادی است و سازمان بنادر و دریانوردی ایران برای اقدام عملی در این حوزه تعرفه­های ترجیحی برای صاحبان کالا و شرکت های حمل ونقلی ایجاد کرده است تا در قراردادی که برای فعالیت در بندر چابهار منعقد می­کنند موجب می­شود تا یک سری تعرفه­ها و مزایایی دریافت کنند. همچنین تخفیفاتی برای تعرفه­های بندری به صورت کلی برای کشتی­ها در نظر خواهیم گرفت و در زمینه­ی هزینه­های بندری و بارگیری و کلیه فعالیت­هایی که در این بندر صورت خواهد گرفت تخفیفات ویژه ای اعمال می­شود، از جمله برای کالاهای ترانشیپ تا 87 درصد تخفیف در نظر گرفته­ایم.

معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر و دریانوردی، بندر شهید بهشتی چابهار را مهمترین بندر در دریای عمان عنوان کرد و گفت: برای توسعه­ی ترانزیت در این منطقه در نظر داریم  هزینه­ی عبور جاده­ایی از چابهار به میلک را حذف کنیم . بر این اساس پیش­نویس­هایی را نیز تهیه کرده­ایم و به طرف افغانستان داده­ایم. همچنین در نظر داریم شعبه­ایی از مؤسسه­ی استاندارد ملی ایران را در چابهار تأسیس کنیم تا تشریفات حمل و نقلی در این منطقه کاهش یابد.

سوتیتر:

امام­الدین محمد وریماج معاون اداری و مالی وزارت حمل و نقل افغانستان: یکی از الویت­های دولت افغانستان برای بهبود ترانزیت و حمل و نقل تمرکز بر  مسیر چابهار است.

معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی ایران: ایران با در اختیار داشتن حدود 5800 کیلومتر ساحل در کنار آب های قابل کشتیرانی بین­المللی، فرصت­های مطلوبی را برای دسترسی سهل و مطمئن به آبهای آزاد بین­المللی از طریق خلیج فارس و دریای عمان در جنوب و دریای خزر در شمال کشور فراهم می­سازد.