سیاست های ابداعی وزارت راه در بخش خصوصی حمل و نقل

صنعت حمل و نقل آنلاین: گمرک به عنوان سازمانی که اجرا کننده قوانین و مقررات وضع شده از سوی مجلس است، نقش مهمی در صادرات و واردات و ترانزیت کالاها و تسهیل تجارت ایفا می‌کند. این سازمان که مرزبان اقتصادی کشوربه شمارمی رود ،تأمین کننده بخش مهمی از بودجه دولت نیز به حساب می‌آید. در کشور ما، از زمان‌های گذشته در مرزهای کشور، گمرک وجود داشته است که به تدریج از دوره قاجاریه به بعد اطلاعات امور گمرکی مورد توجه قرار گرفت تا جایی که از وجود خارجیان نیز برای اصلاح امور گمرکی کشور استفاده شد.

    در دنیای امروز، يکی از ضرورت های جوامع بشری تجارت بین‌المللی است. و یکی از این حلقه‌های تجارت بین‌المللی گمرک است که در حقیقت در یک مبادله تجاری بین‌المللی، گمرک هم نقش دارد. اگر گمرک، نقش خود را خوب و به موقع و سریع انجام دهد، گردش کالا روان‌تر و سریع‌تر انجام خواهد شد.این برمی گرددبه اجرای درست قوانین وآئین نامه های مربوطه که اغلب دربرداشت وتفسیرآن ها بین کارگزاران گمرک وجامعه روبروی آنان اختلاف نظرهای جدی وجوددارد.یکی ازموارداختلاف، قانون ترانزیت است که موضوع جلسه بهمن ماه کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی ایران بود.دراین جلسه اعضای کمیسیون این اختلافات رابا علیرضا صدری خواه مدیر کل دفتر نظارت بر ترانزیت گمرک درمیان گذاشتند.

لجستیک به عنوان یکی از محورهای اصلی توسعه اقتصادی کشور

مجتبی سلیمانی نماینده وزارت راه و شهرسازی : در ساختار جدیدوزارت راه و شهر سازی، معاونت حمل و نقل ،مردادماه گذشته شکل گرفت ودرکنارآن تغییراتی نیزدرسایربخش هابامسئولیت های جدیددرحوزه حمل ونقل بوجودآمد. چشم اندازی که بر اساس این تغییرات در رابطه با حوزه لجستیک تعریف شد شامل دو چشم انداز ملی وچشم انداز بخشی می باشد. لجستیک باید به عنوان یکی از محورهای اصلی توسعه اقتصادی کشورو در کنار صنعت و کشاورزی دید ، تبدیل شدن ایران به عنوان یک کشور هاب لجستیکی در منطقه چشم اندازملی است . چشم انداز بخشی نیز تبدیل شدن به مرجع سیاست گذاری حوزه لجستیکی، در کشور در نظر گرفته شده است . تعریفی که ما از لجستیک دنبال می کنیم تعریف بانک جهانی است، یعنی لجستیک دامنه ای است از فعالیت های ضروری تجاری همانند حمل و نقل ، انبارداری ، یکپارچه سازی بارهای تجاری ، امور گمرکی و تبادلات مرزی،به عبارتی دیگر لجستیک اسکلت تجارت را تشکیل می دهد . بر همبن اساس 6 محور کلیدی برای لجستیک تعریف کرده ایم. از جمله آمایش لجستیکی ، حمل و نقل چند وجهی، ترانزیت ، پایش لجستیکی کشور ، هماهنگی بین تجارت و حمل و نقل ، شرکت های لجستیکی که به عنوان محورهای کلیدی هستند و برای بهره مند بودن بیشتر از بخش خصوصی از محور های قید شده  کمیته هایی را تشکیل داده ایم . مهمترین موضوعی که وزارت خانه با آن درگیر است موضوع آمایش یکپارچه لجستیکی است که نداشته ایم. اتصالات ریل ، جاده ، هوا و دریا از هم جدا و به صورت یکپارچه نیستند که حلقه مفقود همین جا است. متاسفانه این حوزه بازیگران زیادی دارد که به هیچ وجه حاضر نیستند با هم تعاملات خوبی داشته باشند ، به همین علت ترانزیت موجب سردرگمی شده است. باید شرکت های حمل و نقلی ما ، شرکت های توزیعی و شرکت های مختلف به سمت شرکت های لجستیکی بروندتا خدمات یکپارچه لجستیکی را داشته باشند.

از جمله فعالیت هایی که شرکت های لجستیکی در دنیا انجام می دهند شامل حمل و نقل بین المللی ، حمل و نقل داخلی ، انبارداری ، حمل بار ، خدمات گمرکی ، لجستیک معکوس ، میان توزیع ، برچسب زنی ، بسته بندی ، مونتاژ سبک ، برنامه ریزی و مدیریت حمل و نقل ، مدیریت موجودی ، میزی بارنامه و پرداخت ، خدمات فناوری اطلاعات ، مدیریت سفارشات ، لجستیک قطعات یدکی ،خدمات مشتریان ، خدمات مشاوره زنجیره تامین ، مدیریت ناوگان ، خدمات مربوط به زنجیره تامین سبزکه این خدمات را تمام شرکت های لجستیک دنیا به مشتریان شان در یک بسته ارائه می دهند .از موضوعاتی که باید مورد بررسی قرار گیرد شکل گیری شرکت های یکپارچه لجستیکی می باشد که برای تشکیل آن ها بستری را نیاز داریم با عنوان شرکت های چند وجهی که از محور های مهم و کلیدی حوزه لجستیک است. از کارهایی که باید انجام دهیم، احیای مرکزیت فرماندهی حوزه حمل و نقل کشور در شورای عالی ترابری می باشد. تبدیل شدن به هاب لجستیک تجاری وگذرگاه ترانزیت منطقه و جهان و تدوین صنعت جامع لجستیک کشور ،از مجموعه های اسناد اصلی این صنعت جامع خواهد بود .

معامله ازطریق اطلاعات گمرکی

امید ملک رئیس کمیسیون حمل و نقل : افراد تمایل دارند از طریق سامانه های اطلاعاتی از اخبار مطلع باشند، به نحوی که اطلاعات را معامله کنند و سامانه اطلاعاتی گمرک در این زمینه موفق شده است و افراد هم علاقه مندی خود را نشان داده اند تا در اطلاعات تجاری شرکت ها مانور دهند . از نظر بنده می تواند یک سامانه در کل کشور باشد ،این موضوع توجه بسیار خاصی می خواهد زیرا ما اخبار ناخوشایندی در این حوزه می شنویم .

سایه دولت در بخش حمل و نقل

محمد رضا قائم مقامی عضو کمیسیون حمل ونقل : بحث عمده بر سر پایش سیستم لجستیک کشور است که گفته شدباتماس ونظرخواهی وهمکاری با شرکت های بخش خصوصی صورت گرفته است که می بینیم باتناقض و نقایص بسیاری همراه است.  بحث دیگر سیاست های وزارت راه است .سیاست های وزارت راه به خصوص در بخش بنادر، سیاست های ابداعی است، یعنی سیاست هایی که نمونه مشابه ای ازآن در کشورهای موفق و در بخش لجستیک و یا هاب شدن در منطقه نظیر تصویب شرکت های دولتی که بتوانند بنادر را اداره کننداساسادیده نمی شود.ویا به عنوان مثال ما در هیچ کجای دنیا این همه بخش دولت و سایه دولت را در بخش حمل و نقل سنگین و پررنگ نمی بینیم، در همه جای دنیا نقش دولت نقش مهندسی است، یعنی وقتی بحث حمل و نقل چند وجهی به میان می آید واقعا نگران می شوم و بازتولید مشکلات دیگری درذهنم مجسم می شود.درحالی که در تمام دنبا فرایندهای طبیعی و شناخته شده نظام حمل و نقل برای  دولت ها تعریف شده است و شرکت های عامل این موضوع کار را به خوبی می دانند و در این میان دولت تازه می خواهد بخش مدیریت حمل و نقل چند وجهی  به وجود بی آورد، اساسا مسائل مربوط به حمل و نقل ذاتا در اختیار بخش خصوصی باید باشد ودولت درمقام مدیریت ستادی فقط به زیرساخت ها رابه پردازد. غیرازاین، به جز ایجاد اشکال در روند تسهیل انجام امور، نتیجه دیگری دربر نخواهد داشت. پیشنهاد ونظرمن این است که تهیه نقشه راه دراین زمینه هاکلا بایدتوسط متخصصان بخش خصوصی صنعت حمل و نقل  صورت گیرد. پایش یعنی گام اول در تحول در سیستم نظام حمل و نقل و در ادامه به این معنی است که دولت  به نتیجه رسیده است و این ها تناقضاتی است که افرادی که در بخش حمل و نقل هستنداین تناقضات رابه خوبی می توانند تشخیص دهند که الویت ها کجاست؟توضیحی  که وزارت راه وشهرسازی به بخش خصوصی  بدهکار است،این است که ضرورت ایجاد شرکت دولتی برای اداره امور بنادرچیست؟اختیارات این وزارتخانه در حوزه حمل و نقل و ترانزیت کدام است ؟ حدود یک سال و نیم است که مشکلات سیاسی با تاجیکستان وجود دارد و وزارت راه تا به حال پیگیری انجام نداده است و این مشکل بردوش بخش خصوصی است . اگر ساختارهای سیاسی و روابطی با کشورهای دیگر سازماندهی نشود و وزارت راه اختیار حمایت کافی  نداشته باشد هیچ نتیجه ای نخواهد داد ، وزارت راه در این نتیجه چه کاری می تواند انجام دهد ؟در کمیسیون مجلس تصویب شد سازمان بنادر 35 درصد در تاسیس شرکت ها سهم داشته باشد ولی در گزارش کمیسیون تلفیق دست برده شد و درمجلس این سهم 49 درصد شد و این موضوع مورد سوال است که اگر وزارت راه اعتقادی به بخش خصوصی داردپس چراو چگونه این درصد تغییر داده شده است ؟

سهم تولید ناخالص ایران یک رقمی است

امید ملک : در صنعت حمل و نقل سهم تولید ناخالصی ملی دنیا دو رقمی و حدود 17 درصد است اما کشور ما با پهناوری و پراکندگی مراکز تولید ، مراکز جمعیتی و کشورهای همسایه GDPحدود 7 درصداست. وزارت صنایع از واردات واگن های باری جلوگیری میکند به این دلیل که درصورت تولید آن در کشور، موجب اشتغال زایی می شود، درحالی که 80 درصد واگن و کامیون ها وارداتی  و 20 درصد  مونتاژ داخل  است.آیا ا ین ایجاد اشتغال است؟. یک واگن باری در سال یک شغل ایجاد می کند اما بهره برداری از همان واگن باری در سال 3 شغل به مدت 30 سال ایجاد می کند.

مشکلات مالیاتی شرکت های لجستیک

سید علی حسینی عضو کمیسیون حمل و نقل : شرایطی را که شرکت های لجستیک دارند اگر مورد بررسی قرار دهید متوجه می شوید که برای هر یک از وظایف باید مجوزی از سازمانی گرفته شود و وزارت اقتصاد و دارایی شرکت را به عنوان شرکت لجستیک نمی شناسد، یعنی اگر شرکت لجستیکی تاسیس شود و کار چند وجهی انجام دهد در رابطه با مالیات با  مشکلات بسیاری برخورد خواهد کرد.بیمه هم به همچنین،  به هیچ عنوان سراغ بیمه نروید زیرا بیمه مشکلات بیشتری را برای شما پیش رو خواهد داشت . در نتیجه اگر قرار است کاری انجام شود کارهای عملیاتی نیز در کنار آن باید در نظر گرفته شود و بستر سازی مناسبی انجام شود .

ثبت شرکت لجستیک

محمد عیقرلو دبیر فدراسیون لجستیک :اداره ثبت شرکت ها به هیچ عنوان واژه لجستیک را نخواهند پذیرفت ولی اگر شرکتی بتواند واژه لجستیک را به ثبت برساند تمام کارهای مربوط به لجستیک را می تواند انجام دهد تا زمانی برسد که شرکت های لجستیک نیازی به اخذ مجوز از سازمان های دیگر را نداشته باشند .

.

افزایش هزینه کالا در بنادر

انوش رحام کارشناس کمیسیون حمل و نقل : بحث مجوزها و تعدد سازمان های متولی در حوزه ترانزیت را بررسی کرده ایم . تورم قوانین و مقررات معادل 5 تا 6 برابر کشورهای همسایه و پیشرفته است و به دلیل اینکه در گذشته کل عملیات  در گمرک به صورت دستی انجام می شد، مجوزها همه در فرایند تشریفات می آمدند، گمرک قصد دارد این مجوزها را یا بعد از تشریفات انجام دهد یا بتواند مدیریت کند تا کمترین تاثیرات را در نمودار سیر تشریفات گمرکی بگذارد، مدل عملیاتی ترانزیت در تشریفات گمرکی در گمرک است بنابر این مجوزها هم باید در همان محیط اخذ شود، اگر بخواهند به وزارتخانه بروند و سامانه موازی ایجاد کنند و مجوزها را از آن جا اخذ کنند و مجدد با گمرک تراکنش انجام دهند در ابتدا بروکراسی الکترونیک بوجود می آید و به دلیل پهنای باند ، فاجعه ای که در کشورمان داریم حتما تعداد قطع ووصل ها بیشتر خواهد شد و نهایت بازنده این جریان بخش خصوصی است .. در شیوه نامه ارزیابی کالا باید یک شیوه نامه واحد درگمرکات اجرایی وجود داشته باشد و اینکه تغییرات مکرر باعث می شود شرکت های حمل و نقل گمراه شوند و نتوانند برای سال مالی و فعالیت های سالانه برنامه ریزی کنند.

قاچاق و ایجاد بحران برای گمرک

علیرضا صدری خواه مدیر کل دفتر نظارت بر ترانزیت گمرک : ما یک سازمان دولتی هستیم و تمام امور در دست ما نیست،دیده می شود که ناگهان از مسیر سیستان بلوچستان یا در مسیرهای دیگر در مدت یکی دو ماه صدها کیلو و صد ها تن مواد مخدر یا پیشتاز کشف می شود که موجب زیر سوال رفتن اعتبار کشور می شود و وقتی هم سوال می شود که چرا این بار را زدید می گویند اگر ما این بار را حمل نکنیم کامیون دیگری حمل می کند و هیچ گونه اطلاعی حتی صاحب کالا هم ندارد . ما می دانیم تخلیه بار واقعا سخت است و بار قاچاق را به گونه ای پنهان می کنند که دیده نشود و وقتی هم دیده می شود خود بحرانی را برای گمرک ایجاد می کند ، به موجب آن نحوه کنترل گمرک نیز همیشه مورد انتقاد است که چرا کنترل نکرده است . در مسیر سیستان بلوچستان به بجنورد در مدت زمان 4 ماه حدود 10 تن مواد مخدر تریاک از داخل بار برنج کشف شدو وقتی به شرکت معترض شدیم ،می گوید مشکل از صاحب کالا یا راننده است ، ما می خواهیم که مدیران شرکت ها با ما همکاری کنند وقتی موردی این چنینی پیش می آید حضور پیداکنند تا با همکاری های لازم دولت هم بتواند به نتیجه برسد . ما باید یک روش هماهنگ برای ارزیابی در مرزها داشته باشیم . عده ای به عنوان شرکت های حمل و نقل وارد این حوزه می شوند ولی عملا کار حمل و نقل انجام نمی دهند، به عنوان مثال فرد لاستیک می فروشد و با خریدن یک شرکت حمل و نقل چه فاجعه ای را در کشور به وجود می آورد ، مامجبوریم برای اینکه بتوانیم اینگونه شرکت هارا شناسایی کنیم همکاری شرکت ها را داشته باشیم، البته می دانم که شرکت ها بر اساس این تصمیم گیری ها متحمل ضررو زیان و صدمه هایی می شوند و برای اینکه این صدمه ها کمتر شوند پیشنهاد می کنم که افرادی که صحیح تر عمل می کنند تلاش کنند ارتباط نزدیک تری، هم با ما و هم با گمرکات محلی داشته باشند . از مشکلاتی که با شرکت های حمل و نقل وجود داشت رویت فیزیکی مدیر عامل برای تمدید مجوز شرکت های حمل و نقل بود که در حال بررسی است . مدت ها است که در سامانه تلاش می شود تا ماژول گمرکات بین راهی را که دچار مشکلات فنی شده است راه اندازی کنند ودر رابطه با طبقه بندی شرکت ها نیز آیا انجمن ها می توانند شرکت های حمل و نقل را طبقه بندی کنند ؟ و ما می خواهیم تا شرکت ها همکاری کنند تا شیوه نامه ای بر این اساس تهیه شود و بر اساس آن استانداردهای بین المللی شرکت ها نیز طبقه بندی شوند .

در رابطه با قطعی سیستم نیز دو تصور وجود دارد . یکی از موارد این است که سیستم واقعا قطع است که این اتفاق خیلی کم اتفاق می افتد . مورد دیگر سیستم کند است و توان تراکنش ندارد . در این مورد نیز هم اکنون برای رفع مشکلات بستر حمل  اطلاعات در بستر اطلاعت ملی را منتقل می کنند که با این عمل مشکلات کندی سیستم بسیار کمتر خواهد شد.در رابطه با کالاهایی همانند شمش وقتی وارد مرز می شود نماینده شرکت مجددا از روی سامانه، اطلاعات را وارد می کند و می فرستد