FOB مخفف «Free On Board» به معنی «بارگیری رایگان» و CFR مخفف «Cost and Freight» به معنی «هزینه و کرایه حمل» است. تفاوت اصلی بین استفاده از (CFR) و (FOB) در این است که چه کسی باید هزینه‌های مختلف حمل و نقل یا کرایه را بپردازد، خریدار یا فروشنده. بررسی و مقایسه کامل این دو قاعده در چند خط نمی‌گنجد؛ بنابراین به‌عنوان یک تاجر بین‌المللی، خواندن این مقاله، اطلاعات کاملی در مورد تفاوت fob و cfr به شما خواهد داد.
تفاوت CFR و FOB؛ نکاتی حیاتی برای تاجران بین‌المللی
Cost and Freight یا COF و Free on Board یا FOB اصطلاحات قانونی در تجارت بین المللی هستند که در دسته قوانین اینکوترمز قرار می‌گیرند. اگر بخواهیم به سوال اینکوترمز چیست، پاسخ دهیم، هر یک از قواعد اینکوترمز شرایط، هزینه‌ها، حالت‌ها و مسئولیت‌هایی را در برمی‌گیرند که طرفین معامله موظف انجام برخی از آن‌ها هستند. این مفهوم در کلیه کشورها مشترک و یکسان است.
CFR در دسته بندی قواعد اینکوترمز در گروه C قرار می‌گیرد. قواعد گروه C در اینکوترمز شامل اصطلاحاتی است که طبق آن‌ها فروشنده باید مخارج کرایه را تا مقصد پرداخت کند. طبق قواعد این گروه خطر آسیب، خسارت و هزینه‌های اضافی بر عهده خریدار خواهد بود. Fob اما در گروه F قرار می‌گیرد. این گروه شامل اصطلاحاتی می‌شود که طبق آن‌ها فروشنده کالا را در محلی که خریدار تعیین کرده است تحویل وی می‌دهد.
تفاوت fob و cfr؛ بررسی تفاوت در مسئولیت‌ها
مهم‌ترین تفاوت بین قواعد fob و cfr، در مسئولیت خریدار و فروشنده است. ما در ادامه تفاوت‌ها و شباهت‌های هر دو روش را برای هر دو طرف خریدار و فروشنده بررسی خواهیم کرد:
- در هر دو روش خریدار باید قیمت کالا را طبق قرارداد پرداخت کند.
- در FOB، خریدار در صورت تمایل می‌تواند تمام مجوزها را با هزینه شخصی خود تهیه کند، اما در CFR، خریدار موظف به ارائه کلیه مجوزها است.
- در FOB، خریدار باید هزینه حمل و نقل کالا را از بندر تعیین شده بپردازد. اما در CFR،خریدار هیچ تعهدی در قبال فروشنده برای انعقاد قرارداد حمل ندارد.
- در هر دو روش خریدار باید تمامی ضرر و زیان را از زمان تحویل کالا پرداخت کند.
- در هر دو روش کلیه هزینه‌ها پس از تحویل کالا بر عهده خریدار می باشد.
- در FOB، خریدار باید اطلاعات کافی در مورد نام کشتی، نقطه بارگیری، و در صورت لزوم، زمان تحویل را در بازه زمانی توافق شده در اختیار فروشنده قرار دهد.
البته لازم به ذکر است که هردو این روش‌ها بیشتر برای حمل‌ونقل دریایی استفاده می‌شود و برای حمل و نقل هوایی یا زمینی کاربرد چندانی ندارد.
انتخاب بین cfr و fob؛ وابسته به نیاز های تجاری
انتخاب بین Free On Board یا به اختصار (FOB) و Cost and Freight یا به اختصار (CFR) تا حد چشم‌گیری به نیازهای تجاری شما، ماهیت کالای ارسال شده و مشخصات قرارداد حمل و نقل بستگی دارد. در اینجا چند نکته کلیدی وجود دارد که هنگام تصمیم گیری بین این دو اینکوترمز باید در نظر داشته باشید:
- نقطه انتقال ریسک:در هر دو روش FOB و CFR، پس از بارگیری کالا در کشتی، ریسک از فروشنده به خریدار منتقل می شود. با این حال، بر اساس CFR، فروشنده نیز مسئول تنظیم و پرداخت هزینه حمل و نقل به بندر مقصد است.
- مسئولیت هزینه:بر اساس FOB، خریدار مسئول هزینه های حمل و نقل و بیمه پس از بارگیری کالا در کشتی است. در مقابل، بر اساس CFR، فروشنده مسئول هزینه حمل و نقل به بندر مقصد است، اما مسئولیت بیمه را بر عهده ندارد.
- بیمه:اگر خریدار بخواهد اطمینان حاصل کند که کالا در حین حمل و نقل بیمه شده است، FOB را ترجیح می‌دهد، زیرا بیمه کردن بار در این روش الزامی است. اما بر اساس قوانین CFR، فروشنده ملزم به بیمه کردن کالا در حین حمل و نقل نیست.
- ترخیص کالا از گمرک:بر اساس FOB و CFR، فروشنده مسئول ترخیص کالا برای صادرات است. با این حال، خریدار همیشه مسئول ترخیص واردات و هرگونه عوارض یا مالیات مربوطه است.
- کنترل بر حمل و نقل: اگر خریدار بخواهد کنترل بیشتری بر فرآیند حمل و نقل داشته باشد، FOB را انتخاب می‌کند؛ زیرا در این روش، حمل اصلی توسط خریدار انجام می‌شود. از سوی دیگر، اگر فروشنده ترجیح می‌دهد، هماهنگی فرآیند حمل و نقل توسط فروشنده انجام گردد و خود کنترل کمتری داشته باشد، CFR مناسب‌تر است.
همه این شرایط در انتخاب بین اینکوترمزهای cfr و fob دخیل هستند. البته در بیشتر موارد از حمل و نقل ترکیبی استفاده می‌شود. زیرا پس از اینکه محموله در بندر مشخص شده به خریدار تحویل داده شد یا خریدار بار را به بندر رساند، باید توسط روش هوایی با هواپیما یا زمینی با قطار و کامیون، به محل مورد نظر خریدار برده شود.
انتخاب شرکت حمل و نقل معتبر؛ راهی برای کاهش ریسک حمل‌ونقل
در این مقاله به طورکامل، تفاوت fob و cfr مورد‌بررسی قرار گرفت. FOB مخفف «Free On Board» به معنی «بارگیری رایگان» و CFR مخفف «Cost and Freight» به معنی «هزینه و کرایه حمل» است. تفاوت اصلی بین استفاده از (CFR) و (FOB) در این است که چه کسی باید هزینه‌های مختلف حمل و نقل یا کرایه را بپردازد.
علاوه‌بر این موارد، قواعد اینکوترمز مشخص می‌کند فرآیند حمل‌ونقل و ریسک‌ها و اتفاقات پبش‌بینی نشده هنگام جابه‌جایی، باید توسط چه کسی مدیریت شود. همکاری با یک شرکت حمل‌ونقل معتبر و با سابقه، تاثیر بسیاری در کاهش ریسک‌های حین حمل‌ونقل دارد. شرکت حمل‌ونقل بین‌المللی هانزا به‌عنوان یک شرکت معتبر که با بیش از 30 کشور مراوده تجاری دارد، همراهی عالی برای ارسال بارهای تجاری شما است.
