منبع: کتاب سفارشات خارجی – از انتشارات ماهنامه صنعت حمل و نقل تالیف اکبر بوالحسنی
صنعت حمل و نقل آنلاین: نظر به روال معمول در تجارت خارجی بدلیل آنکه بانکهای گشایش کننده اعتبار به خریداران تسهیلات بانکی ارائه می نمایند و به عنوان نمونه با اخذ درصدی از مبلغ اعتبار از خریدار نسبت به گشایش اعتبار اقدام و باقیمانده وجه اعتبار را در زمان پرداخت وجه کالا به فروشنده از خریدار مطالبه می نمایند بدلیل اینکه قادر به جبران خسارات خود در صورت بروز اشکال و اختلاف با خریدار باشند، اسناد در وهله نخست به نام بانکها صادر می گردد. مهمترین سندی که در واقع سند مالکیت کالا در مقصد تلقی می گردد همان بارنامه است که به نام بانکها صادر می گردد. پس از معامله اسناد توسط کارگزار اسناد جهت بانک گشایش کننده ارسال می گردد و در این مرحله اسناد به نام بانک گشایش کننده اعتبار است. بانک گشایش کننده اعتبار خریدار را از وصول اسناد و وضعیت آن مطلع می نماید. خریدار با تسویه کامل با بانک در اعتبارات نقد و یا با سپردن وثائق معتبر به بانک در اعتبارات مدت دار درخواست ظهرنویسی اسناد را از بانک مربوطه خواهد نمود. چنانچه خریدار قادر به تسویه حساب با بانک نباشد براساس تعهدی که در حین گشایش اعتبار بانکها از خریدار اخذ نموده اند، بانک، وکالت تام الاختیار و بلاعزل دارد که از محل فروش کالای موضوع اعتبار بتواند جبران پرداخت ها و ضرر و زیان های خود را بنماید و با تسویه کامل خریدار با سیستم بانک با امر ظهرنویسی در واقع بانک موافقت خود را با انتقال مالکیت کالا به نام خریدار اعلام نموده است. با تقاضای خرید ظهرنویسی اسناد، بانک پس از تسویه مطالبات خود نسبت به ظهرنویسی خریدار اقدام خواهد نمود.
همانگونه که در قسمت‌های قبل بیان شد در صورتیکه اسناد دارای اشی باشد بانک موظف است خریدار را از وضعیت اسناد و اشکالات مطلع نماید . در صورت بروز مشکلات در اسناد باید نهایت دقت و احتیاط را مبذول نماید.
یکی از شرایطی که معمولا در اعتبارات اسنادی از سوی خریدار بط می گردد، الزام فروشنده به ارسال یک سری کپی کامل اسناد است. بنابراین دریافت کپی اسناد توسط خریدار وی خود نیز رأسا باید نهایت دقت را در برره اسناد مبذول نموده و متکی به عملیات بانکها نباشد زیرا در فصول بعد توضیح
خواهیم داد که بانکها بر اساس مقررات اتاق بازرگانی بین الملل اسناد را فقط بصورت ظاهری و صوری مورد بررسی قرار می دهند و مسئولیتی را در باب کالا و یا خدمات فروشنده بعهده نمی گیرند. و اصولا سیستم پرداختهای بین المللی به شیوه ای طراحی گردیده است که قبل از آنکه خریدار کالای خود را در مقصد دریافت نماید فروشنده توانسته است وجه کالا را از بانک اخذ نماید.
در کشور ما تا چندی قبل ترخیص کالا با کپی اسناد و مشروط به ظهرنویسی توسط بانک امکان پذیر و در بعضی از مراحل حتی بدون ظهرنویسی و با سپردن | تعهد توسط خریدار امکان پذیر بوده است لکن در حال حاضر تنها با ارائه اصل اسناد ظهرنویسی شده توسط بانک و همچنین ضمیمه نمودن سایر اسناد مانند ترخیصیه و … امکان پذیر خواهد بود. با این وصف دستورالعملها در مورد واردات توسة وزارتخانه ها و دستگاههای دولتی بر تجویز ترخیص کالا با کپی اسناد
خریدار با دریافت اسناد بانکی و اعلامیه فروش ارز خود را آماده ترخیص که از گمرکات مقصد می نماید.
ظهرنویسی اسناد به کرات امکان پذیر است و خصوصیات اسناد تجاری این است که ظهرنویسی می توان آنرا به اشخاص دیگر منتقل نمود. در حال حاضر ظهرنویسی در مراحل توسط خریدار اصلی و انتقال اسناد به سایر اشخاص باید در دفاتر اسناد رسمی صورت پذیرد.
