حسینی: مسیر تحول حمل‌ونقل از تقابل به هم‌افزایی می‌گذرد
تهران (صنعت حمل‌ونقل) – مهندس سیدرضا حسینی قائم، عضو انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل سراسری بزرگ‌مقیاس هوشمند جاده‌ای کالا و مدیرعامل شرکت شتابان شمال، در میزگرد تخصصی ماهنامه «صنعت حمل‌ونقل» تأکید کرد که راه تحول و بهره‌وری در صنعت حمل‌ونقل کشور، از مسیر همکاری میان شرکت‌های بزرگ و کوچک و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین عبور می‌کند. او گفت: «باید تضاد منافع را به تجمیع منافع تبدیل کنیم.»
این نشست با حضور اعضای هیئت‌مدیره انجمن و مدیران شرکت‌های بزرگ مقیاس برگزار شد و در آن، حسینی قائم با نگاهی کلان به ظرفیت اقتصادی حمل‌ونقل، از لزوم بازنگری در حکمرانی داده، تشکیل کنسرسیوم‌ها، و حمایت از مدل‌های نوین مدیریتی سخن گفت.
سهم کلیدی حمل‌ونقل در اقتصاد ملی
حسینی قائم سخنان خود را با تأکید بر نقش حیاتی حمل‌ونقل در اقتصاد کشور آغاز کرد و گفت:
«این صنعت با گردش مالی حدود ۴۰۰ هزار میلیارد تومان، تنها با تغییر یک‌درصدی در بهره‌وری، چند هزار میلیارد تومان اثر اقتصادی دارد.»
او خواستار نگاه راهبردی‌تر دولت به حمل‌ونقل شد و تأکید کرد که این صنعت باید مانند صنایع کلان کشور، بخشی از سیاست‌گذاری‌های اقتصادی سطح بالا باشد.
هوشمندسازی، کلید کاهش هزینه و افزایش بهره‌وری
وی با بیان اینکه شرکت‌های بزرگ مقیاس توان پیاده‌سازی سیستم‌های هوشمند مانند FMS (مدیریت ناوگان) و DMS (پایش رفتار راننده) را دارند، گفت:
-
با بهره‌گیری از این فناوری‌ها، مصرف سوخت می‌تواند تا ۴۰ تا ۴۵ درصد کاهش یابد.
-
ایمنی نیز به‌شکل چشمگیری افزایش می‌یابد، به‌ویژه از طریق پایش رفتارهایی چون خواب‌آلودگی، سیگار کشیدن یا حواس‌پرتی راننده.
او افزود: «حتی نجات یک نفر از تلفات ۲۱ هزار نفری جاده‌ای کشور، توجیه کافی برای این سرمایه‌گذاری‌هاست.»
از تضاد منافع تا تجمیع منافع
یکی از محورهای اصلی صحبت‌های حسینی قائم، بررسی رابطه میان شرکت‌های کوچک و بزرگ حمل‌ونقل بود. او گفت:
«۴۶۰۰ شرکت کوچک با تلاش شخصی ساخته شده‌اند و نباید نادیده گرفته شوند. اما این تنوع نباید مانع توسعه باشد.»
او پیشنهاد کرد که این شرکت‌ها در قالب کنسرسیوم‌های منطقه‌ای تجمیع شوند تا با حفظ مالکیت، از مزایای ساختارهای بزرگ‌تر بهره‌مند شوند. او الگوی هایپرمارکت‌ها در خرده‌فروشی را مثالی از چنین هم‌افزایی دانست.
بحران نیروی انسانی و هشدار درباره آینده شغلی رانندگان
حسینی قائم یکی از بحران‌های رو به گسترش صنعت را کمبود راننده عنوان کرد. به گفته او:
-
حدود ۴۰ درصد رانندگان در حال بازنشستگی هستند.
-
تنها ۶۰ درصد جایگزینی صورت می‌گیرد.
-
جذابیت پایین شغلی، نبود امنیت شغلی و مزایای ناکافی، دلایل اصلی کاهش ورودی نیروهای جدید هستند.
او از دولت و انجمن‌ها خواست با ارتقای شأن اجتماعی راننده، تأمین بیمه واقعی، و برنامه‌های بلندمدت انگیزشی برای حفظ و جذب نیروی انسانی اقدام کنند.
حمل هوای خالی؛ معضل پنهان صنعت
وی از «حمل بدون بار» به‌عنوان یکی از ناکارآمدترین پدیده‌های صنعت حمل‌ونقل یاد کرد و گفت:
«۴۳ درصد ناوگان کشور بدون بار برمی‌گردند؛ این یعنی هدررفت سوخت، زمان و سرمایه.»
او توسعه پلتفرم‌های دیجیتال اشتراک‌گذاری بار را راه‌حل اصلی این مسئله دانست و گفت شرکت‌های بزرگ باید پیش‌قراول این حرکت باشند.
آمادگی شرکت‌های بزرگ برای بحران‌ها؛ الزام حکمرانی کلان
حسینی قائم به نقش کلیدی شرکت‌های بزرگ در مدیریت بحران اشاره کرد و گفت در بحران‌های اخیر، این شرکت‌ها بودند که با ناوگان ملکی، عملیات پشتیبانی را بدون معطلی آغاز کردند.
در مقابل، شرکت‌های کوچک به‌دلیل محدودیت در توان عملیاتی، قابلیت ورود سریع به بحران‌ها را ندارند.
او این مسئله را دلیلی برای حمایت از ساختارهای بزرگ‌مقیاس در سیاست‌گذاری‌های آینده دانست.
مدل همکاری در حکمرانی مشارکتی
در ادامه، او از تجربه خود در شرکت شتابان شمال گفت که به‌عنوان یکی از شرکت‌های پیشرو، سامانه‌های دیجیتال پیشرفته را برای پایش، برنامه‌ریزی و مدیریت مسیرها و رانندگان به‌کار گرفته‌اند.
«ما برای ساخت آینده، باید امروز زیرساخت اطلاعاتی بسازیم. بدون داده، هیچ تصمیم هوشمندی ممکن نیست.»
او مدل حکمرانی مشارکتی را راهکار اصلی برای تعادل بین شرکت‌های کوچک و بزرگ عنوان کرد: نه حذف، نه تقابل، بلکه همکاری با هدایت فناوری.
جمع‌بندی: آینده‌ای مشترک با هم‌افزایی ساختاری
در جمع‌بندی، حسینی قائم گفت که آینده حمل‌ونقل ایران به همکاری، فناوری، و ساختارهای مشارکتی گره خورده است:
-
شرکت‌های بزرگ مقیاس باید در حکمرانی نقش‌آفرین باشند.
-
شرکت‌های کوچک باید مسیر ارتقا و ادغام را طی کنند.
-
دولت باید با رفع موانع، حمایت زیرساختی و سیاست‌گذاری منعطف، به این ساختار نوین کمک کند.
