افتتاح آزادراه شیراز-اصفهان و نقش کلیدی آن در توسعه حمل‌ونقل کشور

صنعت حمل و نقل آنلاین: آزادراه شیراز-اصفهان در مهرماه 1402 توسط رئیس‌جمهور فقید، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، افتتاح شد. این پروژه با اتصال دو کلان‌شهر شیراز و اصفهان، ضمن کاهش مسافت و زمان سفر، بخش مهمی از کریدور شمال به جنوب کشور را تکمیل می‌کند. آغاز این پروژه به سال 1389 برمی‌گردد و تاکنون 224 کیلومتر از مسیر 307 کیلومتری آن در محدوده استان فارس به بهره‌برداری رسیده است. این آزادراه علاوه بر کاهش 130 کیلومتری مسافت و صرفه‌جویی در مصرف 250 میلیون لیتر سوخت، به کاهش تصادفات جاده‌ای و تسهیل ترانزیت کالا از جنوب کشور کمک می‌کند.

در مهرماه 1402، این پروژه توسط رئیس‌جمهور فقید در جریان سفر وی به شیراز به بهره‌برداری رسید. برای بررسی جزئیات بیشتر این پروژه و چالش‌های پیش‌رو، گفت‌وگویی با مهندس رضا محمدیان، مدیرعامل شرکت احداث، نگهداری و بهره‌برداری آزادراه اصفهان-شیراز، انجام دادیم.

وظایف شرکت در دوره بهره‌برداری از پروژه

مهندس محمدیان به تشریح وظایف شرکت احداث در دوره بهره‌برداری از پروژه پرداخت. او بیان کرد: “شرکت احداث مسئولیت ساماندهی امور راهداری و نگهداری از مسیر، تأمین 100% منابع لازم برای هزینه‌های نگهداری و بهره‌برداری از محل وصول عوارض، و مدیریت کلیه امور مربوط به بهره‌برداری از آزادراه را بر عهده دارد.”

از دیگر وظایف این شرکت می‌توان به تهیه تعرفه عبور از آزادراه، تصمیم‌گیری درباره احداث مجتمع‌های رفاهی، وصول عواید حاصل از بهره‌برداری، تهیه گزارشات ماهیانه درآمدهای وصولی و جریان ترافیک، و مدیریت کلیه مسائل حقوقی دوران بهره‌برداری اشاره کرد. محمدیان افزود: “تحقق سیستم راهداری با تجهیزات مناسب و مراقبت روزانه از مسیر، از دیگر وظایف ما در این دوره است.”

چالش‌های پیش‌روی پروژه

مهندس محمدیان درباره چالش‌های موجود توضیح داد: “یکی از مشکلات عمده ما عدم ابلاغ نرخ عوارضی از سوی وزارت راه و شهرسازی است. علی‌رغم تصویب پیشنهادها پس از جلسات متعدد با کارشناسان و معاونین وزارت راه، این امر هنوز عملی نشده و موجب اختلال در خدمات‌رسانی نگهداری و بهره‌برداری شده است. این عدم ابلاغ عملاً به‌عنوان ترک فعل از سوی وزارت راه محسوب می‌شود و خسارت‌های قابل توجهی به پروژه وارد کرده است.”

عدم نصب دوربین‌های ثبت تخلف و تأثیرات آن

یکی دیگر از چالش‌های مطرح‌شده، عدم نصب دوربین‌های ثبت تخلف و نظارتی بود. محمدیان تأکید کرد: “سازمان راهداری موظف به نصب این دوربین‌ها در کلیه آزادراه‌های کشور است. با این حال، علی‌رغم پیگیری‌های مکرر، این دوربین‌ها هنوز نصب نشده‌اند که نتیجه آن افزایش سرعت غیرمجاز خودروها و کاهش ایمنی آزادراه است.”

مشکل عدم آنتن‌دهی و پیامدهای آن

در بخش‌های مهمی از مسیر آزادراه، خصوصاً از ایزدخواست تا آباده، پوشش آنتن تلفن همراه وجود ندارد و این امر مشکلاتی جدی برای امدادرسانی و اجرای عملیات راهداری ایجاد کرده است. مهندس محمدیان اشاره کرد: “عدم آنتن‌دهی در این بخش‌ها امدادرسانی به سوانح را مختل کرده و خصوصاً در فصل زمستان مشکل‌ساز است.”

محدودیت خدمات رفاهی در آزادراه

در پاسخ به سؤالی درباره محدودیت خدمات رفاهی، محمدیان گفت: “در حال حاضر آزادراه از 5 نقطه عرضه سوخت و خدمات اولیه بهره‌مند است. اما احداث فاز دوم مجتمع‌های رفاهی به دلیل مشکلات اقتصادی و تورم با کندی مواجه شده است. ما امیدواریم با پیگیری‌های مستمر بتوانیم خدمات رفاهی را گسترش دهیم.”

چشم‌انداز توسعه آزادراه و اتصال به بوشهر

مهندس محمدیان درباره توسعه این پروژه و ارتباط آن با کریدور شمال به جنوب کشور گفت: “شرکت احداث در راستای تکمیل کریدور شمال به جنوب، در نظر دارد با همکاری وزارت راه، عملیات احداث قطعات 7 و 8 آزادراه اصفهان-شیراز را ادامه دهد. همچنین پروژه مستقلی برای اتصال شیراز به بوشهر در دستور کار است.”

نقش استراتژیک کریدور شمال-جنوب

وی افزود: “این آزادراه به‌عنوان بخش مهمی از کریدور شمال به جنوب نقش مهمی در ترانزیت کالا از جنوب به سواحل دریای خزر دارد و دولت در نظر دارد تا آخرین بخش از این مسیر را با اتصال به بوشهر تکمیل کند.”