ضمانت نامه حسن انجام کار (PBG)

منبع: کتاب سفارشات خارجی – از انتشارات ماهنامه صنعت حمل و نقل تالیف اکبر بوالحسنی

صنعت حمل و نقل آنلاین:  این نوع ضمانت نامه های بانکی جهت حسن انجام کار فروشنده، به نفع خریدار صادر می گردد.

میزان و درصد اینگونه ضمانت نامه ها امری است توافقی. معمولا این شرط در اعتبارات اسنادی بکار می رود و با صدور این ضمانت نامه و اخذ آن توسط خریداری اعتبار فعال می گردد. در شرائط اعتبار شرط می گردد این اعتبار غیر فعال (operative

non) می باشد تا اینکه ضمانت نامه موصوف بدست خریدار برسد که در این صورت اعتبار را فعال خواهد نمود.

این گونه ضمانت نامه های بانکی در اختیار خود خریدار قرار می گیرد تا نسبت به فعال نمودن اعتبار با درخواست کتبی به بانک اقدام نماید.

گاه با درخواست خریدار شرط ضمانت نامه حسن انجام کار از اعتبار حذف می گردد. سئوالی که پیش می آید این است که آیا در این گونه موارد اعتبار خودبخود فعال می گردد یا اینکه جهت فعال شدن اعتبار نیاز به تقاضای کتبی خریدار وجود دارد؟

باید توجه داشت که اعتبارات اسنادی (در صورت غیر قابل برگشت بودن) تعهد قطعی بانک گشایش کننده می باشد و على القاعده فعال تفسیر می گردد.

زمانی که خریدار فعال بودن اعتبار را مشروط به شرطی می نماید حالت تعلیق در فعال بودن اعتبار پدید می آید. حال زمانیکه تعلیق از بین رفت (شرط ضمانت نامه حذف گردید» ناقل این مطلب است که اعتبار ثبات واقعی و حقیقی خود را خودبخود بازيافته است.

بنابراین با حذف شرط ضمانت نامه حسن انجام کار از اعتبار، اعتبار اسنادی خودبخود فعال می گردد و نیازی به درخواست خریدار مبنی بر فعال نمودن اعتبار را ندارد.

فلذا خریدار باید به این مطلب توجه نماید که با حذف شرط ضمانت نامه از اعتبار، اعتبار خودبخود فعال می گردد و اگر با فروشنده مشکلاتی دارد تا قبل از حل مشکلات شرط ضمانت نامه را حذف ننماید.

سئوال دیگری که مطرح است این است که چنانچه ضمانت نامه حسن انجام کار از طرف فروشنده صادر گردد و بانک گشایش کننده نیز کاملا در جریان باشد، بویژه آنکه در مواردی صادر کننده ضمانت نامه نیز خود همان بانک باشد، شرط محقق گردیده است. آیا بانک می تواند رأسا اقدام به فعال نمودن اعتبار نماید یا اینکه علاوه بر مطالب فوق نیاز به دستور خریدار جهت فعال نمودن اعتبار می باشد و بانک بدون دستور و یا درخواست خریدار از فعال نمودن اعتبار باید خودداری نماید؟ پاسخ سئوال بستگی به شرط به کار رفته در اعتبار دارد. جهت روشن شدن مطلب باید گفت معمولا چون این شرطها ابتکاری است باید قائل به تفکیک شویم.

گاه خریدار در متن اعتبار اینگونه شرط می نماید. «اعتبار با صدور ضمانت نامه بانکی موصوف و با دستور کتبی فعال می گردد» و گاه اینگونه شرط می شود «اعتبار با صدور ضمانت نامه بانکی موصوف فعال می گردد»

در مورد شق اول بانک حق ندارد بدون دستور کتبی خریدار اعتبار را فعال نماید. چه بسا این شرط محقق گردیده لكن خریدار و فروشنده در شرائط دیگر اعتبار دچار مشکل هستند، و نباید اعتبار فعال گردد تا مشکلاتشان حل و فصل گردد.

در مورد شق دوم چنانچه بانک گشایش کننده خود صادر کننده ضمانت نامه باشد و بر وی قطعة محقق شود ضمانت نامه به دست خریدار رسیده است می تواند رأسا اقدام به فعال نمودن اعتبار نماید. زیرا شرط محقق و دلیلی بر بطلان عمل بانک وجود ندارد بنظر ما در مورد فوق نیز بهتر است بانک با خریدار هماهنگ نماید.

در عمل نیز بانکها جهت تامین منافع خریداران با درخواست خریدار اعتباری . فعال می نمایند، لكن خریدار خود باید شرائط را طوری تنظیم نماید که از مشکلا آتی پیش گیری شود. نکته آخر که لازم است در مبحث ضمانت نامه های ح. انجام کار بدان اشاره شود این است که بعضا بانکها با شرط خود صادر کنند ضمانت نامه و یا با پیگیریهای نمایندگان فروشندگان اصل ضمانت نامه را در اختیار نماینده فروشنده قرار می دهند. این اقدام ممکن است خریدار را دچار مشکلاتی نماید زیرا چه بسا خریدار جهت تسریع در کار با اکتفا به اطلاعات بانک و با فروشنده و با اطمینان لازم که ضمانت نامه در اختیار وی قرار می گیرد اقدام به فعال نمودن می نماید اما ضمانت نامه در اختیار نماینده فروشنده قرار می گیرد و خریدار جهت وصول آن دچار مشکلاتی می گردد. بهتر است خریدار مؤكدا از بانک بخواهد که ضمانت نامه را فقط در اختیار وی قرار داده و بانک را از این مطلب مطلع نماید و بهتر است بانکها نیز از در اختیار قرار دادن ضمانت نامه به جز خریدار خودداری نمایند.