ذره بین پایتخت نشینان روی اندیشه¬های مدیران شهری

صنعت حمل و نقل آنلاین: کمتراز چند هفته دیگر دوره چهارم شورای شهر تهران به پایان می­رسد. درحقیقت اعضای شورایی که 4 سال گذشته در انتخاباتی آزاد از سوی مردم برگزیده شدند اینک جای خود را به کسانی می­دهند که پایتخت­نشینان آنها را به عنوان اعضای شورای پنجم شهر تهران انتخاب کرده­اند. در واقع عملکرد شورای چهارم پایتخت طی 4 سال گذشته از دیدگاه­های متفاوت قابل بررسی است به طوری که اعضای این دوره شورا تصمیم­های مختلفی برای شهر تهران گرفته­اند که عملیاتی شدن این تصمیم­ها آثار مثبت و منفی متعددی را بر پایتخت گذاشته است.

واقعیت اینجاست که در دوره چهارم شورای شهر تهران با همت اعضا و ثبات در برنامه­ریزی و عملکردها، این نتیجه حاصل شد که بسیاری از طرح­های نیمه­تمام به اجرا دربیاید و قوانین همپوشان برای توسعه نظام قانون نویسی مدیریت شهری تدوین شود. در حقیقت نگاه اعضای شورای شهر از اصولگرا گرفته تا اصلاح­طلب یا مستقل، همه این بود که بتوانند به دور از سیاست­زدگی و در محور سیاست­های کلی نظام، بیانات مقام معظم رهبری و برنامه­های پنج ساله پایتخت در سه حوزه (نظارت، هدایت و حمایت) اداره شود هر چند نباید از ذکر این نکته مهم غافل شد که  شورای چهارم شهر تهران با حواشی متعددی که تعداد آنها کم نیست روبرو بوده است.

از سوی دیگر شورای شهر چهارم پایتخت وارث تعدادی از مصوبات شوراهای دوره دوم و سوم شهر تهران بوده است که تا به امروز بعضی از این مصوبات را اجرایی کرده و بعضی دیگر از آنها هنوز عملیاتی نشده است. در واقع نظارت یکی از مهم­ترین وظایف اعضای شورای شهر است که در شورای چهارم شهر تهران تا حدودی شاهد آن بودیم. هرچند در این دوره تخلف­های گوناگونی هم از سوی شهرداری اتفاق افتاد که متاسفانه اعضای شورای شهر عکس­العمل مناسبی نشان ندادند.

در حقیقت عملکرد شهرداری تهران در زمان شورای چهارم فراز و نشیب­های مختلفی داشته است و به نوعی این عملکرد کارنامه شورای شهر تهران در حوزه نظارت را زیر سوال می­برد. از طرف دیگر با توجه به اینکه هدایت هم از دیگر وظایف شورای شهر در قبال شهرداری است، نباید از ذکر این نکته مهم غافل شد که شورای شهر با راهنمایی­های درست و به­جا می تواند نقش موثری در تخصیص درست بودجه های شهرداری داشته باشدکه به نظر می­رسد در خصوص این مساله شورای شهر چهارم تهران در بعضی زمینه­ها به وظیفه خود به درستی عمل کرده است و در بعضی دیگر از حوزه­ها توجهی به شهرداری تهران نداشته است.

حمایت را می­توان سومین وظیفه شورای شهر در قبال شهرداری عنوان کرد به طوری که در شورای چهارم شهر تهران شاهد حمایت همه جانبه شورای شهر از شهرداری بودیم. هرچند گاهی اوقات اعضای شورای شهر نسبت به عملکرد مدیران شهری انتقادهای مختلفی داشته­اند که در پاره­ای از موارد این انتقادها به­جا و در برخی دیگر، نظرهای منتقدان بی­اساس بوده است تا شاهد وقوع بازی­های سیاسی متعدد بین اعضای شورای شهر و شهرداری تهران باشیم.

به منظور بررسی عملکرد شورای چهارم شهر تهران با کارشناسان و مدیران حوزه شهری گفتگو کرده­ایم تا نظرات آنها را درباره این موضوع مهم جویا شویم.

عدم اجرای طرح جامع شهری

پیروز حناچی معاون وزیر راه و شهرسازی و دبیر شورای عالی معماری و شهرسازی کشور با اشاره به وظیفه نظارتی شورای شهر می­گوید: شورای شهر وظیفه مهم تصویب بودجه برای شهرداری را بر عهده دارد و برنامه تدوین شده از سوی این نهاد برای شهرداری باید براساس واقعیات و طرح جامع شهری باشد. وی می افزاید: سوال مهمی که در ذهن پایتخت­نشینان شکل می­گیرد این است که آیا شورای چهارم شهر تهران در مسیر اجرایی شدن طرح جامع شهری گام برداشته است؟ وی تصریح می­کند: شهرداری باید بر طرح جامع شهری به طور دقیق تمرکز کند تا با اجرایی کردن آن در مسیرهای قانونی گام بردارد. حناچی اضافه می­کند: داستان املاک نجومی از مهم­ترین اتفاق­های رخ داده در چهارمین دوره شورای شهر بود که به طور کلی عملکرد شهرداری و شورای شهر را زیر سوال برد. وی تاکید می­کند: تجربه تلخ 3 دوره شورای شهرگذشته به روشنی نشان می­دهد که ساختار شورای شهر به لحاظ اجرای سیستم­های نظارتی با خلاء­های مختلفی روبروست به طوری که نمی­تواند به درستی بر عملکرد شهرداری نظارت دقیقی داشته باشد.

رشد قارچ­گونه گودهای عمیق و آسمان­خراش­ها

حمیدرضا خوشدل معاون نظام مهندسی ساختمان استان تهران با اشاره به ارتباط میان شورای شهر و شهرداری و نظام مهندسی ساختمان می­گوید: متاسفانه در زمینه گودبرداری­های عمیق در پایتخت شاهد وقوع اتفاق­های ناگواری هستیم به طوری که طی چند سال اخیر در کوچه­های کم­عرض مناطق شمالی تهران رشد قارچ­گونه برج­ها و آسمان­خراش­ها به نوعی آرامش و آسایش را از ساکنان مناطق شمالی پایتخت گرفته است. وی می­افزاید: در دوره چهارم شورای شهر تهران شاهد شجاعت در تصمیم­گیری از سوی اعضای شورا و مدیران شهری نبودیم که همین معضل موجب شد تا مشکلات گسترده­ای همچون برج­باغ­ها در مناطق شمالی تهران بوجود آید. وی می­افزاید: از سوی دیگر اعضای شورای شهر چهارم پایتخت هیچ­گونه تخصصی در زمینه شهرسازی ندارند و همین موضوع موجب شد تا در 4 سال گذشته شاهد مصوبات ابلاغ شده­ای به شهرداری تهران باشیم که در توسعه تهران یا بی­تاثیر است و یا آثار مخربی برجای می­گذارد. وی تاکید می­کند: در کشورهای توسعه یافته کسانی اقدام به ساخت­وساز می­کنند که صاحب صلاحیت باشند و یا تحصیلات آنها مرتبط با ساخت ساختمان باشد ولی متاسفانه در ایران هیچ­گونه ضابطه­ای به منظور ورود افراد به حوزه ساخت­وساز وجود ندارد و هرکسی به لحاظ مالی از توانایی لازم برخوردار باشد ساختمان می­سازد. خوشدل می­گوید: تعیین صلاحیت برای ورود افراد به حوزه ساخت­وساز از مهم­ترین وظایف شورای شهر تهران و شهرداری است ولی متاسفانه در شورای چهارم پایتخت شاهد تدوین قوانین مشخصی به منظور غربال­گری متقاضیان ساخت­وساز نبودیم. وی تصریح می­کند: البته در اواخر کار شورای چهارم شهر تهران شاهد تصویب لایحه­ای به منظور مقابله با گودبرداری­های عمیق در تهران بودیم که متاسفانه این لایحه خیلی دیر به شهرداری ابلاغ شد. خوشدل با اشاره به اینکه نظارت یکی از مهم­ترین وظایف شورای شهر در قبال شهرداری است می­گوید: در بعضی از حوزه­ها به جرات می­توان به این نکته مهم اشاره کرد که شورای چهارم شهر تهران هیچ­گونه نظارتی بر شهرداری تهران نداشته است و موضوع صدور پروانه­های ساختمانی در مناطق مختلف تهران از جمله مسایلی است که شهرداری پایتخت از شورای شهر تهران تبعیت نکرده است. وی با اشاره به آغاز شورای پنجم شهر تهران طی چند هفته آینده می­افزاید: اعضای شورای شهر پنجم تهران اگر می­خواهند در تدوین قوانین شهری موفق عمل کنند، باید از تخصص­های هفت­گانه سازمان نظام مهندسی ساختمان به صورت بهینه بهره ببرند.

توجه به ایمنی­سازی شهری

اما پرویز یاراحمدی کارشناس حوزه شهری با اشاره به اینکه در دوره شورای چهارم شهر تهران شاهد تصویب مصوبات مثبتی در زمینه برقراری ایمنی و آموزش­های لازم در ارتباط با نحوه استفاده از تجهیزات آتش­نشانی بودیم می­گوید: در دوره چهارم شورای شهر تهران مصوبه­ای در ارتباط با شهدای آتش­نشان به تصویب رسید به طوری­که اگر آتش­نشانی در اثر وقوع حادثه در ماموریت­های مختلف جان خود را از دست می­داد، به اندازه همان سابقه کاری که آتش­نشان مورد نظر داشت، به خانواده وی حقوق پرداخت می شد ولی شورای شهر چهارم تهران مصوبه ای را تصویب کرد که طبق آن، آتش­نشان­هایی که در حوادث و ماموریت­های مختلف جان خود را از دست دادند، شهید محسوب شوند و قانون 30 سال بازنشستگی در رابطه با آنها اجرا شود. وی می­افزاید: در حوزه مترو کارهای مهمی از سوی شورای چهارم شهر تهران و شهرداری انجام شده است و در شرایط کنونی شاهد هستیم که از تمام خطوط مترو تهران بهره­برداری شده است. یاراحمدی اشاره­ای به ساخت بزرگراه­های مختلف در پایتخت می­کند و می­افزاید: بزرگراه­های امام علی(ع) و اتوبان صدر که به ترتیب شمال به جنوب و شرق به غرب پایتخت را به هم متصل می­کند از مهم­ترین امور اجرایی از سوی شهرداری و شورای چهارم شهر تهران بوده است. این کارشناس حوزه شهری اشاره­ای هم به معضل ترافیک می­کند و می­گوید: مشکل ترافیک در کلانشهر تهران به تعدد بالای خودروها بر می­گردد به طوری که در شهر لندن هم ترافیک وجود دارد ولی به دلیل اینکه خود شهروندان انگلیسی در طول هفته از خودروهای شخصی خود استفاده نمی­کنند، شاهد کنترل ترافیک در خیابان­های لندن هستیم ولی متاسفانه در تهران هر روز استفاده مردم از خودروها را به بهانه­های مختلف می­بینیم که وقوع این اتفاق موجب بروز مشکلات گسترده­ای در بخش ترافیک پایتخت شده است. وی تاکید می­کند: اگر معضل ترافیک در تهران حل شود به طور قطع شاهد حل شدن مشکل آلودگی هوا هم خواهیم بود. یاراحمدی می­گوید: مشکل ترافیک در تهران با ساخت بزرگراه­ها و اتوبان­های متعدد حل نخواهد شد بلکه باید فرهنگ استفاده از خودرو در بین پایتخت­نشینان تغییرکند.

بنابراین اگر نگاه کوتاهی به نظرات و گفته­های کارشناسان حوزه شهری در رابطه با عملکرد شورای شهر چهارم داشته باشیم، به سهولت متوجه خواهیم شد که عملکرد مدیران شهری از اعضای شورای شهر گرفته تا مدیران شهرداری تهران طی 4 سال گذشته با نوسان­های متعدد در حوزه­های مختلف روبرو بوده است. در حقیقت عمر شورای چهارم شهر تهران با عملکرد مثبت و یا منفی رو به اتمام است و شورای پنجم شهر تهران باید در مسیری گام بردارد که بتواند توسعه شهری توام با آسایش و آرامش را برای پایتخت­نشینان به ارمغان آورد.