ورود گرجستان به شبکه حمل و نقل کالا بین هند و روسیه ناامیدی ندارد

صنعت حمل و نقل آنلاین: مدیر کل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان امروز با انتشار یادداشتی به تشریح نقش مهم کریدور شمال – جنوب برای حمل کالاهای سرگردان به روسیه پرداخته است.

به گزارش صنعت حمل و نقل آنلاین، وی چنین توضیح داده که در پی حمله روسیه به اوکراین و اعمال تحریم‌های گسترده کشورهای اروپایی و آمریکا علیه روس‌ها؛ ارائه سرویس حمل و نقل دریایی توسط خطوط کشتیرانی بین‌المللی به بنادر مهم روسیه از جمله ولادی وستوک، سنت پترزبورگ و نووروسیسک متوقف شده و همچنین راه آهن سراسری شرقی-غربی آن کشور نیز از حیز انتفاع ساقط گردیده و در این راستا فرصت‌های جدیدی برای کشورمان مهیا گردیده است.

بهروز آقایی در ادامه نوشته: در حال حاضر روسیه بیش از هر زمان دیگری برای مبادله کالا و تجارت ٨ میلیارد دلاری با هندوستان و کشورهای جنوب و شرق آسیا به مسیر کریدور شمال – جنوب نیاز پیدا کرده و هیچکدام از کریدورهای دیگر از جمله دالان شمالی، کریدور میانی، تراسیکا، ترانس کاسپین پاسخگوی حجم تبادلات کالایی با شرکای اقتصادی قبلی و آینده روس‌ها نخواهد بود و مطمئنا شبکه تامین روسیه نیاز به مسیرهای جدید خواهد داشت.

این مقام مسئول در ادامه افزوده: کریدور شمال – جنوب مورد توافق سه کشور ایران، هند و روسیه است که روس‎ها را از طریق ایران به هند وصل می‌کند و یکی از گزینه‌های مهم روسیه برای توسعه تجارت و انجام مبادلات کالایی می‌باشد. بنابراین ضروری است با تسهیل فرآیندها و تکمیل زیرساخت‌ها از مزیت کریدور شمال – جنوب برای رونق ترانزیت بهره‌گیری نمود.

وی در ادامه چنین نوشته که: در پی تحریم‌های اعمال شده بر ضد روسیه، دولت هند کمیته‌ای را به ریاست آنیل دولی، مدیر اجرایی انجمن ملی مالکان کشتی هند، تشکیل داده تا برای کمک به بازرگانان هندی راه‌های دسترسی به تسهیلات کشتیرانی را پیدا نماید که در این بین، مسیر بنادر گرجستان را برای ارسال کالاهای صادراتی هند به روسیه برگزیدند.

آقایی در ادامه یادداشت خود به خبر انتقال محمولات هند به روسیه از طریق گرجستان پرداخته که توسط منابع مختلف از جمله سایت “ایندیا سی ترید نیوز” در تاریخ ۱۹ آپریل ۲۰۲۲ (۳۰ فروردین ۱۴۰۱) منتشر شد اشاره کرده و می‌نویسد: همین سایت در مطلب دیگری مسیر کریدور ترانزیتی شمال – جنوب که از ایران و جمهوری آذربایجان عبور می‌کند را به مراتب سریعتر و ارزانتر از مسیر گرجستان معرفی کرده است.

وی در ادامه با تاکید بر اهمیت نقش ترانزیتی کریدور شمال – جنوب تصریح کرده: وقتی توافقنامه کریدور شمال – جنوب موسوم به نوستراک در سال٢٠٠٠ بین هندوستان، ایران و روسیه منعقد شد، بیش از هر زمان دیگری امید می‌رفت تا با ایجاد ۳۰ درصد صرفه جویی در زمان و هزینه، استعداد عبور کالا و کانتینرهای ترانزیتی از ایران به سرعت شکوفا شود، اما هرگز این چشم‌انداز محقق نشد و آمار کل کالاهای ترانزیتی عبوری از قلمرو کشورمان هیچ وقت از ۱۰ الی ۱۱ میلیون تن فراتر نرفت.

مدیر کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان در تحلیل خود اضافه کرده که هر چند عواملی مانند قطع ارتباط با بخش بزرگی از جامعه جهانی و تحریم‌های بین‌المللی می‌تواند دلایلی برای این عدم توفیق کریدور شمال – جنوب تلقی شود، اما واقعیت غیرقابل انکار آن است که شبکه حمل و نقل ایران آمادگی بهره‌وری و هماهنگی لازم جهت ایفای نقش موثر و پایدار به عنوان یک دالان ترانزیتی تمام عیار و قابل اعتماد برای کشورهای همسایه و مجاور را نداشته و اکنون هم ندارد و با وجود تلاش‌های گسترده کشورمان برای توسعه زیرساخت‌های حمل و نقلی از بنادر گرفته تا مسیرهای حمل و نقلی جاده‌ای و ریلی، به دلیل عدم تکمیل بسیاری از پروژه‌ها، پیچیدگی فرآیندهای گمرکی و نظارتی و بخشنامه‌های خلق الساعه، بهره وری پایین ناوگان و همچنین فقدان مدل‌های کسب و کار لازم برای ارائه خدمات یکپارچه، عملا سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته حالتی پراکنده دارند و شباهتی به یک شبکه کارآمدِ ترکیبی برای حمل و نقل و انتقال سریع، ارزان و ایمن کالا و کانتینرهای ترانزیتی در آن دیده نمی‌شود.

آقایی می‌افزاید: از آنجائیکه اقدامات خوبی از طرف دولت هند برای سرمایه‌گذاری در بندر چابهار انجام گرفته و تلاش‌ها برای ایجاد خط کشتیرانی مستقیم بین چابهار و هند با رویکرد کاهش هزینه و تقلیل زمان انتقال کالاها در حال انجام می‌باشد، جابجایی بخشی از کالاهای سرگردان در مسیر انتقال به روسیه از طریق گرجستان نباید تلاش ما را برای احیای کریدور شمال – جنوب در شرایط فعلی کم رنگ نماید.

آقایی در خاتمه یادداشت خود تاکید کرده که شرایط موجود فرصت بسیار مغتنمی در اختیار بخش حمل و نقلی کشور قرار داده است که می‌باید از تمام ظرفیت‌های بخش خصوصی، دیپلماسی اقتصادی و هم افزایی کلیه دستگاه‌ها با برقراری یک الزام قانونی صریح توسط دولت، برای فعال نمودن کریدور شمال – جنوب بهره جست.