مشکلاتی که بادریافت هواپیما هاپیش روخواهیم داشت

صنعت حمل و نقل آنلاین:  اینک نوبت مدیران هواپیمایی است که با برنامه ریزی دقیق از این 200 فروند هواپیما که در مدت 8 سال تحویل داده میشود به صورت بهینه استفاده کنند. این 200 فروند هواپیما از 6 نوع مختلف خواهد بود که  برنامه ریزی برای آن بسیار مشکل است.با دعوت مجله صنعت حمل و نقل در دی ماه سال جاری، جلسه ای با حضور پیشکسوتان این صنعت در ارتباط با خرید و برنامه ریزی 200 فروند هواپیما تشکیل شد.مهندس غروی طرح مربوط به کفایت سرمایه را که مهندس عابدزاده رئیس سازمان هواپیمایی کشوری و معاون وزیر راه تهیه کرده بودند، برای افرادی که مایل هستند در شرکت های هواپیمایی سرمایه گذاری کنند، قرائت نمود.

برای انجام پروازهای بین المللی             200 میلیارد تومان سرمایه

برای انجام پروازهای داخلی                  175میلیارد تومان

برای انجام پروازهای چارتر                  140 میلیارد تومان

برای انجام پروازهای حمل و بار             50میلیارد تومان

برای انجام پروازهای شرکت ارتاکسی        30میلیارد تومان

برای انجام پروازهای داخلی و بین المللی    350 میلیارد تومان

طرح “کفایت سرمایه” رییس سازمان هواپیمایی کشوری تقریبا همان طرحی است که فروشندگان خارجی هواپیما از خریدار بنام Proof Of Fund  مطالبه میکنند. خریدار پس از مراجعه به بانک خود این نامه را دریافت و به فروشنده هواپیما تسلیم می کند.البته این سرمایه ها به اضافه خریدساختمان برای دفاتر مرکزی در نقاط مختلف و آشیانه ها برای قسمت مهندسی و تعمیرات است. خرید simulator های مدرن تا 10-8 فروند هواپیما، تاسیس یک مرکز آموزش برای پرسنل عملیات پرواز و مهندسی تعمیرات، انبارهای مختلف برای قطعات یدکی و موتورها، اضافه کردن مرکز کترینگ که باید در داخل فرودگاه باشد این ها مخارج ثابت و گران قیمتی میباشد که باید در نظر گرفته شود .همانطور که اعلام شده ایرباس قرار است 100 فروند هواپیمای مسافربری را بصورت زیر به ایران بفروشد.

• تعداد 46 فروند هواپیمای A319 ,A320,A321 و A318 برای پروازهای داخلی و برد پروازی متوسط
• تعداد 38 فروند هواپیمای A330که می تواند مسیرهای طولانی در حدود 13500 کیلومتر را پرواز نماید .
• 16 فروند هواپیمایXWBA350 در مدلهای مختلف که یک نوع آن پروازهای طولانی 15000 کیلومتر را انجام می دهد .

کارخانجات بوئینگ قرار است 80 فروند هواپیما از مدل های زیر به ایران بفروشد.

• 50 فروند هواپیماهای B737-Maxبا برد متوسط برای پروازهای 10-8 ساعته راکه بدون سوخت گیری انجام می دهد .
• 15 فروند هواپیماهای B777برای پروازهایی تا 15000 کیلومتر و با ظرفیت 450 نفر مسافر که در سال 2020 تحویل داده  می شود .
• 15 فروند هواپیمای B777که نوع پیشرفته آن می تواند 550 مسافر را در پروازهای 11100 کیلومتر جا به جا نماید .

بد نیست که بدانید فاصله مستقیم تهران – لندن. تهران –پاریس برابر 48000 کیلومتر می باشد .

فاصله مستقیم تهران – نیویورک 10000 کیلومتر و فاصله تهران- لوس‌آنجلس 12500 کیلومتر می باشد .

این خرید 200 فروند هواپیما ، یکی از بزرگترین تعداد هواپیما می باشد که یک شرکت هواپیمایی سفارش می دهد.  معلوم نیست چگونه نوع هواپیماها انتخاب شده است . 85 فروند از این هواپیماها دورپرواز با برد پروازی بیش از 10000 کیلومتر می باشد که فقط باید در پروازهای بسیار طولانی بکار گرفته شوند . مانند پروازهایی از تهران به دور دنیا و پروازهای آمریکا . استرالیا. کانادا مستقیمتمام این 200 فروند هواپیما از نوع دوموتوره بوده با ایمن ترین موتورهای جهان و بسیار کم صدا و مصرف کمتر سوخت .

پنجشنبه 23 دی ماه 1395، اولین هواپیمای خریداری شده ایرباس در ساعت 14:50 در فرودگاه مهرآباد فرود آمد و درآشیانه بزرگ ایران ایر، جایی که 600 نفر مهمانان ایران ایر نشسته بودند هواپیما،، شد .فرود این هواپیما در فرودگاه مهرآباد یک باره افکار من را به حدود 50 سال قبل، یعنی دوران طلایی ایران ایربردویادم انداخت که ساعت 11 یک روز پنج شنبه ، نخستین هواپیمای دور پرواز جهان را از کارخانجات بوئینگ در شمال غرب آمریکا تحویل گرفتم و آماده انجام یک پرواز طلایی 16ساعته شدم.هواپیمائی که می توانست با تمام مسافرین، بدون سوخت گیری، چنین پروازی را  انجام دهد.درآن زمان هیچ هواپیمائی قادرنبوددر ارتفاع 45000  پاپرواز مستقیم 14 ساعته را انجام دهدمن این پروازرا با)هواپیمای جمبو جت (B747 SP به مقصد تهران انجام دادم. اولین هواپیما در ساعت 9 صبح تحویل شرکت دولتی PAN  AM امریکا و 2 ساعت بعد دومین هواپیما تحویل ایران ایر شد . حال با این هواپیما ایران ایر می توانست با یک پرواز نیویورک به توکیو، شبکه دور دنیای خود را تکمیل نماید.

امروز با ورود این هواپیمای ارباس A321 من خوشحال بودم و گریان. شاید اولین پرواز طولانی من در 45000 پا، ارتفاعی که وقتی گزارش میکردم کنترلرها در امریکا-اروپا و آسیا باور نمی کردند زیرا هیچ هواپیمای مسافربری تا آنروز در این ارتفاع پرواز نمیکرد. امروز یادآورآن روز طلایی من هم بود.هنگامی که من پنجشنبه 23 دیماه به منزل آمدم همسرم در تقویم نوشته بود تاریخ ورود اولین هواپیمای A321 بعد از 41 سال.امروزه در اخبارمربوط به فروش هواپیما،ازسودمندی های بوئینگ کمترگفته می شود و بنظر می آمدکه هواپیمای ارباس از بوئینگ پیشی گرفته است.ولی خبر فروش بوئینگ به ایران می تواندگرمی بازارآن  را تایید کند.گذشته ازآن خبر خرید 200 فروند هواپیماهای مسافربری توسط ایران مدتی است که درصدر اخبارهواپیمائی باعنوان.بزرگترین فروش دو کارخانه هواپیماسازی جهان منتشر میشود .هرچند رئیس جمهور آمریکا زمزمه کرده است که معاملات ایران و بوئینگ را بهم خواهد زد .کارخانجات ایرباس و بوئینگ میخواهند که هواپیماها را به ایران بفروشند. ایران هم مایل به خرید می باشد.موانعی که در این معامله وجود دارد نحوه پرداخت پول هواپیماها میباشد. بانک های غربی حاضر نیستند با ایران کار کنند، اگرچه وزراء خارجه امریکا و اروپا بارها از بانک هاخواسته اند که با بانکهای ایرانی همکاری کنند.گروه بوئینگ هم با ایران ایر بارها مذاکره نموده اند که اگر ایران ایر نتوانست پرداخت ها را بموقع انجام دهند چه باید کرد.ایران ایراغلب پول هایی که بابت فروش بلیط دریافت میکند به ریال است، در حالیکه بدهی خود را باید به دلار پرداخت نماید. از 17 میلیارد دلار خرید هواپیما از بوئینگ، ایران ایر 15-10 درصدرابابت پیش پرداخت وبقیه را دراقساط چند ساله با کار کردن هواپیماها پرداخت خواهدکرد وظاهرا مسئله ای پیش  نخواهد آمد.اگر چه هنوز احتمال این وجود دارد که رئیس جمهور ترامپ جلوی معامله بوئینگ را بگیرد.شاید این ها فقط تهدید باشد و در آینده تغییر کند .

حضور مدیرعامل ایرباس در ایران و گروه بوئینگ نشانه انجام دادن این معامله میباشد. بوئینگ تمام مقررات امریکا را رعایت کرده است، بهم زدن معامله خیلی بعید بنظر می آید. طبق قرارداد در سال 2017 اولین هواپیمای ساخت بوئینگ وارد ایران خواهد شد. ایرباس پیشنهاد کرده اگر ایران پول هواپیما را که می خرد نقدا پرداخت نماید، هفت فروند آن رادر اوایل سال 2017 تحویل خواهد.دراین میان یک داروالوکاله اسرائیلی گفته که سعی خواهد کرد با طرح دعوا علیه ایران  در دادگاه عالی امریکا جلوی خرید هواپیما را بگیرد، مگر آنکه ایران 2 میلیارد دلار خسارت پرداخت نماید. ایران ایر و سایر شرکت های هواپیمائی ایرانی به علت نداشتن هواپیمای مدرن نمی توانند از تهران به شهرهای امریکا و یا شرق آسیا پرواز مستقیم داشته باشند.لذا تمام مسافرین مسیرهای دور پروازناگزیر از هواپیمائی امارات، قطر و ترکیه استفاده می کنتد. هواپیمایی اتحادیه اروپا هرسال از تمام شرکت هایی که به اروپا رفت و آمد میکند بازدید بعمل می آورد. مدارک پرسنل پروازی، نحوه چک ها،گواهینامه خلبان آموزش.کتاب های هواپیما در یک چک لیست که دارای 250 Items میباشد بطور دقیق از روی چک لیست بررسی می شود.این بازدید هواپیماها از طرف سازمان هواپیمایی کشورها در تمام دنیا انجام میشود. بازرسان هواپیمایی ایران هم از هواپیماهای خارجی که وارد ایران میشوند بازدید بعمل آورده و اگر نقصی در مدارک باشد اجازه پرواز هواپیما را لغو میکند.من هم این اجازه را از طرف رئیس سازمان هواپیمایی وقت برای بازدید هواپیماهای داخلی و خارجی داشتم. اخیرا اروپا اجازه پرواز B747را به علت سن زیاد ووصدای بیش از حد مجاز به اروپا ممنوع اعلام کرده است .گفته میشود 5-4 میلیارد دلار بابت سود بلیط مسافران ایرانی توسط امارات، قطر، Fly Dubi و خطوط هوایی ترکیه از این بازار آشفته نصیب آنها میشود، اگر ایران ایر و بقیه شرکتهای هواپیمایی دارای هواپیماهای جدید باشند این 5-4 میلیارد دلار از ایران خارج نمیشود. کارخانجات بوئینگ بجای هواپیماهای 800-737 هواپیماهای 737-Max را می سازد. بوئینگ روزی دو فروند از این هواپیما ساخته و تحویل میدهد. این هواپیماها یکی از بهترین نوع هواپیماهای جت در برد پروازی متوسط می باشند . نحوه استفاده ایران ایر در مسیرهایی با برد متوسط از این هواپیماها هنوز روشن نمیباشد.20 فروند هواپیماهای ATRهم که قراراست خریداری شود، سالیان دراز ی است که توسط هواپیمایی آسمان از این نوع هواپیماهادر پرواز از شیراز به شهرهای اطراف استفاده می شودو بسیارهم موفق است. این هواپیماها دارای موتورهای جت و ملخ دارهستند. البته  برای پرواز هواپیماهای ملخ دار، مدت هاست که کمتر در شبکه پروازی شرکت های هواپیمائی جهان برنامه ریزی می شوند.باید امیدوار بود که ایران ایر در 8 سال آینده بتواند به نحو احسن از این هواپیماها استفاده نماید.

قیمت یک هواپیمای مسافربری امروزه 70 تا 400 میلیون دلار است البته این قیمت ها متغیرو بسته به نوع سفارشات است.فروش 200 فروند هواپیما از طرف ارباس و بوئینگ و ATR درمدت 8 سال به ایران ا تحویل داده میشود. در ایران 15 شرکت هواپیمایی وجود دارد. این شرکت ها بعضی 2 فروند هواپیما و بعضی هم هواپیما ندارند. مدتهاست که سعی می شود شرکت های کوچک با هم شریک شوند ولی این طرح موفق نبوده است برای 200 فروند هواپیما بسته به برنامه  پرواز 1600 نفر خلبان و کمک خلبان مورد احتیاج میباشد و در حدود 2000 پرسنل فنی. شاید ایران ایر بتواند800 نفر کمک خلبان را آموزش و استخدام کند . این هواپیماها برای ایران ایر در نظر گرفته شده و بقیه 14 شرکت دیگر چه برنامه ای باید اجرا کنند، تا بحال مسئولین برنامه ای را اعلام نکرده اند.چون این دویست فروند هواپیما لااقل از 6 نوع مختلف خواهد بود و باید بر مبنای نوع های مختلف 10-8 فروند SIMULATOR خریداری ونصب گردند .برای آموزش خلبان و کمک خلبان و افراد فنی و مهندس تعمیرات، از هم اکنون باید برنامه ریزی شود. ساخت چندین آشیانه و مکان آنها از اکنون باید شروع شود.آموزش پرسنل فنی و خریدSIMULATOR  باید فورا شروع شود . انبارهای قطعات یدکی، موتور و غیره باید تعیین شود. برنامه تعمیر موتور باید در ایران برنامه ریزی شده و اجرا گردد.امیدواریم مشکلات مالی و امور بانکی هم به موازات ورود هواپیماها حل شده باشد.آموزش تعدادی خلبان و پرسنل فنی جزو فروش هواپیما میباشد ولی به تعداد کاملا محدود حتی برنامه ریزی پرواز هواپیما هم توسط بوئینگ یا ارباس انجام میشود با همکاری قسمت بازرگانی ایران ایر .تعیین نوع هواپیما توسط بوئینگ و ارباس بدون مشورت کافی توام با عجله ممکن است در آینده مشکلاتی ایجادکند. چون هواپیمای دور پرواز را نمی توان در پروازهای کوتاه مدت چند ساعته برنامه ریزی نمود. در مورد نوع هواپیما، ظرفیت آنها و بخصوص رعایت Cycle Ratio یعنی مقدار ساعت پرواز در برابر یک بلند شدن و شستن، اگر نسبت ها رعایت نشود ممکن است درآینده نزدیک عمر هواپیما از لحاظ تمام شدن cyclrs تمام شود که درآن صورت هواپیما باید چک های سنگین و گران انجام دهد. اخیرا در بعضی از هواپیما های کوچک موضوع Cycle آنطور حیاتی نمی باشد.به نظر من باید یک بازنگری کلی و اساسی در نوع هواپیماها با مشورت با ارباس و بوئینگ انجام شود و آنچه که ایران ایر بخواهد تحویل بگیرد. باید مدیران ایران ایر تصمیم بگیرند . در شروع مذاکرات ایران ایر از خرید هواپیماهای 500 تا 850 نفره ، چهار موتوره A380 انصراف دادکه تصمیمی عالی بوده است.

بنظر می آید هواپیماهای ایر باس A350-800   با ظرفیت مسافری 300 نفر درپروازهای اروپا و خاور دور هواپیمای مناسبی باشد .ولی نوع A350  1000 با برد پروازی 15000 کیلومتر هواپیمای درجه یک جهان می باشد . چند سالی بود که ما بنام گروه مشاورین هوانوردی به افرادی که مایل بودند در ایجاد شرکت های هواپیمایی سرمایه گذاری نمایند مشاوره می دادیم . تمام این سرمایه گذاران پس از روزها گفت و شنود فرار را بر قرار ترجیح داده و حتی بدون خداحافظی دیگر در این جلسات شرکت نکردند ومعتقدبودندکه  با در نظر گرفتن مخارج و گرفتاری های زیاد این کاراگرسرمایه های سنگین خود را در بانک بگذارند سود آن بیشتر خواهند برد