صنعت حمل و نقل آنلاین: مناسب سازی محیط شهری برای داشتن زندگی آرام و بیدغدغه همراه با رضایتمندی تمام اقشار جامعه از امکانات شهری، به صورت یک استاندارد بین المللی، در تمام کشورهای دنیا سابقه طولانی دارد. متاسفانه شهرهای ما به ویژه کلانشهرها، شهرهایی ماشین محور بوده و نیازمند تغییر در تعاریف و نمودهای کیفیت زندگی هستند. در این راستا باید شهر را شهری انسان مدار قرار داد و به آن نگاهی انسان محور داشت تا بتوان حیات اجتماعی را به شهرها باز گرداند.
با توجه به سرعت پیر شدن جمعیت دنیا پیشبینی میشود که تا سال2050 جمعیت افراد مسن برای اولین بار بیشتر از کودکان و نوجوانان شود و سرعت پیر شدن در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشورهای پیشرفته خواهد بود. در این میان با نبود زیرساختهای مناسب و اولویت نداشتن تامین نیازهای اولیه افراد دارای معلولیت و سالمندان، مشکلات متعددی برای این افراد در جوامع در حال توسعه ایجاد شده که با افزایش تعداد سالمندان لزوم توجه به نیازهای ایشان بیش از پیش اهمیت مییابد. همچنین معلولیت به مثابه پدیدهای زیستی و اجتماعی، واقعیتی است که تمام جوامع صرفنظر از میزان توسعه یافتگی، با آن مواجه هستند و معلولان نیز به عنوان شهروندان جامعه، حقوقی دارند. طبق آمارها در دنیا 700 میلیون نفر یعنی10 درصد از کل جمعیت معلول هستند. بر اساس سرشماری سال 1390، در ایران حدود یک میلیون نفر معلول وجود دارد که قریب به 135 هزار نفر از آنها در استان تهران ساکن هستند.
در سالهای اخیر و با برنامهریزی و طراحی شبکه قطار شهری در کلان شهرها، میزان استقبال معلولان از سیستم حملونقل ریلی به عنوان بهترین گزینه حملونقل عمومی درون شهری برای معلولان با افزایش مواجه شده و آثار مستقیمی بر زندگی ایشان داشته است. همچنین مطابق با اظهارات مسوولان سازمان بهزیستی در حال حاضر تنها کمتر از۲۰ درصد ایستگاههای مترو برای معلولان مناسب سازی شده است. علیرغم گذشت سالها از وعده نصب آسانسور معلولان برای ایستگاههای مترو، در خطوط در حال بهرهبرداری شهر تهران، تنها تعداد معدودی از ایستگاهها مجهز به این نوع آسانسور است. این ایستگاهها نیز در انتهای خطوط قرار داشته و نقاط پرتردد و مرکزی شهر را پوشش نداده و این مناطق دور از دسترس معلولان هستند.
در این میان و به جهت ایجاد شرایط یکسان دسترسی و استفاده از امکانات شهری برای همه شهروندان، علیرغم هزینههای احداث تسهیلات برای معلولان و کمتوانان حرکتی، خطوط جدید مترو شهر تهران علیالخصوص خط 6 مترو، نسبت به این موضوع (آسانسور معلولان) اهتمام و کوشش لازم را صرف کرده و برای اولین بار در بهرهبرداری خطوط مترو، شاهد راهاندازی یک خط مترو با تامین دسترسی معلولان از طریق آسانسورهای مناسب در تمامی ایستگاهها خواهیم بود.
خط 6 مترو به عنوان یکی از طولانیترین خطوط تهران با دارابودن 33 ایستگاه منفرد و تبادلی با سایر خطوط مترو از منطقه سولقان در شمال غرب تهران آغاز و با عبور از مناطق، خیابانها و میادین پر ازدحام شهری نظیر شهران، شهر زیبا، مرزداران، کارگر شمالی، بلوار کشاورز، میدان ولیعصر، میدان هفت تیر، میدان امام حسین، میدان خراسان، میدان شهدا، کیانشهر و دولتآباد، با ورود به منطقه شهرری به ایستگاه حرم حضرت عبدالعظیم حسنی در جنوب تهران منتهی میشود. در کلیه ایستگاههای این خط از خطوط متروی شهر تهران علاوه بر آسانسورهای معلولان، سرویس بهداشتی معلولان، استفاده از میخکوبی ویژه برای نابینایان، هندریلهای دیواری برای افراد ناتوان و کمتوان حرکتی، نورپردازی مناسب و استانداردسازی سطوح ایستگاه و… ، در جهت تامین آسایش خاطر مسافران مترو، خصوصا معلولان و کمتوانان حرکتی تامین شده و در حال اجرا است.
یقینا ارایه این تسهیلات در خطوط مترو و تغییرات مثبت در رویکرد و نگرش کلان مجموعه مدیران و مجریان پروژه های شهری در رسیدن به شهری انسان محور و اهمیت و اهتمام ایشان بر کیفیت بخشی به زندگی شهروندان در فضاهای عمومی، موجب تقویت پیوندهای اجتماعی شده و اثرات فرهنگی ناشی از آن در کنار ایجاد آرامش و آسایش سفر، بستر تحول در جامعه را توسعه خواهد بخشید.
سیدرضا پیش نماززاده لاهیجی
مدیر طراحی مهندسین مشاور بهرو
