حمل و نقل کشور باید دریامحور شود!

صنعت حمل و نقل آنلاین:  حمل و نقل ترکیبی کشتیرانی به عنوان یکی از بزرگترین شرکت­های حمل و نقل چند منظوره با دارا بودن واگن­های لبه کوتاه، مسطح و مخزن­دار ملکی، در زمینه حمل مواد سوختی، روغنی، کانتینر و جنرال کارگو فعالیت دارد. این شرکت با سرمایه گذاری گروه ج.ا. ایران و راه آهن ج.ا. ایران به منظور متمرکز کردن ارائه خدمات حمل و نقل گروه کشتیرانی به صاحبان کالا و در راستای تکمیل زنجیره تامین و توسعه حمل و نقل چند وجهی به صورت سهامی خاص تاسیس شد و به عنوان یکی از بزرگترین شرکت­های حمل و نقل چند منظوره خدمات مورد نیاز مشتریان را با کیفیتی برتر سریع، ایمن، ارزان بصورت DOOR TO DOOR ارائه می­کند. برای آشنایی بیشتر با فعالیت ها و برنامه های این شرکت با کاپیتان قاسم زحمتکش، مدیرعامل شرکت به گفت و گو نشستیم:

اهمیت حمل و نقل دریایی را در اقتصاد کشور چگونه ارزیابی می کنید؟

حمل و نقل دریایی دراقتصادکشور اهمیت بسیاری دارد و رسانه­ها، مطبوعات و به­ویژه نشریه صنعت حمل و نقل به عنوان نشریه تخصصی در حوزه حمل و نقل باید نگاه ویژه­ای به این بخش داشته باشد. چون تا زمانی که حمل محموله­های دریایی به وسیله کشتی­ها به بنادر جنوبی و شمالی نرسد، صنعت حمل و نقل داخلی و ترانزیت بی­معنی است. گرچه حمل بارهای معمولی در داخل کشور انجام می­شود اما بارهایی که ارز وارد مملکت می­کنند از طریق صادرات و ترانزیت دریا انجام می­شود. بر این اساس صنعت حمل و نقل ما باید دریامحور باشد و در این زمینه بیشتر کار شود. از طرفی این موضوع باید در ابعاد بسیار گسترده اطلاع­رسانی شود تا بتوانیم وظیفه اصلی خود را که خدمات “door to door” یا “درب به درب” است، انجام دهیم. با توجه به توسعه و پیشرفتی که هم­اکنون در زمینه دیجیتالیزیشن داریم، و این­که همه چیز آنلاین شده و اطلاعات لازم را از طریق شبکه­های مجازی جست­وجو و کسب می­کنیم و با اطمینان خاطر سفارش را به مقصد می­رسانیم؛ باید به این سو حرکت کنیم تا صنعت حمل و نقل ما نسبت به جایگاه فعلی خود پیشرفت بیشتری داشته باشد و جواب­گوی نسل آینده برای انتقال تمدن چندین هزار ساله باشیم. از دیگرسو هنوز آن­طور که باید، بسترسازی لازم برای نهادینه کردن به موقع صنعت حمل و نقل انجام نشده است وگرنه این صنعت در کشور ما باید در جایگاهی بالاتر قرار می­گرفت.

کارآمدی مدیریت درحمل ونقل دریائی  را چگونه می بینید؟

ببینید؛ کشور ما از دریانوردان بسیار باسواد و باپشتکار بالایی برخوردار است. افرادی که با وجود وابستگی شدید به خانواده آن­قدر علاقه به پیشرفت خود و مملکت دارند که شش ماه، شش ماه از خانواده دور می­شوند تا حمل و نقل دریایی به دست خود ایرانی­ها انجام شود. در حالی که در اوایل انقلاب درصد زیادی از نیروهای خارجی در این صنعت کار می­کردند؛ اما بعد از انقلاب جوانان با وجود مسائل جنگ، جبهه و تحریم­ها در زمینه حمل و نقل دریایی با استعداد و پشتکار بالا کار کردند و هم اکنون کاپیتان­ها و فرماندهان بسیار قابلی هستند و کشتیرانی جمهوری اسلامی به عنوان سازمان متولی حمل و دریایی کشور با تمام سختی­ها و با وجود این­که جهان سلطه علیه ماست؛ بدون هیچ کمبودی کار می­کند و دوستان با دانش و توان خود در مقابل تمام این سختی­ها ایستادگی کردند و این صنعت را پیش بردند.

این در حالی است که کشتیرانی جمهوری اسلامی در نوک حمله دشمن قرار داشت و دشمنان می خواستند این بخش از حمل و نقل را فلج کنند. در حال حاضر هم  تحریم­های سخت­تر در پیش داریم و اگر به داد هم نرسیم دشمن در پی تجزیه اقدامات ماست.

علت عقب­ ماندگی صنعت ریلی از دیدگاه شما چیست؟

درباره صنعت ریلی صاحب­نظر نیستم؛ اما ما از راه­آهن جمهوری اسلامی ایران بیشتر از این توقع داریم؛ چرا که عزم و اراده جدی در این عرصه نمی­بینم. جاده­های ما که آن همه حوادث دارند، بخش هوایی هم که به خاطر گران بودن زیاد مورد استقبال مردم نیست، بر این اساس آسان­ترین، ارزان­ترین و ایمن­ترین بخش حمل و نقل، بخش ریلی است و باید علل­ کندی این سیستم را واکاوی کرد. به نظر من باید یک برنامه­ریزی و استراتژی صریح انجام شود و راه­آهن نیز بسترسازی و زیرسازی لازم را انجام دهد. شاید مشکلاتی وجود دارد که ما نمی­دانیم اما باید پاسخ­گو باشند. علت دیگر کمبود شبکه در معابر پرتردد است. جاهای پرتردد باید شبکه سراسری فعال بیشتری داشته باشد. با این حال فقط خط مشهد- تهران دو خطه شده؛ در حالی که تمام بارها از جنوب حمل می­شود و دوخطه شدن آن­ها برای تسریع در حمل ضروری است. نکته مهم دیگر این­که راه­آهن بیش از حد در مسائل حمل و نقل ریلی مداخله نکند؛ چون نگاه راه­آهن، نگاهی دولتی است. از دیگر معایب حمل ریلی گران بودن آن است، گرچه صنعت ریل ایمن، مطمئن و جایگزین مناسبی برای حمل جاده­ای و رها شدن از معایب حمل جاده­ای است؛ اما ارزان نیست چون زیرساخت ندارد. در حالی که همه اذعان داریم اگر حمل ریلی ارزان شود امکان ندارد کسی سراغ حمل جاده­ای برود.

ساختار شرکت شما از نظر مالکیت چگونه است؟ بخش خصوصی نیز در آن  نقش دارد؟

بله ما خصولتی هستیم؛ هم بخش دولتی و هم بخش خصوصی سهامدار شرکت ما هستند.

 قوانین و مقررات موجود را تا چه حد تسهیل­ کننده و یا مانع رشد حمل و نقل ترکیبی می­دانید؟

قوانین و مقررات کافی در کشور وجود دارد؛ اما مشکل این­جاست که این قوانین به مرحله اجرایی نمی رسد. بر این اساس قرار شده بخشی از مشکلات حوزه حمل و نقل را با کمیسیون عمران مجلس در میان بگذاریم و امیدواریم که در کمیسیون عمران مجلس به نتیجه­ای برسیم. با تجربیاتی که دوستان در این صنعت دارند پیشنهادات خوبی برای اجرایی شدن این قوانین ارائه می­دهند.

نهادها و سازمان­های دولتی تا چه حد پاسخ­گوی مسائل شرکت­هایی نظیر شرکت شما هستند؟

    خوشبختانه به علت این­که یک شرکت خصولتی هستیم، دوستان راه­آهن تعامل خوبی با ما دارند. چون نیمه دولتی هستیم، یک­سری از قوانین و مقررات را راحت­تر و بدون چون و چرا انجام می­دهیم. اما از طرف دیگر شاید شرکت خصوصی یک­سری اطلاعات جدا داشته باشد و از روی اختیارات خودش در جهت منافع بیشتر استفاده کند؛ ولی گاهی دولتی بودن ما مانع انجام برخی کارها می­شود که این موضوع را با دوستان راه­آهن مطرح کرده­ایم و آن­ها کمک بزرگی به تسریع پیشبرد اهداف شرکت ما در جهت توسعه صنعت حمل و نقل ریلی کرده­اند.

 آیا در شرکت شما زمینه سرمایه­گذاری داخلی و خارجی وجود دارد؟

شرکت ما زیرگروه بخش کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران است و بر اساس سیاست­های شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران حرکت می­کنیم. اگر سرمایه­گذاری هم باشد کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران انجام می دهد و به ما ابلاغ می­کند. بر این اساس اگر سرمایه­گذاری پیدا کنیم به کشتیرانی معرفی می­کنیم آن­ها پیگیری لازم را انجام می­دهند.

با توجه به شرایط جغرافیایی کشور فکر می­ کنید کدام یکی از بخش­های صنعت حمل و نقل می­تواند تأثیر بیشتری در توسعه کشور داشته باشد؟

بخش ریلی. اما باید زیرساخت­های لازم را فراهم و شبکه ریلی کشور را بیشتر راه بی اندازیم و دو خطه کنیم. در این میان فقط کندی ریل مشکل است و در صورت فراهم آمدن زیرساخت­ها هیچ مشکلی نداریم. لوکوموتیو به اندازه کافی داریم و در صورت کمبود می­توانیم وارد کنیم. برای مثال واگن­سازی اراک هم فعال است و از واردات آن بی­نیاز هستیم.

برای صادرات و واردات کدام یک از بخش­ها اهمیت بیشتری دارد؟

90 درصد صادرات و واردات از طریق دریاست و این اهمیت ویژه و فوق­ العاده ­ای دارد. ما به اندازه کافی برای کشور کشتی­های مسافری و باری داریم؛ اما توسعه ناوگان جمهوری اسلامی جزو الزامات کشور ماست. با این حال هم اکنون با تمام توان با پتانسیل دریایی و ناوگان کشتیرانی کار می­کنیم و اگر بارهایی از دیگر خطوط وارد می­شود به درخواست صاحبان بارهاست و بر اساس قرارداد حمل دریایی خریدار نمی تواند لاین انتخاب کند و فروشنده باید انتخاب کند.

نمایشگاه بین المللی ریلی امسال را چگونه دیدید؟

برای نخستین بار بود که از چنین نمایشگاهی بازدید داشتم؛ اما آن­طور که دوستان گفته­اند شرکت ما در نمایشگاه امسال با توانمندی­های بیشتری حضور پیدا کرده و سعی شده شرکت بیشتر و بهتر به بازدیدکنندگان معرفی شود. از طرفی در نظر داریم در سال­های بعدی و نمایشگاه­های بعدی با توان بیشتر و قدرتمندتر حضور پیدا کنیم.

حضور در نمایشگاه منجر به بستن قراردادی هم از طرف شرکت شما شد؟

حضور در نمایشگاه زمینه رایزنی­های لازم برای بستن قرارداد را در آینده نزدیک فراهم کرد.

شرکت شما رقبایی هم دارد؟

هر شرکتی برای بهبود و کارایی خود بدون شک باید رقیب داشته باشد؛ البته ما رقبا را دوستان خود می­دانیم که به رشد و پیشرفت همدیگر  کمک می­کنیم.

      بسیاری معتقد به سیستم یکپارچه مدیریت در بخش­های مختلف صنعت حمل و نقل هستند. دیدگاه شما در این مورد چیست؟

امیدواریم روزی برسد که حمل و نقل چند وجهی دریا، جاده و ریل آن­قدر  با هم هماهنگ و منسجم باشند که به صورت Team Work کارها را حول محور همدیگر با سیستم واحد جلو ببرند، به طوری که حمل و نقل از دریا خودبه­خود به بخش ریل برود و از بخش ریل به دریا و از دریا به جاده و هر سه هماهنگ با هم زیر پوشش یک مدیریت واحد در امور حمل و نقل فعالیت کنند. وزارت راه باید این هماهنگی را بین دریا، ریل و جاده ایجاد کند.

چقدر با این وضعیت مطلوبی که در حوزه حمل و نقل ترسیم کردید، فاصله داریم؟

اگر زیرساخت­ها فراهم شود خیلی سریع می­توان به این چشم­انداز رسید. باید به دیگرباوری برسیم، همدیگر را قبول داشته باشیم و به توانمندی­های هم ایمان داشته باشیم.

چشم ­انداز شرکت را در آینده چگونه ترسیم می­کنید؟

نگاه من نگاه تیم ورکی است و تلاش می­کنم که به صورت تیمی کارها را پیش ببریم. دوستان قبلاً زحماتی کشیده­اند؛ اما اکنون شرایط متفاوت است و قبل از هر چیزی باید خود را با شرایط موجود وفق بدهیم، از نیروها و پتانسیل شرکت کشتیرانی به عنوان پشتیبان این شرکت بهره ببریم و حمل مویرگی انجام دهیم. مقدمات این موارد فراهم شده و ما کار با شرکت زنجیره رفاه را در برنامه خود داریم که انشالله بعد از این­که کانتینرها را در دپوها و انبارها پارک کردیم به صورت زنجیره­ای فعالیت­ها را شروع می­کنیم. اگر مشکلاتی پیش نیاید به زودی این کانتینرها را از اقصی نقاط دوردست در معرض دید مشتری که مصرف کننده است، قرار می­دهیم. ما به عنوان مجری با تمام پتانسیل­های موجودمان از هیچ کوششی فروگذار نمی­کنیم.