تجلیل از پیشکسوتان هواپیمایی و چند خاطره

صنعت حمل و نقل آنلاین: اعضای تشکیلاتی را که اخیرا آقای دکتر شفتی به نام انجمن علمی حمل و نقل هوایی بنیان نهاده اند هر کدام بیش از سهم خود به  هواپیمایی کشور خدمت کرده  ومجموع سال های عمر کاری آنان در هواپیمایی از چند هزار سال می گذرد. مقرر است هر ساله از 3 نفر از پیشکسوتان صنعت حمل و نقل هوایی در این انجمن تجلیل به عمل آید امسال در مورد خلبان این قرعه به نام من اصابت کرد.

آقای دکتر شفتی رئیس هیات مدیره انجمن، سال های متمادی در بدترین شرایط مدیر عامل ایران ایر بوده    وعلم و عمل و تجربه کاری را با مدیریت به هم آمیخته و عملی کرده اند. آنچه که ایشان در مورد هواپیمایی در سخنرانی ها ایراد می فرماید حقایقی است که باید یاد گرفت و عمل کرد و یادداشت نمود .  هنگامی که برای اولین بار مدیر عامل ایران ایر شدند این شرکت در بدترین وضع خود بود. اگر کسی می خواست که بلیط هواپیمایی برای مسافرت  خریداری کند  می بایست یک دوست  و آشنا  در هواپیمایی داشته باشد لذا  این وضعیت به این صورت قابل دوام نبود و باید راه حل مناسبی اتخاذ می شد. در آن زمان آقای دکتر شفتی ،من و 3 نفر دیگر را برای جلسه ای به دفتر خود احضار کردند و ضمن توضیح وضع هواپیمایی از ما خواستند که هر چه زودتر به روسیه رفته و برای اجاره چند فروند هواپیما برای ایران ایرتور ، سریعا اقدام کنیم. ضمنا   بدون هواپیما به تهران مراجعه نکنیم.

خوشبختانه   هفته بعد با 3 فروند هواپیما به تهران آمدیم و پروازهای مسافرتی را شروع کردیم. 3 فروند هواپیمای دوم  یک ماه بعد در تهران بودند. به این ترتیب ایران ایر تور در چند ماه  به بزرگ ترین شرکت هواپیمایی با 20 فروند هواپیما ی TU 154 با ظرفیت هر فروند 164 مسافر به سریع ترین شرکت هواپیمایی تبدیل شد  و به این ترتیب در  مدت چند ماه 3280 صندلی به ناوگان هوایی ما اضافه شد.

هم چنین خرید بلیط هواپیما به روز  شد و پروازها نیز به دوبی، کنیا (تایروس )و اوگاندا را در افریقا شروع کردیم  سپس به فاصله کمی پروازها ی استکهلم ، کپنهاک و گونبزی را هم آغاز شد.

در این مدت شهر های ایران برای پروازهای مستقیم به جده و مدینه ساماندهی شده و پروازهای منظم به مسکو وخاورمیانه و داخلی  دردستور کار قرار گرفت. از همه مهم تر این که  سیستم پروازی روس ها را در   زمان اندکی  تبدیل به سیستم غربی کرده و همه پرسنل پروازی روس ها را با ایرانی ها جای گزین کردیم  به این ترتیب  دو نفر ناوبر و مترجم  هم  از پرسنل کادر پروازی حذف شدند.

در زمانی که آقای دکتر شفتی مدیر عامل ایران ایر بودند علاوه بر تحریم ، هواپیما ربائی، جنگ ، مشکلات تهیه قطعات یدکی با تعقیب هواپیماهای مسافربری توسط خلبانان عراقی   در کریدور  پروازی تهران – تبریز – آنکارا – استانبول مواجه بودیم، لذا  پرواز ها با اسکورت هواپیماهای شکاری ایران صورت می گرفت که  بعدا مسیر پروازی خطرناک مزبور را عوض کردیم. در آن مقطع به دلیل هواپیما ربائی  ، ایران ایر مجبور شد پروازها را با کمک نیروی های  امنیت  پرواز انجام دهد .

با شروع تحریم ها و مشکلاتی که ایجاد شد    آقای دکتر شفتی چند بار در سازمان ملل در سخن رانی ها ی خود به تشریح  مضرات تحریم و به خطر افتادن ایمنی پروازها پرداخت ولی متاسفانه وضع ادامه یافت و کار ما با مشکلاتی توام بود . یکی از فعالیت های ما  ،حمل مجروحین جنگی به نقاط مختلف اروپا بود که لااقل هفته ای یک بار صورت می گرفت و طی ان  که   هر بار  ناگزیر بودیم 100 تا 170   مجروح  شیمیایی و یا 20 تا30  بیمار را در یکی از فرودگاه های اروپا پیاده کنیم.

برنامه ریزی اعزام بیمار به شهر های اروپایی   یکی از بهترین و عالی ترین عملیاتی بود که در طول خدمت خود انجام داده بودم ، زیرا تمام پروازهای انتقال بیمار به اروپا را من انجام می دادم.

آقای دکتر شفتی نمونه ای از استادان با تجربه هواپیمایی کشور بودند که مدتی هم در مقام معاون وزیر و رئیس سازمان هواپیمایی کشور خدمت کردند .آقای دکتر شفتی شخص  سیاسی نبود، اما به مدت چهار سال سفیر ایران در اسپانیا بوده و هم اکنون ریاست هیات دوستی کشور ایران و اسپانیا را بر عهده دارند .

حضور آقای ترکان و دکتر شفتی در جلسه تجلیل   وسخنرانی های   این دو استاد که برای من خیلی مهم بود

از آقای دکتر شفتی سوال کردم با در نظر گرفتن قیمت گران هواپیما نظرتان  در مورد خرید  هواپیمای های دست دوم مثلا سال 2005 تا 2010 که با قیمت ارزان تر در بازار وجود دارند چیست ؟

آقای دکتر شفتی: پاسخ دادند  من هواپیمای دست دوم را قبول ندارم ” اگر یک هواپیمای مدل 2005 در یک مدت کوتاه 3 نشستن محکم و سخت    HARD LANDING و یکی دوبار هم شاید از روی جک به زمین افتاده باشد و در دفتر فنی هواپیما درباره این حوادث  نوشته نشده باشد به این هواپیما چه گفته می شود؟

وقتی این وقایع در دفتر فنی هواپیما منعکس نشده باشد در بازدید از هواپیما هم فکر نمی کنم ،چیزی دستگیر کسی شود .  زمانی  که یک هواپیمای مدرن امروزی حامل یک تیم فوتبال باشگاهی  برزیل در اثر تمام شدن سوخت   سقوط می کند  چگونه می توان به هواپیمای دست دوم اعتماد کرد؟شما به عملیات این شرکت هواپیمایی چه می گویید ؟شاید چنین حادثه ا ی  برای  اولین بار  در تاریخ هواپیمایی روی داده باشد .

هم چنین هواپیماهایی که در افریقا ومنطقه استوایی پرواز می کنند اگر برنامه منظم برای زنگ زدگی نداشته باشند  بسیار خطرناک هستند  ولی اگر شما هواپیمایی از آلمان یا ژاپن بخرید تمام چک ها و تعویض قطعات ان  به موقع انجام شده و خریدار می تواند از خرید این هواپیما راضی باشد . به جرات می توان گفت به هواپیماهائی که برای 5مدت  سال در مناطق استوایی یا در افریقا و امریکای جنوبی پرواز کرده باشند نمی توان  از روی  انچه  در دفترچه هواپیما نوشته شده  اعتماد  کرد .

در این جلسه همچنین مهندس ترکان نیز حضور داشت . این سومین بار بود که ایشان را ملاقات می کردم

همیشه ما سوال می کردیم این بار اقای ترکان چندین سوال کردند که جواب انها را من نمی دانستم .

ولی با توجه به تجربه ا ی  که مهندس ترکان در این سال ها کسب کرده اند ناگزیر سوال هایی را به این شرح  از ایشان پرسیدم  که اگر قرار باشد شما جزو تیم خرید هواپیما باشید چند نوع هواپیما را برای خرید توصیه می کنید ؟

1. هواپیماهای جت مدرن سوپر سونیک با سرعت 4 برابر سرعت صوت در ساعت (برابر 5000 کیلومتر ساعت ) در ارتفاع بالای 100 هزار پا و با ظرفیت 400 مسافر؟
2. به جای موتور جت در صورتی که ایمنی موشک موردتایید باشد از موشک استفاده  شود؟
3. طراحی و ساخت هواپیماهای جت معمولی با سرعت 9/0 صوت با ظرفیت زیاد و  بلیط ارزان تر ؟
4. آیا پیشنهاد می کنید برای پروازهای 5/1ساعت تا 2 ساعت فقط از ترن با سرعت 400 کیلومتراستفاده شود که برای خلوت شدن فرودگاه ها و کم شدن  از تاخیر های  ترافیک فرودگاهی نیز مفید هستند/
5. آیا فرودگا ه های کشور باید به دستگاه های کمک ناوبری جدید و بهتر مجهز شوند  ؟
6. در پروازهای طولانی چه نوع هواپیماهایی را پیشنهاد می کنید ؟ با چه سرعت،ظرفیت، برد پروازی و ارتفاع ؟
7. در ده سال آینده چه رشدی برای ترافیک هوایی  پیش بینی می کنید ؟
8. آیا هواپیما های جدید 1000 نفره با برد 15000 کیلومتر و سرعت 9/0 صوت با فرکانس بیشتر وقیمت های  ارزان تر ( فقط برای کلاس درجه 1 و اکونومی )  مفید هستند؟

9. نظر شما درباره  ایجاد شرکت های ارزان قیمت LOW COST   چیست ؟
10. ایا اطلاعاتی که از پرواز 20 سال هواپیماهایsst ما فوق صوت به دست آمده می تواند در هواپیماهایی با سرعت 5000 کیلومتر در ساعت  کارآمد  باشد ؟

شاید پاسخ این سوال ها مشکل باشد  خصوصا در موارد ایمنی ولی می توان انها را در گروه های چند نفری مورد بحث  و بررسی قرار داد .