جاده ابریشم؛ برترین برند گردشگری

صنعت حمل و تقل آنلاین: جاده ابریشم در گذشته های دور مسیری تجاری بود که شرق تا غرب کره زمین را به هم متصل می کرد و از طریق آن برخی کالاها مانند ابریشم و دارو توسط تجار و بازرگانان با مشقت فراوان از شرق به غرب و بالعکس جابه جا می شد.

هم اکنون نیز جنبه های تجاری این مسیر از اهمیت بسزایی برخوردار است. برخی کشورها مانند چین سرمایه گذاری قابل توجهی در این زمینه انجام داده اند و دانشمندان و محققان زیادی هم درتحقیقات خود در رابطه با این مسیر توسط دانشگاه های معتبر دنیا معرفی و برگزیده شده اند. اما در سه دهه گذشته با توسعه حمل و نقل و تسهیل سفر و به دنبال آن افزایش گردشگران بین المللی، توجه به گردشگری در این مسیر نیز مورد توجه سازمان های بین المللی مرتبط با سفر و گردشگران فرهنگی قرار گرفته است. به طوری که سازمان های زیرمجموعه سازمان ملل مانند یونسکو و سازمان جهانی جهانگردی با همکاری یکدیگر تحقیقات و پروژه های قابل توجهی در این زمینه انجام داده اند.

با شروع سال 2017 میلادی، ایران محل برگزاری چند رویداد بین المللی در حوزه سفر و گردشگری بود که اولین آن برگزاری کنوانسیون راهنمایان گردشگری در بهمن ماه بود و در آن بیش از 300 راهنمای تور از 40 کشور جهان شرکت داشتند. رویداد دیگر برپایی اولین کنفرانس سرمایه گذاری در بخش هتلداری و گردشگری بود که در آن شاهد حضور نمایندگان برندهای مختلف هتلداری و گردشگری در ایران بودیم. اما نکته قابل توجه در هر دو همایش، جایگاه ویژه مسیر گردشگری جاده ابریشم بود که در آن کارشناسان مختلفی به ارایه توضیح در ارتباط با این مسیر تاریخی پرداختند. حضور دو هفته ای رییس بخش جاده ابریشم سازمان جهانی جهانگردی نیز نشان از اهمیت ایران در این مسیر داشت. در این همایش نیز چهار نفر از سخنرانان داخلی و خارجی به این موضوع پرداختند و گزارش ها و آمارهای قابل توجهی در این زمینه ارایه دادند.

در بخش بهره برداری اقتصادی از این مسیر می توان به کشور چین اشاره کرد که 40 میلیارد دلار در مسیر تجاری راه ابریشم سرمایه گذاری کرده است و به کلیه شرکت های فعال در این زمینه وام و اعتبارات مالی اختصاص می دهد. ایران نیز یکی ازکشورهای مطرح در این مسیر تاریخی است. نگاه ویژه به جنبه های اقتصادی این مسیر و سرمایه گذاری مناسب در این زمینه می تواند رشد اقتصادی  بسزایی برای کشور به همراه داشته باشد.

این در حالی است که ظرفیت های ایران در جاده ابریشم نادیده گرفته شده و یا دست کم سرمایه گذاری خاصی در آن صورت نگرفته است. بسیاری از شهرهای ایران دارای کاروانسراهایی هستند با شمار اندک بازدیدکننده که توجه ویژه به آنها و بازسازی با هدف اسکان گردشگران می تواند نقش موثری در معرفی این اماکن تاریخی کشور داشته باشد و از این طریق گردشگران علاقمند بسیاری را به خود جلب کند.

در سمینار دو روزه سرمایه گذاری هتلداری و گردشگری که 19 و 20 بهمن ماه در هتل اوین برگزار شد اکبر غمخوار، آلا پرسولاوا نماینده سازمان جهانی جهانگردی، علی برهانی ازشرکت این کیوبه ایمیا، و دکتر فلورانس اید-اکادن نماینده عربیا مانیتور سخنانی در ارتباط با چشم انداز سرمایه گذاری به خصوص در حوزه تجاری جاده ابریشم ارایه دادند. در حاشیه این سمینار فرصتی دست داد تا در گفتگویی اختصاصی با نماینده سازمان جهانی جهانگردی توسعه گردشگری در مسیر جاده ابریشم را بررسی کنیم.

خانم آلا پرسولاوا مدیر پروژه مسیر جاده ابریشم درسازمان جهانی جهانگردی است. او نزدیک به 20 سال در حوزه های مختلف این سازمان بین المللی فعالیت داشته و به بیش از 80 کشور جهان سفر کرده است. از او در ارتباط با برنامه های سازمان جهانی جهانگردی برای توسعه مسیر جاده ابریشم سوال کردیم:

برنامه جاده ابریشم سازمان جهانی جهانگردی یک ابتکار مشترک برای افزایش گردشگری پایدار در مسیر تاریخی جاده ابریشم است. یکی از اهداف این طرح به حداکثر رساندن منافع توسعه گردشگری برای مناطق بومی و محلی است که در این مسیر واقع شده اند. یکی دیگر از هدف های ما در این زمینه تشویق کشورهای واقع شده در این مسیر به سرمایه گذاری و حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی است. همچنین در این برنامه در نظر داریم ارتباطات و همکاری های بین کشورهای عضو این مسیر را گسترش دهیم با هدف آن که بتوانیم سفری به یادماندنی برای گردشگران به ارمغان بیاوریم.

برنامه جاده ابریشم از چه زمانی در دستور کار سازمان جهانی جهانگردی قرار گرفت؟

سازمان جهانی جهانگردی در حدود 20 سال پیش با همکاری یونسکو فعالیت خود را در ارتباط با توسعه و ارتقاء مسیر جاده ابریشم آغازکرد. سپس در سال 2010 و 2011 میلادی این سازمان با توجه به درخواست اعضا، برنامه کنونی جاده ابریشم را راه اندازی کرد و از آن به بعد بر سه موضوع کلیدی تمرکز کرده است که عبارتند از:

1)-افزایش بازاریابی

2)-ظرفیت سازی و مدیریت مسیرهای سفر

3)-تسهیل سفر در مسیر جاده ابریشم

بنابراین تمام طرح های مشترک بین کشورهای عضوی که در مسیر قرار دارند بر روی این سه موضوع متمرکز هستند. زیرا این سه محور کلیدی مواردی هستند برای توسعه مسیر جاده ابریشم در مناطق و کشورهای شناسایی شده.

چه کشورهایی عضو برنامه جاده ابریشم سازمان جهانی جهانگردی هستند؟

تاکنون 33 کشور عضو سازمان جهانی جهانگردی در برنامه جاده ابریشم حضور دارندکه عبارتند از: آلبانی، ارمنستان، آذربایجان، بنگلادش، بلغارستان، چین، کرواسی، کره جنوبی، کره شمالی، مصر، گرجستان، یونان، اندونزی، ایران، رژیم اشغالگر قدس، ایتالیا، ژاپن، قزاقستان، قرقیزستان، مغولستان، پاکستان، رومانی، روسیه، سن مارینو، عربستان سعودی، اسپانیا، سوریه، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، اکراین و ازبکستان،

در وب سایت یونسکو 44 کشور فعال در حوزه جاده ابریشم شناسایی شده اند، این تفاوت ها به چه دلیل است؟

یونسکو دارای یک نقشه یا سیستم عامل اینترنتی است که مسوولیت متفاوتی دارد. در مورد کشورهای عضو تحقیق کرده و پژوهش های بسیار ارزشمندی انجام می دهد. آن ها دارای اطلاعات و دانش بالایی در ارتباط با سایت های تاریخی گردشگری در کشورهای مسیر جاده ابریشم هستند که از آن ها به عنوان اطلاعات پایه برای توسعه توریسم استفاده می شود و این 44 کشور در این شبکه اینترنتی حضور دارند.

یونسکو مانند سازمان جهانی جهانگردی برنامه ویژه ای در این زمینه ندارد. ما حدود 2 سال است که دارای برنامه عملیاتی هستیم و یونسکو از اعضای هیات مدیره ما در حوزه برنامه های عملیاتی است. در مجموع همکاری خوبی با یکدیگر در توسعه مسیر گردشگری جاده ابریشم داریم.

تا جایی که اطلاع دارم شما ملاقاتی با نمایندگان محلی یونسکو و سازمان ملل در ایران داشتید، نتایج این ملاقات ها به چه صورت بوده است؟

بله جلسه عالی و موفقی با نمایندگان یونسکو و سازمان ملل در ایران داشتیم و به این نتیجه رسیدیم که با همکاری یکدیگر یک دوره آموزشی در ارتباط با بناهای تاریخی در مسیر جاده ابریشم در ایران برگزار کنیم. همچنین سازمان جهانی جهانگردی جلسه خوبی با رییس جمهور، معاون رییس جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری طی هفدهمین کنوانسیون بین المللی راهنمایان تور داشت.

در مجموع اجازه دهید به شما بگویم که برگزاری کنوانسیون راهنمایان تور در ایران با حضور بیش از 300 راهنمای تور از حدود 40 کشور دنیا که سفرای دوستی و صلح هستند و نیز برگزاری همایش سرمایه گذاری در بخش هتل ها و همچنین نمایشگاه بین المللی گردشگری، نشان دهنده آن است که ایران آماده است نقش جدیدی در صنعت گردشگری در منطقه ایفاء کند.

شما سال گذشته با هدف شرکت در همایش جاده ابریشم که در ارومیه برگزار شد سفری به ایران داشتید، آیا از نتایج آن سفرهم راضی بودید؟

ایران یکی از کشورهای فعال در مسیر جاده ابریشم است، همچنین در حوزه نیروی کار بسیار فعال است. برنامه جاده ابریشم که سال گذشته به میزبانی استان آذربایجان غربی در ارومیه برگزار شد یکی از برنامه هایی بود که باعث شد ما از امکانات مسیر جاده ابریشم در آن منطقه از نزدیک آشنا شویم. البته این نکته را هم باید اضافه کنم که آن برنامه با همکاری بخش خصوصی که با سازمان جهانی جهانگردی در ارتباط است برگزار شد.

در سخنرانی خود اشاره کردید که جاده ابریشم یک برند بسیار مطرح در جهان است، لطفا در این زمینه توضیح دهید.

بله. جاده ابریشم قوی ترین برند گردشگری جهان است، بنابر گزارش مجله فوربس که گزارش های آن در ارتباط با معرفی بهترین نمونه ها در جهان مشهور است، جاده ابریشم را به عنوان قوی ترین برند گردشگری در جهان و شاید حتی بزرگتر از دیسنی یا کوکاکولا معرفی کرده است.

مجله فوربس در دلایل این نتیجه گیری خود آورده است: “زمانی که در کشورهای مختلف از یک سیاستمدار چینی گرفته تا راننده تاکسی در مصر در مورد این مسیر سوال می شود، همگی با اسم جاده ابریشم آشنا هستند.”

مجله فوربس در ادامه توضیحاتی تکمیلی در این زمینه ارایه کرده و آورده است: “مسیر جاده ابریشم اهمیت بسزایی برای چین دارد و این کشور سرمایه گذاری قابل توجهی در این مسیر تجاری  انجام داده است. به طور مثال رییس جمهور چین بیش از 40 میلیارد دلار در پروژه های مرتبط با مسیر جاده ابریشم سرمایه گذاری و شرکت های چینی را برای حرکت در این مسیر تشویق می کند و با همسایگان و کشورهای حاضر در این مسیر ارتباطات اقتصادی خود را گسترش می دهد.”

گزارشگر مجله فوربس در ادامه گزارش خود اشاره ای دارد به این موضوع که “فقط در نظر داشته باشید که میزان چرخه اقتصادی پنج استان بزرگ چین با 10 کشور بزرگ اقتصادی مطرح در مسیر جاده ابریشم برابر است، یا این نکته که در مجموع تولید ناخالص داخلی کشورهای بنگلادش، کامبوج، لائوس، مغولستان، میانمار، پاکستان و تاجیکستان کمتر از استان گواندونگ در جنوب چین است.”

برنامه های آینده شما برای پروژه جاده ابریشم در سازمان جهانی جهانگردی چیست؟

سازمان جهانی جهانگردی طی دو ماه آینده برنامه های متفاوتی را در ارتباط با پروژه جاده ابریشم در دست اقدام دارد که به شرح ذیل است:

1)-برگزاری هفتمین نشست وزرای جهانگردی کشورهای عضو جاده ابریشم اسفند 1395 برلین

2)-ششمین کنفرانس برگزارکنندگان تورهای گردشگری در مسیر جاده ابریشم اسفند 1395 برلین

3)-سمینار جاده ابریشم کشورهای روسی زبان اسفند 1395 نمایشگاه گردشگری برلین-آلمان

4)-هفتمین نشست نیروی کار جاده ابریشم فروردین 1396 مادرید-اسپانیا

 

آیا اطلاع دارید چه تعداد گردشگر به کشورهای عضو جاده ابریشم سفر می کنند؟

با نگاهی به آمارهای بین المللی اعلام شده از سوی سازمان جهانی جهانگردی می توان گفت که بیش از 350 میلیون نفر تا پایان سال 2015 میلادی به 33 کشور عضو مسیر گردشگری جاده ابریشم سفر کرده اند. در واقع بیش از 30 درصد سفرهای بین المللی در جهان بین کشورهای عضو واقع در این مسیر انجام شده است. اما البته این به این معنا نیست که تمام مسافرانی که به این کشورها سفر می کنند فقط از مناطق تاریخی و فرهنگی موجود در مسیر گردشگری جاده ابریشم بازدید می کنند.

آیا آمار خاص دیگری در ارتباط با مسیر جاده ابریشم دارید که ارایه دهید؟

بله آماری داریم که توسط سایت مشاوره سفر* در سال 2015 میلادی انجام شده است که یکی از مهم ترین سایت های بین المللی موجود در جهان است. درتحقیقی که توسط این سایت انجام شده، به آمار متعددی در ارتباط با سفر و گردشگری در مسیر جاده ابریشم اشاره شده است.

در این گزارش آمده است: پنج دلیل عمده که اغلب گردشگران جاده ابریشم علاقمند به تجربه آن هستند:

1) آثار باستانی-72 درصد گردشگران علاقمند به بازدید از شهرهای باستانی واقع شده در این مسیر هستند

2) خرید محلی-70 درصد گردشگران علاقمند هستند که از بازارهای محلی خرید کنند

3)آیین و رسوم محلی-52 درصد گردشگران علاقمند به حضور درجشنواره ها و رویدادهای محلی هستند

4)موزه و هنر-50 درصد گردشگران علاقمند به بازدید از گالری ها و موزه ها هستند

5)آثار ثبت شده-65 درصد گردشگران علاقمند به بازدید ازآثار ثبت شده توسط یونسکو هستند

همان طور که مطلع هستید موضوع روادید برای گردشگران مهم است. در تحقیق و بررسی های انجام شده توسط این سایت در ارتباط با صدور روادید آمده است:

71 درصد گردشگران گفته اند که مساله دریافت روادید تاثیر زیادی درانتخاب مسیر توسط آن ها نداشته است.

41 درصد مسافران اعلام کرده اند که برای سفر به کشورهایی مانند: قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان علاقمند به دریافت یک روادید مشترک بوده اند اما موفق به دریافت آن نشدند.

55 درصد گردشگران گفته اند، اگرچه قیمت روادید قابل ملاحظه است اما به آن میزان نیست که باعث شود به سفرنروند.

در واقع 34 درصد گردشگران اظهار کرده اند که هزینه روادید گردشگری تاثیر چندانی در انتخاب مسیر توسط آن ها نداشته است.

در ادامه این گزارش آمده است: در این میان 55 درصد از گردشگران اطلاعات کم و تنها 7 درصد از آنها اطلاعات کامل درباره مسیر جاده ابریشم داشته اند.

10 کشوری که گردشگران به عنوان مسیر جاده ابریشم شناسایی و معرفی کرده اند عبارتند از مغولستان، قزاقستان، ترکیه، آذربایجان، ازبکستان، ترکمنستان، چین، تاجیکستان، قرقیزستان و ایران.

10 کشوری که مسافران در مسیر جاده ابریشم برنامه ریزی کرده اند که طی پنج سال آینده به آن سفر کنند عبارتند از روسیه، ایتالیا، اسپانیا، یونان، ترکیه، کرواسی، ژاپن، چین، اسرائیل (رژیم اشغالگر قدس) و اندونزی

10 کشور مرتبط با مسیر جاده ابریشم که گردشگران تا کنون به آن سفر کرده اند عبارتند از  ایتالیا، اسپانیا، یونان، ترکیه، مصر، روسیه، سن مارینو، کرواسی، چین و اسرائیل (رژیم اشغالگر قدس).

 

 

Trip advisor

کارشناس گردشگری