هوشمندسازی در حمل‌ونقل شهری 

صنعت حمل و نقل آنلاین: نشست هم‌اندیشی نقش جابه‌جایی هوشمند در حمل‌ونقل شهری با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و سازمان مدیریت صنعتی و با حضور صاحب‌نظران و کارشناسان این حوزه برگزار شد.

قابلیت‌های ایران برای توسعه حمل‌ونقل هوشمند

در این مراسم که 27 آبان‌ماه سال‌جاری در سالن همایش‌های مدیریت صنعتی کشور برگزار شد، ابتدا معاون گروه خودرویی ستاد توسعه فناوری‌های حوزه فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته به سخنرانی پرداخت و با تاکید بر این‌که تا سال ۲۰۲۵، ۱۰۰ درصد خودروهای تولید‌شده قابلیت اتصال به اینترنت را خواهند داشت و حجم سرمایه‌گذاری برای پارکینگ‌های هوشمند ۴۳میلیارد دلار بالغ می‌شود. گفت: با توجه به نفوذ گسترده گوشی‌های هوشمند و اینترنت، حجم انبوه وسایل حمل‌ونقل و قابلیت‌های زیرساختی مانند اینترنت اشیا، کشور قادر است تا در زمینه حمل‌ونقل هوشمند برنامه‌ریزی کند.

مهندس مهدی اوجانی با استناد بر آمارهای به دست‌آمده از گزارش سالانه  Arthur D.little گفت: تا سال ۲۰۴۰ به ازای هر ۱۰ نفر، ۷ نفر در شهرها زندگی می‌کنند، ضمن آن‌که سالانه ۶۰ میلیون نفر به جمعیت شهرهای دنیا اضافه خواهد شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از این گزارش، ایران در میان ۱۰ کشور اول دنیا از نظر تعداد جمعیت شهری قرار گرفته است، به‌گونه‌ای که تا سال ۲۰۲۵، ۷۴ درصد جمعیت کشور در شهرها زندگی خواهند کرد.

وی با اشاره به اجرای پروژه هوشمندسازی در کشور گفت: این طرح در سه سطح تجهیزات پایه و شبکه‌ای، نرم‌افزارهای کاربردی هوشمند و پذیرش جامعه تعریف می‌شود. ایران به سطح پذیرش جامعه نسبت به فناوری‌های جدید کمتر توجه کرده و این در حالی است که بدون توجه به این موضوع، طرح‌های ما ابتر خواهند ماند.

مهندس اوجانی در ادامه افزود: در حال حاضر ما با حجم انبوه وسایل جابه‌جایی مانند خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها، رشد و نفوذ گسترده تلفن‌های همراه هوشمند و اینترنت همراه، قابلیت زیرساختی مانند اینترنت اشیا و توسعه نرم‌افزارهای کاربردی و کسب‌و‌کارهای نوآورانه مواجه هستیم و این پنج فاکتور از موارد پراهمیت برای رجوع به راهکاری نوآورانه در حمل‌ونقل شهری به شمار می‌روند.

وی تاکسی‌های اینترنتی، پارکینگ‌های هوشمند و دوچرخه‌های اشتراکی را از جمله راهکارهای اجرایی برای حمل‌ونقل شهری هوشمند نام برد و گفت: بر اساس آمارهای Arthur D.little ایران از نظر استانداردهای شهر هوشمند در جایگاه‌ خوشایندی قرار ندارد و تاکنون هیچ‌کدام از شهرهای ایران به دلیل عدم ارایه اطلاعات در آمارهای جهانی وارد نشده است. ما برای وارد شدن به حمل‌ونقل هوشمند با دو پارادایم خودرو‌محور و حمل‌ونقل‌‌محور مواجه هستیم که با توجه به زیرساخت‌های موجود در کشور قادریم به سمت حمل‌ونقل هوشمند حرکت کنیم.

مقابله با چالش‌های کلانشهر تهران با برنامه‌های هوشمندسازی شهر

در ادامه این نشست،‌ سرپرست اداره سیاست‌گذاری و پایش مرکز تهران هوشمند، سخنرانی خود را با محوریت مقابله با چالش‌های کلانشهر تهران با برنامه‌های هوشمندسازی شهری ایراد کرد. وی در این‌باره گفت: آلودگی هوا و آب، ترافیک، کمبود فضای پارک، ۲۰ میلیون سفر روزانه و مصرف بیش از ۱۲ میلیون لیتر بنزین در روز از چالش‌های شهر تهران به شمار می‌رود.

دکتر فرهاد توکل‌همدانی با اشاره به راه‌اندازی شورای راهبردی تهران هوشمند در شهرداری تهران، گفت: ما در دورانی زندگی می‌کنیم که تحولات فناورانه نوع زندگی ما را تغییر داده است. این تحولات فناورانه بیش از همه در حوزه‌های هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء و نسل پنجم ارتباطات صورت گرفته است. بر اساس تصورات عمومی شهری که بتواند از این فناوری‌ها استفاده کند، شهری هوشمند است.

وی تردد روزانه دو میلیون خودرو و بیش از یک میلیون موتورسیکلت را از دیگر چالش‌های شهر تهران نام برد و یادآور شد: در چشم‌انداز تهران هوشمند، ایجاد شهری سالم و رفت‌وآمدی روان در نظر گرفته شده و در این راستا بر هوشمندسازی حمل‌ونقل درون‌شهری، حمل‌ونقل پاک و اشتراکی تاکید شده است. ایجاد پارکینگ‌های هوشمند نیز از دیگر نیازهای اساسی کلانشهرهای ماست. به همین منظور با همکاری بخش خصوصی در منطقه ۲ تهران پارکینگ‌های هوشمند راه‌اندازی شده و قرار است ۳۷ مرکز پارک هوشمند در مرکز شهر تهران راه‌اندازی کنیم.

پایین بودن فناوری و فاصله داشتن با استانداردها؛ ۲ چالش مهم صنعت خودروسازی

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی هم در این نشست به ایراد سخنرانی پرداخت و با تاکید بر این‌که برای ورود به مقوله تحولات دیجیتال باید به مقوله‌های خبرگی، زیرساخت‌ها و پذیرش فناوری توجه کرد، گفت: اگر با تحولات علمی جهانی آشنا نشویم، باید با تهدیدات فناورانه مقابله کنیم.

دکتر ابوالفضل کیانی با اشاره به تحولات صنعت خودرو در سالیان اخیر افزود: در حال حاضر تحولات این صنعت به‌گونه‌ای شده است که تامین‌کنندگان قطعات خودرو خاص یک کشور نیستند، بلکه تامین‌کنندگان مختلف با ملیت‌های گوناگون در این عرصه وارد شده‌اند.

وی اضافه کرد: بر اساس پیش‌بینی‌های جهانی تا سال ۲۰۲۰، ۵۸ درصد کشورهای در حال توسعه و ۴۲درصد کشورهای توسعه‌یافته نسبت به تولید خودروهای سواری اقدام خواهند کرد و این اعداد نشان می‌دهد که کشورهای در حال توسعه با نرخ رشد بازار مواجه شده‌اند. حرکت جهانی در حال حاضر در صنعت خودروسازی به سمت بازارهای نوظهور از جمله برزیل، روسیه، هند، چین و افریقای جنوبی است و تا سال ۲۰۲۵ سرویس‌های هوشمند به نحو گسترده‌ای در این صنعت نفوذ خواهند کرد. شرکت‌های خودروسازی در حال چند ملیتی شدن هستند و 91 درصد توليد جهانی توسط 20 خودروساز اول جهان صورت می‌گیرد که در این میان 4 تا 6 خودروساز جديد عمدتاً چينی و هندی ظهور کرده‌اند.

دکتر کیانی با اشاره به تحولات صنعت خودروسازی در ایران، خاطرنشان کرد: ایران در حوزه قطعه‌سازی به فناوری‌های نوین نیازمند است، ضمن آن‌که فناوری‌های به‌کار گرفته شده در صنعت خودروسازی پایین بوده و توان صادراتی و بخش‌های تحقیق و توسعه این صنعت نیاز به تقویت دارد.

وی در ادامه افزود: صنعت خودروسازی کشور از استانداردهای جهانی فاصله دارد و ناوگان حمل‌ونقل کشور دچار فرسودگی است. از این رو ما برای ماندن و پایداری بقا در این حوزه باید تلاش کنیم تا با شناسایی ظرفیت‌های داخل، فناوری‌های این صنعت را به استانداردهای نوین نزدیک کنیم.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی با تاکید بر این‌که فناوری‌ها در انقلاب چهارم صنعتی قرار دارند، تصریح کرد: فناوری‌های مورد استفاده در انقلاب چهارم صنعتی شامل اینترنت اشیاء، داده‌های عظیم، هوش مصنوعی، چاپ سه‌بعدی، بلاکچین، رانش ابری، رباتیک و مکاترونیک، فناوری‌های پوشیدنی و قابل کاشت است. لذا برای آن‌که بتوانیم وارد انقلاب چهارم صنعتی شویم، باید روی سه مقوله فناوری و زیرساخت، خبرگی و هوش و استعداد و پذیرش متمرکز شویم.

تدوین نقشه راه اولیه ستاد حمل‌و‌نقل تا ۵ ماه آینده

سخنران پایانی این نشست دبیر ستاد توسعه فناوری‌های حوزه فضایی و حمل‌و‌نقل پیشرفته بود. دکتر منوچهر منطقی با بیان این‌که از تلفیق نقشه راه‌های دستگاه‌های مرتبط با حوزه حمل‌ونقل اقدام به تدوین نقشه راه این ستاد خواهد شد، از ایجاد کارگروهی در این زمینه خبر داد و گفت: با اقدامات این کارگروه نقشه راه اولیه این ستاد تا ۵ ماه آینده تدوین می‌شود. بررسی‌های ما نشان می‌دهد که بخش‌های مختلف کشور در زمینه حمل‌ونقل نقشه راه‌هایی تدوین کرده‌اند.

وی در ادامه سخنانش گفت: ما به این جمع‌بندی رسیده‌ایم که با تلفیق این نقشه‌های راه، یک نقشه راه برای ستاد حمل‌ونقل معاونت علمی تدوین کنیم. بررسی نقشه راه‌های دستگاه‌های مختلف کشور در این حوزه نشان داد که ۶۰ درصد از این نقشه‌ها با یک‌دیگر اشتراک دارند.

دکتر منطقی خاطرنشان شد: به موازات تدوین این نقشه راه، پروژه‌هایی را در حوزه‌های مرتبط در دستور کار این ستاد قرار داده‌ایم که از آن جمله می‌توان به تفاهم‌نامه مشترک میان ایرانسل، مجموعه ستاد حمل‌ونقل معاونت علمی و یکی از شرکت‌های خصوصی در زمینه توسعه سیستم مدیریت ناوگان اشاره کرد.

وی همچنین با تاکید بر ضرورت اخذ استانداردها برای اجرای پروژه‌های این حوزه گفت: در این راستا تفاهم‌نامه مشترکی با راهداری به امضا رسانده‌ایم ولی برای اخذ استانداردها نشست سه‌جانبه میان راهداری، سازمان استاندارد و معاونت علمی برگزار خواهیم کرد تا بتوانیم استانداردهای مورد نیاز را در پروژه‌های جاری این ستاد اخذ کنیم.

دبیر ستاد حمل‌ونقل معاونت علمی با تاکید بر لزوم ایجاد تعامل بین حمل‌ونقل هوشمند و شهر هوشمند، اظهار کرد: بر این اساس نیاز است مرکز تعاملی با حضور همه دستگاه‌های مرتبط ایجاد شود تا یکپارچه‌سازی در این زمینه رخ دهد.

دکتر منطقی با اشاره به این‌که برگزاری رویداد فناورانه در حوزه حمل‌و‌نقل از دیگر برنامه‌های این ستاد است گفت: به منظور اجرایی کردن پروژه‌های این ستاد از توانمندی‌های داخل استفاده خواهیم کرد ضمن آن‌که در راستای تقویت طرح‌های نوآورانه، صندوق نوآوری و شکوفایی را به‌عنوان جایی‌که از شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این زمینه حمایت می‌کند، ایجاد کرده‌ایم.