گفت و گوی اختصاصی با مهندس فرهاد پرورش مدیر عامل ایران ایر خرید هواپیمای دست دوم مقرون به صرفه نیست

• در صورت تحقق خرید هواپیماهای یاد شده، مجموعه صنعت هوانوردی تجاری ایران تا چه حد می تواند سهم خود را از این بازار در سطح بین المللی بازپس گیرد؟

متاسفانه در بیش از سه دهه اخیر وعدم امکان دسترسی صنعت هوانوردی کشور به هواپیماهای روز این  صنعت  به طور عام و “هما” به طور خاص   به لحاظ تحریم های اعمال شده ، زمینه برای ظهور و بروز رقابتی نابرابر بین شرکت های هواپیمایی خارجی با شرکت های هواپیمایی داخلی فراهم شد که نتیجه آن کاهش قابل توجه سهم بازار این شرکت ها در فعالیت های بین المللی بود. در حال حاضر شرکت های هواپیمایی داخلی در مسیرهای بین المللی از سهم 60 درصدی برخوردار بوده و ما بقی سهم این بازار (40 درصد) در اختیار شرکت های هواپیمایی خارجی است. همان طور که اشاره شد یکی از دلایل عمده این مقدار سهم، عرضه صندلی کم تر در بسیاری از مسیرها به جهت کمبود ناوگان مناسب از سوی شرکت های ایرانی بوده است. با توجه به این که ورود هواپیماهای جدید به تدریج و طی 11 سال صورت خواهد گرفت و در سال های آغازین هواپیماهای جدید غالباً جایگزین ناوگان قدیمی و هزینه بر فعلی   خواهند شد، لذا در فاز نخست، افزایش سهم  بازار به کندی صورت خواهد  گرفت. اما در فازهای بعدی  ، با افزایش تعداد هواپیماها   هم چنین افزایش فرکانس پروازها به مقاصد فعلی و علاوه بر آن برقراری پرواز به مقاصد جدید ،می توان سهم شرکت های داخلی را پر رنگ تر از وضعیت تصور  کرد.

پیش بینی می شود با به کارگیری تکنیک های نوین بازاریابی و استفاده از استراتژی شبکه هاب و اسپوک (Hub & Spoke) و با تکیه بر مزیت های رقابتی این صنعت در داخل کشور ،سهم شرکت های داخلی به میزان قابل توجه ای افزایش یابد.

البته در این راه مولفه های زیادی وجود دارد که برخی از آنها در اختیار شرکت  های هواپیمایی نبوده و می بایست توسط دولت و نهادهای ذیربط مهیا گردد. از جمله مولفه های مهم این روند توسعه می توان به تأمین زیرساخت های لازم در عرصه فرودگاهی و ناوبری اشاره  کرد که به عنوان شریان حیاتی صنعت حمل و نقل هوایی در دنیا مطرح هستند . زیرا رقبای ما در  کشورهای  حوزه خلیج فارس  هم چنین ترکیه مطمئنا با توان مضاعفی به فعالیت خود ادامه خواهند داد و این امر وظیفه ما را در لزوم فراهم  ساختن زیر ساخت های لازم برای توسعه حمل و نقل هوایی در کشور و برنامه ریزی صحیح و پر شتاب برای دستیابی به توسعه پایدار در صنعت  هوانوردی دشوار تر می کند.

• شرکت هواپیمایی هما از این بازار چه سهمی خواهد داشت؟

با عنایت به روند ورود تدریجی هواپیماها به کشور و اضافه شدن آنها به ناوگان “هما” یک برنامه ریزی بلندمدت 12 ساله در سه فاز   در شرکت “هما” تدوین شده است.  هما”  این برنامه با توجه به  ظرفیت تقاضای سفرهای هوایی در آینده، که آمار و اطلاعات یاتا و ایکائو مؤید آن است، برآورد حجم مسافر بالقوه و روند رشد آن   هم چنین در نظر گرفتن فاکتور های دیگر  نظیرافزایش درآمد سرانه، اثرات بهبود روابط سیاسی، بازار سازی و تأثیر آنها در توسعه بازارهای بالقوه و …  شبکه پروازی “هما” ترسیم شده است.

هدف گذاری شرکت در فازهای میان مدت بر اساس افزایش فرکانس پروازها در مسیرهای فعلی، احیای مسیرهای            غیر عملیاتی که در سال های پیش به علت مناسب نبودن ناوگان و عدم توجیه اقتصادی   به قطع پرواز منجر شده   و در نهایت برقراری مسیرهای جدید با توجه به استراتژی شبکه هاب و اسپوک (Hub & Spoke) و تقاضای رو به رشد مسافرت های هوایی، صورت گرفته ا ست.

در این راستا “هما” با استناد به برنامه بلند مدت تبیین شده و با استفاده از حداکثر ظرفیت بهره برداری از ناوگان جدید، دستیابی به سهم بازار 60 درصد  را در مسیرهای بین المللی  برای خود هدف گذاری   کرده است. نا گفته نماند که در این سال ها بسیاری از قراردادهای مرتبط با فعالیت های بازرگانی بین “هما” و شرکت های هواپیمایی خارجی به علت قدیمی بودن ناوگان، کاهش مسیرهای پروازی   هم چنین تحریم های بانکی و  روش  اعمال شده تهاتری ، فسخ گردیده که احیا و تقویت قراردادهای بازرگانی از طریق مذاکرات پیش روی با شرکت های مطرح هواپیمایی، تاثیر به سزایی بر تعداد مسافر    جابه جا شده و درآمد   “هما”  هم چنین تحقق سهم پیش بینی شده از بازار خواهد داشت.  برای  بازار داخلی نیز با توجه به استفاده از ناوگان جدیدA320  و ATR ،  تکمیل شبکه پروازهای داخلی و فعال تر شدن فرودگاه های کم بازده داخلی کشور را   هدف گذاری کرده ایم که  به نظر می رسد این امر تحول عظیمی را در صنعت حمل و نقل هوایی کشور ایجاد کند.

ادامه این گفتگو را می توانید در شماره 353 ماهنامه صنعت حمل و نقل بخوانید.