زهرا ایرانشاهی
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ریزش یکباره دیوار آهنین بلوک شرق، پنجره‌های 15 کشور محصور در پشت آن به روی اقتصاد آزاد و فرهنگ غرب باز شد. این کشورهای تازه استقلالیافته، بیدریغ و گشوده‌دست برای جذب و حضور سرمایه‌گذاران خارجی آغوش گشودند تا شاید از این طریق بتوانند به محرومیت‌های انباشته ناشی از هفتاد سال جریان اقتصاد متمرکز فائق آیند. بعد از 28سال شاهد هستیم که چگونه سرمایه‌گذاران خارجی در تک تک این کشورها جا خوش کرده و توانستند به مدد پول و تکنولوژی خود، ساختارهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی آن‌ها را متحول کنند. به‌خصوص کشورهای حوزه قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی نظیر جمهوری آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، قرقیزستان، تاجیکستان، قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان فرصت یافتند تا در چشم‌انداز برنامه‌های توسعه پایدار، دگرگونیهای بنیانی در زیرساخت‌های خود به‌وجود آورند و به نوعی در بازارهای تولید و مصرف جهانی ادغام شوند، اما در کنار این پوست‌اندازی و چهرهسازیهای تازه، میبینیم که همچنان رگه‌های پررنگی از خودکامگی و استبداد در کشورهای یادشده دیده می‌شود و فضای امنیتی حاکم بر جوامع آن‌ها کاملا ملموس است. گویی قرار است میراث استبداد استالینی تا آینده‌های دور در این کشورها حفظ شود. در این میان، کشور ترکمنستان نیز با چنین ساختار حکومتی با کولهباری سنگین از آداب و سنن کهن، چشم به مدرنیته دارد و برنامهریزیهای خود را در این دورنما تنظیم میکند.
متن کامل این مطلب را می توانید در شماره 350 ماهنامه صنعت حمل و نقل مطالعه بفرمائید.
