منبع: کتاب سفارشات خارجی – از انتشارات ماهنامه صنعت حمل و نقل تالیف اکبر بوالحسنی
صتعت حمل و نقل آنلاین: مجهول بودن موضوع قرارداد براساس قوانین قریب به اتفاق کشورها در بیع موجب ابطال قرارداد می گردد به همین دلیل لازم است مشخصات و موضوع قرارداد روشن باشد مبهم بودن موضوع قرارداد با ذکر مشخصات کلی در کالاهائی که دارای مصادیق مختلف می باشد موجب غرر و ابهام در نی مشکلات عدیده برای خریدار و فروشنده می گردد.
مشخصات کالا از حیث نوع، مقدار و مشخصات کمی و کیفی آن باید مشخص باشد به نحوی که قصد خریدار و فروشنده کاملا منطبق باشد.
در بعضی از موارد مشخصات کالا براساس نمونه معین می گردد لكن به هر حال در قرارداد باید که مشخصات کمی و کیفی آن مشخص گردد.
در اکثر موارد در رویه عملی تجارت بین الملل ارسال کاتالوگ و یا نمونه در مورد مشخصات کالا جاری است. در این موارد باید که علاوه بر ذکر مشخصات کالا در قرارداد اشاره به شماره فنی و سال انتشار کاتالوگ توجه کافی مبذول شود. چنانچه کالا ترکیبی از اجزاء و قطعات مختلف است باید که صراحتا ریز قطعات و ملحقات مربوطه در قرارداد ذکر گردد.
در مورد ماشین آلات، نوع موتور و قدرت آن و قطعات بکاررفته در ماشین باید ذکر گردد.
در مورد مواد اولیه ذکر ترکیب بروشوری آن در قرارداد حائز اهمیت است. در مورد قطعات یدکی باید که ریز اقلام مورد سفارش در قرارداد و پرفرما درج گردد.
به هر حال مطابق عرف هر کالا نکاتی که از نظر استاندارد و همچنین رفع ابهام ضروری است باید که در قرارداد گنجانده و یا ضمیمه لاینفک قرارداد تلقی شود.
ذکر تعداد یا مقدار براساس واحد شمارش کالا از مشخصات کالا محسوب می شود. به عبارت دیگر کمیت کالا حسب عرف اندازه گیری و یا شمارش و یا تناز باید مورد توجه قرار گیرد.
نظر به اینکه براساس مقررات اتاق بازرگانی بین الملل نشریه ۶۰۰، بانکها موظف هستند از ورود به مشخصات و جزئیات کالا و اشاره آن در اعتبار خودداری نمایند، مشخصات مندرج در پرفرما در صحنه تجارت بین الملل حائز اهمیت است. هرچند بانکها وظیفه ای در مورد مشخصات کالا و کمیت و کیفیت آن بعهده ندارند لكن اسناد تسلیمی توسط فروشنده را با مشخصات کالا مندرج در شرائط اعتبار تطبيق خواهند داد.
از طرف دیگر ذکر مشخصات دقیق کالا از لحاظ کمی و کیفی انجام امر بازرسی بین المللی را تسهیل خواهد نمود و شرکتهای بازرسی مشخصات کالای مورد حمل را با پر فرم تطبیق می دهند. با این حال آنچه که در پر فرم و قرارداد و اعتبار اشاره شود مورد توجه شرکتهای بازرسی خواهد بود.
در کنار مشخصات کالا معمولا شماره ای بنام تعرفه گمرکی customs tariff No قید می گردد که با مراجعه به مقررات صادرات و واردات می توان شرح کالا را دریافت. معمولا آئین نامه اجرائی مقررات صادرات و واردات بخش اعظمی را بنام تعرفه های گمرکی به خود اختصاص می دهد. علاوه بر این ذکر شماره تعرفه گمرکی در تشخیص میزان حقوق گمرکی و سود بازرگانی کمک می کند با این حال شرح کلی کالا و ذکر شماره تعرفه گمرکی برای خریدار و فروشنده قابل اكتفا نبوده و باید که در قرارداد مشخصات دقیق کالا و جزئیات از لحاظ کمی و کیفی مورد توجه قرار گیرد.
در مشخصات کالا نکته اساسی دیگر نیز وجود دارد که بسیار حائز اهمیت است و آن مسئله بسته بندی کالاست. عدم توجه به مسئله بسته بندی و عدم دقت لازم در این مورد علاوه بر موجبات بروز خسارت و تلف کالا موجب اختلافاتی میان خریدار و فروشنده می گردد. هرچند براساس مقررات اینکوترمز فروشنده موظف است کالا را مطابق عرف صادراتی بسته بندی نماید لکن این مسئله کافی نبوده و خریدار و فروشنده باید که نوع بسته بندی و کیفیت آن را در قرارداد ذکر نمایند. زیرا دوری مسیر و همچنین ریسک کالا و خطراتی که در تجارت بین الملل کالا را تهدید می نماید مخصوصا حين انتقال کالا از وسیله ای به وسیله دیگر و یا تخلیه غیراستاندارد در مقصد و آب و هوای مناطق گمرکی مقصد اهمیت فوق العاده ای در بسته بندی کالا دارد.
اخيرا حمل با کانتینر در تجارت بین الملل رایج گردیده است که اگر چه هزینه حمل بیشتری را می طلبد و مشکلات خاص خود را دارد لکن حمل کالا با کانتینر در مواقعی که عملی و به صرفه باشد مطمئن ترین شیوه بسته بندی و حمل کالا می باشد.