تشکیل وزارت حمل و نقل اجتنابناپذیر است
سالهاست که انجام اصلاحات در ساختار تشکیلاتی حمل و نقل کشور بهعنوان یکی از ضرورتهای مهم از دیدگاه کارشناسان خبره مطرح و هر از گاه نیز اقداماتی با این عنوان و یا حداقل حرکتی در این راستا صورت میگیرد.
متاسفانه ازآنجاکه در کلان وزارتخانه دفتر تشکیلات قبل و بعد از فروپاشی سازمان امور اداری و استخدامی کشور هرگز از جایگاه توانمند مدیریتی و کارشناسی خبره برخوردار نبوده تمامی اصلاحات بهعملآمده در زمینه حمل و نقل را اگر نگوییم بیاثر، قطعاً میتوان کم اثر قلمداد کرد، چراکه هرگز هیچگونه انسجام و ارتقائی را برای پیشبرد و روند رو به بهبود شیوههای مختلف حمل و نقل علیالخصوص در بخش حمل و نقل زمینی یعنی جادهای و ریلی موجب نگردیده است و تغییر شاخص و اثرگذار مثبتی هم از دید صاحبنظران تاکنون مشاهده نگردیده است.
نگارنده بر پایه تجربیات بالغبر چهار دهه خود در سطوح مختلف اجرائی و مدیریتی در وزارت راه و ترابری در سال 1377 با انتشار مقالهای در مجله صنعت حمل و نقل شماره 169 با عنوان “سازماندهی نوین وزارت راه و ترابری” به تفصیل مطالبی در خصوص:
- هدف کلان وزارتخانه چیست؟
- مأموریت اساسی برای تحقق هدف کلان وزارتخانه کدام است؟
- راهکارهای تحقق مأموریت کدامند؟
- عملیات چگونه سازماندهی و اجرا میشوند؟
- سیاستها و نکات قابل توجه در سازماندهی کدامند؟
- سیاست گزاری در حمل و نقل با کیست؟
- جایگاه برنامهریزی و پشتیبانی در حمل و نقل کجاست؟
- جایگاه عملیات و اجرا در کجاست؟
- ساختار شرکتها در حمل و نقل چگونه است؟
- اصلاح اساسی در ساختار تشکیلاتی وزارتخانه چگونه میسر میشود؟
را بهتفصیل بیان کرده و در همان شماره ساختار کلان در ستاد کل وزارتخانه اینگونه دیده شد:
متعاقب آن هم در مقالات متعدد از زوایا و به جهات گوناگون به جنبهها و جلوههای نامطلوب ساختار موجود و کاستیها بهویژه در عدم پاسخگویی به نیازهای فزاینده و رو به رشد حمل و نقل در کشور اشارات و استناداتی صورت گرفت و در هر نوشتار نیز همواره بهموازات طرح اشکالات، پیشنهادهای عملی نیز برای بهبود ارائه گردید.
ولی در عمل با هرگونه اقدام اصلاحی که در این سالها از سوی دستاندرکاران و متولیان در ساختار صورت پذیرفت، هر تغییر بهعملآمده جز به سردرگمی و گسیختگی بیشتر حمل و نقل در این نظام ناکارآمد منتج نگردید. علت این برداشت صریح نیز از دیدگاه کارشناسی بسیار سهل و روشن است، اینکه هرگز پیش از اقدام به هر تغییر در ساختار، حتی به سادهترین اصل حاکم بر ایجاد یا اصلاح یک ساختار تشکیلاتی که همانا سازماندهی بر مبنای هدف است نگاه منطقی و واقعبینانهای در وزارتخانه نصبالعین قرار نگرفت. تا آنجا که بهروشنی میتوان گفت ……..
ادامه این نوشتار را میتوانید در شماره ۳۶۸ ماهنامه صنعت حمل و نقل مطالعه کنید.