ترافیک سنگین پایتخت دستخوش جولان مسافرکش­های شهرستانی

صنعت حمل و نقل آنلاین: کلان­شهر تهران در بخش­های مختلف شهری و در زمان­های متفاوت با معضلات فراوانی روبرو بوده است. یکی از مشکلات مهم پایتخت در حوزه حمل­ونقل، جابجایی مسافران در نقاط مختلف تهران است. در حقیقت سال­هاست که تردد تاکسی­های متعدد در خیابان­های پایتخت موجب شده است تا به نوعی کسب درآمد و تامین معیشت از راه مسافرکشی برای رانندگان خودروهای شخصی سخت­تر از گذشته شود. البته نباید از به بازارآمدن اپلیکیشن­هایی مانند اسنپ، تپسی و کارپینو که خدمات حمل­ونقل را به پایتخت نشینان ارایه می­دهند غافل شد. اما با وجود تاکسی­های متعدد و رانندگان خودروهای شخصی از یک طرف و وجود اپلیکیشن­های جابجایی مسافر در پایتخت از طرف دیگر در این روزها شاهد حضور خودروهایی با پلاک­های ناآشنا و جدید در حوزه حمل­ونقل مسافر در تهران هستیم. خودروهای غریبه‌ای که از شهرهای دور و نزدیک ایران با سودای سهم‌خواهی از بازار جابجایی مسافران پایتخت، پای در خیابان‌های تهران گذاشته‌اند. در واقع با توجه به اینکه تهران به لحاظ نظم ترافیکی در وضعیت اسفناکی به سر می­برد، به نظر می­رسد اضافه شدن خودروهای پلاک شهرستان به این وضعیت، بحران ترافیکی را برای پایتخت نشینان به ارمغان آورده است. بحرانی که با هجوم انبوه و بدون برنامه خودروهای پلاک شهرستان موجب قفل شدن بزرگراه­ها و خیابان­های اصلی تهران شده است.

به منظوربررسی وضعیت ترافیکی تهران و آثار منفی حضورخودروهای پلاک شهرستان بر اوضاع ترافیک پایتخت نظر کارشناسان و مسوولان حوزه شهری را جویا شدیم تا شاید به راهکاری اساسی و اجرایی به منظور حل مشکلات پایتخت دست یابیم.

ضرورت ورود شورای امنیت استانداری به معضل مسافرکشی

معاون سابق حمل‌ونقل ترافیک شهرداری تهران که خود از فعالیت خودروهای پلاک شهرستان به منظور جابجایی مسافر در پایتخت گلایه دارد می­گوید: گوش رانندگان خودروهای پلاک شهرستان به این گلایه‌ها بدهکار نیست. مازیار حسینی با ابراز نارضایتی از فعالیت خودروهای شخصی به‌خصوص پلاک شهرستان در خیابان‌های شهر تهران تصریح می­کند: متاسفانه رانندگان این خودروها به‌صورت تیمی فعالیت کرده و عموما به سلاح سرد نیز مجهز هستند و با ایجاد رعب و وحشت به فعالیت خود ادامه می‌دهند و این در حالی است که مراتب به پلیس اعلام شده است.

وی با بیان اینکه لازم است برای تعیین تکلیف این موضوع، شورای امنیت استانداری به موضوع ورود کند، ادامه می­دهد: فعالیت مسافرکش‌های شهرستانی در پایتخت یک موضوع چندمولفه‌ای است که ابعاد مختلف دارد و باید مسوولان امنیتی نیز به موضوع ساماندهی آنها وارد شوند.

حسینی با بیان اینکه معضل مسافرکش‌های شخصی از گذشته وجود داشته اما این روزها به‌دلیل مشکلات اقتصادی پای خودروهای پلاک شهرستان نیز به تهران باز شده است، می­افزاید: در جلسه شورای عالی ترافیک که در اسفند ماه سال گذشته به‌ ریاست وزیر کشور و با حضور دادستان تهران، مسوولان پلیس راهنمایی و رانندگی و … برگزار شد خواهان ساماندهی مسافرکش‌های شهرستانی در تهران شدیم اما متاسفانه از آن زمان تاکنون اتفاقی رخ نداده است.

وی با اشاره به رفتارهای ترافیکی نامتعارف این خودروها در سطح شهر اضافه می­کند: به‌دلیل بی‌پاسخ بودن درخواست قبلی‌ خود در اسفندماه سال گذشته و با توجه به حساسیت موضوع و از آنجا که مساله ساماندهی این خودروها موضوع بین‌بخشی بوده و نیازمند حضور همه دستگاه‌ها هستیم، مجددا نامه‌ای برای ساماندهی این خودروها به دبیرخانه شورای عالی ترافیک ارسال خواهیم کرد تا بلکه اتفاقی مثبت در راستای تعیین تکلیف این خودروها در پایتخت انجام شود.

عدم بررسی صلاحیت رانندگان مسافرکش شخصی

محسن سرخو رییس کمیته حمل و نقل و ترافیک شورای شهر تهران درباره حضور پررنگ مسافرکش­های شخصی شهرستانی در تهران می­گوید: رسیدگی و پرداختن به این مساله غیرقانونی و غیرممکن است. وی می­افزاید: از شهروندان می­خواهم تا از خودرو مسافربران شخصی استفاده نکنند چرا که هیچ تضمینی در تامین امنیت آنان وجود نخواهد داشت. وی تصریح می­کند: در مورد صلاحیت رانندگان ماشین­های شخصی هیچ بررسی صورت نگرفته است، فعالیت آنان در جایی ثبت نشده است و هیچ ارگان یا نهادی به آنان مجوز جابه­جایی مسافر نداده است. بنابراین تامین امنیت صددرصدی از سوی آنان با تردید روبروست. وی اضافه می­کند: افرادی که در قالب تاکسی­ها فعالیت می­کنند، مطمئن­ترین رانندگان­اند زیرا به طور کامل شناخته شده­اند، خودروها و صلاحیت رانندگان بررسی شده است. این عضو سابق شورای شهر می­افزاید: اگر مسافربران شخصی که به عنوان شغل دوم و برای امرار معاش یا هر دلیل دیگری اقدام به مسافربری می­کنند در قالب­های قانونی خود را ساماندهی نکنند، مردم نباید به آنان اعتماد کرده و از آنها استفاده کنند و تنها راهکار تامین امنیت مسافران این است که از مسافربران شخصی استفاده نکنند. وی خطاب به رانندگان خودروهای شخصی که مسافران را در سطح شهر ساماندهی می­کنند پیشنهاد دو راه را داد: نخست اینکه یکی از تاکسی­های موجود را خریداری کنند و به این شغل بپردازند و دوم اینکه در یکی از آژانس­های مسافربری ثبت نام و فعالیت کنند.

رقابت رانندگان شهرستانی برای یک لقمه نان حلال

از طرف دیگر اگر پای دغدغه­ها و صحبت­های رانندگان خودروهای شخصی و به خصوص رانندگانی که با خودروهای پلاک شهرستان در تهران بزرگ اقدام به مسافرکشی می­کنند، بنشینیم متوجه خواهیم شدکه بسیاری از این رانندگان به منظور تامین امرار معاش و برطرف کردن مشکلات اقتصادی خانواده خود با وسایل نقلیه راهی خیابان­های پایتخت شده­اند.

یکی از همین رانندگان که مایل به معرفی خودش نبود می­گوید: هر روز صبح از شهرستان ملارد به چهار راه پارک وی و میدان تجریش عزیمت می­کنم تا با سرویس­دهی به مسافران دربستی، امورات و مخارج روزمره خود و خانواده­ام را تامین کنم. وی در خصوص علت انتخاب پایتخت به عنوان محلی برای جابجایی و انتقال مسافران تصریح می­گوید: حجم انبوه جمعیت، ما را از شانس بیشتری برای سوارکردن مسافر برخوردار می­کند و در این میان، مناطق شمالی تهران همچون میدان تجریش از شرایط مطلوب­تری برای انتقال مسافران به­صورت دربستی دارند.

راننده دیگری می­گوید: 32 سال سن دارم، اهل کرمانشاه هستم و یک پراید سفید رنگ قدیمی دارم. وی می­افزاید: از خروس­خوان تا انتهای شب در خیابان‌های پر دود و دم تهران دنده عوض می‌کنم تا یک لقمه نان به دست آورم. این راننده، بیکاری را علت اصلی مهاجرت به تهران عنوان می­کند و تصریح می­گوید: چاره‌ای ندارم. در شهرمان کار نیست و مجبورم به تهران پناه بیاورم تا خرج زندگی را درآورم. رانندگی در تهران هم که برای آدم اعصاب نمی‌‌گذارد. شلوغی و ترافیک از یک طرف و درگیری با مسافرکش‌ها از طرف دیگر آن چنان خسته‌ام کرده که در صورت مناسب بودن شرایط حتما به دیار خود باز می‌گردم. وی ادامه می‌دهد: در تهران رانندگان مسافرکش رقیب هم هستند و مجبورند برای آن که لقمه نانی را بر سر سفره خود بگذارند، تن به انواع درگیری‌ها بدهند چون وضعیت معیشتی مردم خراب است. راهی ندارند جز اینکه خلا درآمدی خود را با مسافرکشی پر کنند. این راننده کرمانشاهی تاکید می‌کند: در میان رانندگان کم نیستند افرادی که از شهرهای دیگر آمده­اند و در تهران مشغول به مسافرکشی هستند.

ساماندهی مسافرکش­های پلاک شهرستان

رییس پلیس راهور تهران بزرگ از طرح برخورد پلیس راهور تهران با خودروهایی با پلاک‌های شهرستان در معابر تهران خبر می­دهد و می­گوید: جریمه و توقیف در انتظار متخلفان است. سردار سید تیمور حسینی در مورد ساماندهی خودروهایی که با پلاک شهرستان در معابر تهران تردد می‌کنند تاکید می­کند: طبق آیین‌نامه هر فردی که خودرویی‌ را خریداری می‌کند باید تغییر مکان یا جابجایی ملک را اعلام کند و آخرین اطلاعات در سامانه شماره‌گذاری ثبت شود. رییس پلیس راهور تهران بزرگ با بیان این مطلب که اخیرا تعداد زیادی از خودروهای دارای پلاک‌های غیر تهران در معابر پایتخت تردد می‌کنند و این ترددها به صورت موردی، عبوری و مقطعی نیست تصریح می­کند: خودروهایی با پلاک شهرستان در قالب آژانس‌ها یا مسافرکش‌های شخصی در معابر تهران تردد می‌کنند که پلیس راهور به زودی برنامه‌ای را برای آنها به مرحله اجرا خواهد گذاشت. وی می­افزاید: بنا بر مقررات، پلیس راهور تهران بزرگ این خودروها را جریمه خواهد کرد. علاوه بر آن اگر این تخلف تکرار شود مستلزم توقیف خودرو و انتقال آن به پارکینگ خواهد بود. وی در مورد چگونگی تشخیص خودروهای شهرستانی که در قالب سفر در تهران تردد می‌کنند با سایر خودروهای شهرستانی که به صورت دایمی در تهران هستند می­گوید: تشخیص با ماموری است که در صحنه حضور دارد. خودرویی که با پلاک شهرستان در تهران اقدام به مسافرکشی می‌کند کاملا مشهود بوده و تشخیص آن آسان است. رییس پلیس راهور تهران بزرگ تاکید می­کند: افرادی که به صورت موردی و سفری در معابر تهران تردد می‌کنند جزو طرح قرار نمی‌گیرند و برخورد پلیس تهران فقط با پلاک‌های خودروهای شهرستانی است که همه روزه در تهران حضور دارند.

افزایش شخصی سوارها در پایتخت نتیجه گسترش بیکاری

حمیده شاه آبادی،کارشناس حوزه حمل و نقل در تشریح تبعات و عوارض فعالیت خودروهای مسافربر شخصی پلاک شهرستان در پایتخت اظهار می­کند: مدیریت این معضل، مستلزم، برنامه­ریزی­های دقیق و هدفمند است تا در مقام عمل به خروجی مثبت و سازنده­ای منتهی شود. وی می­افزاید: بدون تردید، مشکلات و چالش­های عرصه درآمدزایی و اشتغال، عامل اصلی حضور و استقرار خودروهای پلاک شهرستان در پایتخت به شمار می­رود، اما نباید از نظر دور داشت که تاکسی­های شهر تهران نیز با صرف هزینه­های بسیار، به تردد در خطوط تعریف شده مبادرت می­ورزند و قاعدتا در قبال هزینه­های پرداختی انتظار دارند درآمد منطقی و معقولی را به دست آورند. شاه آبادی می­گوید: حضور خودروهای شخصی در پایتخت، بر روی فعالیت تاکسی­های تهران تاثیر منفی می­گذارد و از سوی دیگر برخی از مالکان و رانندگان خودروهای پلاک شخصی شهرستان­ها از نقاط دور به پایتخت عزیمت می­کنند و چندین هفته با حضور و اقامت در تهران، با هدف کسب درآمد، شب­ها را نیز در خودروی شخصی خویش سپری می­کنند که این موضوع گاهی باعث بروز مشکلاتی برای شهروندان ساکن در پایتخت می­شود. وی اضافه می­کند: باید با توسعه فرصت­های شغلی این مشکل و معضل کنترل شود زیرا صرفا با برخوردهای سلبی، قهری و اعمال قانون و ممنوع کردن حضور چنین خودروهایی در تهران، مساله اصلی که همان دغدغه معیشت است مرتفع نمی­شود.

محمد روحی نژاد، آسیب­شناس اجتماعی راهکار مدیریت و مهار این موضوع را در تقویت بنیه اقتصادی جامعه و افزایش دامنه اشتغالزایی خلاصه می­کند. وی می­افزاید: یقینا کمتر فردی علاقه­مند است با خروج از محل زندگی و سکونت خود و در فواصلی دورتر به مسافربری مشغول شود و شب­ها را نیز در خودروی شخصی خود سپری کند. این پژوهشگر اجتماعی یادآور می­شود: با مرتفع شدن مشکلات و نارسایی­های عرصه اشتغال، نه تنها این موضوع بلکه بسیاری از چالش­ها و معضلات اجتماعی دیگر نیز حل و فصل خواهد شد که مسافربری خودروهای پلاک شهرستان بخش کوچکی از آن به شمار می­رود.

سخن آخر

بنابراین با نگاهی اجمالی و دقیق به نظرات مسوولان و کارشناسان حوزه شهری از یک طرف و صحبت­های مسافرکش­های پلاک شهرستان که در تهران اقدام به جابجایی مسافر می­کنند از طرف دیگر در می­یابیم که وجود مشکلات گسترده اقتصادی و افزایش بی­سابقه بیکاری در مناطق مختلف کشور به خصوص شهرستان­های کوچک موجب شده است تا بومیان شهرستانی به منظور بدست آوردن یک لقمه نان به کلانشهرهای بزرگ کشور از جمله تهران جهت مسافرکشی مهاجرت کنند. در حقیقت با توجه به اینکه مسافرکش­های شخصی با پلاک شهرستان به دنبال بدست آوردن پول بیشتر هستند به طور طبیعی شاهد افزایش حضور این افراد در مناطق شمالی پایتخت هستیم. از سوی دیگر نباید از نظارت ضعیف دستگاه­های اجرایی درحوزه شهری پایتخت از شورای شهر و شهرداری گرفته تا پلیس راهور تهران بزرگ، استانداری و حتی وزارت کشور غافل شد. به طوری که حمل و نقل مسافر به صورت شخصی در پایتخت نیازمند یک ساماندهی منظم توام با نظارتی دقیق است که به نظر می­رسد پایتخت نشینان برای وقوع این اتفاق باید حالا حالاها صبر کنند.