انواع ضمانت از جهت اعتبار: ضمانت‌نامه عادی – ضمانت‌نامه بانکی

منبع: کتاب سفارشات خارجی – از انتشارات ماهنامه صنعت حمل و نقل تالیف اکبر بوالحسنی

صنعت حمل و نقل آنلاین: ضمانت‌نامه عادی نوشته‌ای‌ست که مستقیما توسط متعهد (صادر‌کننده) صادر و در اختیار متعهدله قرار می‌گیرد. در صدور این نوع ضمانت نامه ها بانک هیچ‌گونه نقشی ندارد. به اینگونه تضمينات تعهدنامه گفته می‌شود. این نوع ضمانت‌نامه در صحنه تجارت بین‌الملل تنها در مقام استحکام قرار داد بوده و بیشتر به قول کتبی شبیه است.

موضوع ضمانت‌نامه‌های عادی گاه ممکن است چک بانکی جهت تضمین اجرای تعهد باشد که ضمانت اجرای آن از تعهد کتبی بیشتر است و در صورت عدم وصول مبلغ چک از طریق طرح دعوی در محکمه و اثبات طلب و با صدور حکم محکمه قابل وصول است که نظر به هزینه های دادرسی و همچنین سیر طولانی مراحل صدور و اخذ حکم از محکمه همچنین خسارات ناشی از عدم اجرای تعهد، بهتر است از قبول اینگونه تضمینات به جای ضمانت نامه خودداری گردد. ضمانت نامه های عادی ممکن است مستقیم از فروشنده خارجی و یا نماینده فروشنده در کشور خریدار در اختیار متعهدله قرار می گیرد.

ضمانت نامه بانکی، ضمانت نامه‌ای‌ست که توسط بانک و با سپردن وثیقه یا وجه نقد به همان میزان توسط متعهد، به نفع متعهدله صادر می‌گردد. این ضمانت‌نامه ممکن است ریالی و یا ارزی باشد. نقش اساسی را در اینگونه ضمانت نامه ها بانک‌ها بعهده دارند. بدین معنی که بانک‌های داخلی تعهدات بانک‌های معتبر را پذیرفته و بانک صادر کننده متعهد می گردد که در صورت درخواست ذینفع  بدون اقامه دلیل حقوقی وجه آن‌ر‌ا کارسازی نماید.

نظر به وصف تنجیزی (منجز) و بدون قید و شرط بودن ضمانت‌نامه‌ها در برای وصول وجه آن نیازی به ارائه دلیل توسط خریدار به بانک وجود ندارد باید درخواست خریدار مبنی بر ضبط ضمانت نامه وجه آن وصول خواهد شد. این ممکن است پس از ضبط ضمانت‌نامه فروشنده در محکمه طرح دعوی نمدی اثبات نماید که ضبط ضمانت‌نامه از سوی خریدار بدون دلیل انجام پذیرفته است. موفق به اخذ حکم از محکمه گردد، لکن این مسئله موضوعی جدا بوده و ارتباطی به ماهیت قابل وصول بودن وجه ضمانت نامه های بانکی ندارد.

به هر حال ضمانت نامه های بانکی جهت ضبط نیازی به اقامه دلیل نداشته و به صرف درخواست متعهدله از بانک، وجه آن قابل وصول است).

در تجارت بین الملل، این قبیل ضمانت‌نامه ها رایج است و معمولا خریداران از قبول ضمانت‌نامه‌های عادی خودداری نموده و درخواست ضمانت‌نامه معتبر بانکی را می‌نمایند. زیرا بانک صادر‌کننده تأمین وجه آنرا ضمانت می نماید.