محمد راستاد در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار صنعت حمل و نقل آنلاین در پاسخ به این پرسش که سازمان بنادر و دریانوردی در رویارویی با تحریم‌ها و شیوع ویروس کرونا چه تمهیداتی اندیشیده است، گفت: دور جدید تحریم‌ها تمرکز بیشتری روی صنعت کشتیرانی و حمل و نقل دریایی داشته و تمامی ناوگان تحت پرچم جمهوری اسلامی ایران و تحت مالکیت شرکت‌های کشتیرانی ایرانی با نام و شماره شناسایی در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند.
وی در ادامه بیان کرد: موسسات رده‌بندی بین‌المللی و بیمه بین‌المللی همکاری خود را برای تحت پوشش قرار دادن ناوگان ایرانی متوقف کردند.
کشتی‌هایی که به صورت لاینر در بنادر به خصوص بندر شهید رجایی برای تخلیه و بارگیری کانتینرها تردد می‌کردند متوقف شدند.
پایانه‌داران بنادر خارجی محدودیت‌هایی را متوجه ناوگان ایرانی کردند.
مدیریت کردن این شرایط دشوار بود اما با تمهیدات مختلف توانستیم آثار تحریم را به حداقل برسانیم.
محمد راستاد با بیان این موضوع که از نظر زیرساخت‌های بندری کمبود ظرفیت نداشته‌ایم گفت: با داشتن ظرفیت 246 میلیون تن بار در سال، کمبود ظرفیت نداشته‌ایم و بنادری که زیرساخت‌ها و تجهیزات مناسب را دارا هستند آمادگی لازم را برای پذیرش انواع کالاها دارند.
وی در خصوص آغاز طرح‌های توسعه‌ای در این دوران سخت بیان کرد: سازمان بنادر و دریانوردی در این دوران سخت به هیچ وجه طرح‌های توسعه‌ای بنادر را نیز متوقف نکرد بلکه در همین دوران، طرح‌های جدیدی را برای توسعه بنادر آغاز کرد.
مدیرعامل سازمان بنادرودریانوردی در ادامه گفت: کالاهای اساسی و مواد غذایی مشمول تحریم‌ها نبود و کشتی‌های خارجی همچنان تردد خود را دارند.
معاون وزیر راه و شهرسازی در خصوص بیمه کشتی‌ها در دوران تحریم اظهار کرد: از نظر پوشش بیمه‌ای کشتی‌ها، شرکت‌های بیمه داخلی توانستند خلاء بیمه‌های بین‌المللی را پر کنند.
راستاد در خصوص تاثیرات شیوع کرونا در حمل و نقل دریایی بیان کرد: شیوع ویروس کرونا یک چالش جهانی بود، اقتصاد جهان و عرضه و تقاضای محصولات و محمولات را تحت تاثیر قرار داد و به تبع آن صنعت کشتیرانی با کاهش تقاضا مواجه شد و اثر آن در میزان ورود و خروج کالا در بنادر مشخص بود.
در سال 2019 حدود 11 میلیارد تن کالا از طریق دریا جابه جا شدند، این رقم 2.6 درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشت، اما در سال 2020 تا امروز حدود 10 درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. این روند کاهشی در حمل کالا در سال‌های اخیر از طریق دریا بی سابقه بوده است .
وی با تاکید بر این نکته که بنادر در این شرایط سخت با همت همه فعالان حوزه دریایی، بندری و همکاران در سازمان بنادر و دریانوردی فعال و برقرار بوده، بیان کرد: از ابتدای سال تا امروز 54 میلیون و هشتصدو پنجاه هزار و دویست و هجده تن میزان تخلیه و بارگیری انواع محمولات در بنادر کشور بوده است.
راستاد در خصوص توسعه اراضی بندری تاکید کرد: همزمان با توسعه زیرساخت‌های بندری شامل اسکله‌ها، اماکن نگهداری کالا، تجهیزات بندری و کانال‌های دسترسی دریایی بنادر با لایروبی و تعمیق که به صورت معمول بر‌اساس طرح جامع بنادر بازرگانی کشور در دستور کار قرار دارد، بحث توسعه دسترسی بنادر به پسکرانه‌ها و دارا بودن اراضی پشتیبانی متناسب با ظرفیت‌هایی که در کرانه داریم در دستور کار می باشد.
وی در ادامه بیان کرد: در سال گذشته از نظر وزنی میزان صادرات غیر نفتی کشور تقریبا دو برابر واردات غیر نفتی بود. البته در سال جاری نیز میزان صادرات غیر نفتی بیشتر از واردات هست.
حدود 13 میلیون و ۱۹۸۰۹تن واردات غیر نفتی بوده و حدود ۱۵.۵ میلیون تن صادرات غیر نفتی داشته‌ایم.
سهم صادرات غیر نفتی در بنادر تجاری تحت مالکیت سازمان بنادر بیشتر از واردات است و اولویت بیشتری به صادرات داده شده ضمن آنکه مشوق‌هایی همانند مشوق‌های تعرفه‌ای وجود دارد.
محمد راستاد در خصوص اینکه سازمان بنادر و دیانوردی چه برنامه‌هایی در مورد توسعه بندر چابهار، سواحل مکران و توسعه محور شرق در دستور کار دارد گفت: فاز یک طرح توسعه بندر چابهار منجر به افزایش 4 برابری ظرفیت بندر شد و آن را به 8.5 میلیون تن رساند.
از نظر ظرفیت بندری برای پوشش تقاضا به خصوص ترانزیت از طریق شرق بین کشورهای حاشیه اقیانوس هند به خصوص شبه قاره هند به آسیای میانه و افغانستان هیچ خلاء‌ای از نظر ظرفیت بندری با بهره برداری از فاز یک توسعه بندر چابهار نداشته و از نظر رشد میزان تقاضا و بهره‌برداری از زیرساخت‌های بندر چابهار روند بسیار مثبت داشته است.
به دلیل شیوع ویروس کرونا و کاهش تقاضا در میزان حمل و نقل دریایی، امسال میزان تخلیه و بارگیری عمده بنادر کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته منفی است اما بندر چابهار در تخلیه و بارگیری کالاهای غیر نفتی تا امروز 97 درصد رشد داشته است.
کالاهای ترانزیتی افغانستان به هندوستان و بالعکس در این مسیر فعال شده است.
صادرات هندوستان به افغانستان کاملا از طریق بندر چابهار صورت می‌گیرد.
اکنون ورود و خروج کشتی‌ها و تخلیه و بارگیری در بندر چابهار نسبت به بندر گوادر که سرمایه‌گذاری‌های سنگین‌تری در آنجا انجام شده بالاتر است.
تمامی زمینه‌ها فراهم است تا بندر چابهار را به شرایط ایده‌آل برنامه‌ریزی شده برسانیم.
فاز دو را برای توسعه بندر چابهار پیش‌بینی کرده‌ایم که ظرفیت را به 33 میلیون تن می‌رساند و متناسب با روند تقاضا توسعه در دستور کار خواهیم داشت.
